Προχθές στο καφενείο ενός κοντινού χωριού, με πλησίασε ένας σαραντάρης και μου συστήθηκε ως παλιός ψηφοφόρους του ΠΑΣΟΚ. Τώρα, μου είπε, θα ψηφίσω τον «πώς τον λένε», και μου ονόμασε κάποιον από τους αρχηγούς της πολυδιασπασμένης ανανεωτικής Αριστεράς. Έδειχνε πολύ θυμωμένος και αναζητούσε προκλητικά αφορμή για να πει τον πόνο του. Για να τον διευκολύνω, τον ρώτησα τι του έκανε το ΠΑΣΟΚ. Μου απάντησε ότι έκοψε τις συντάξεις στο μισό. Έτσι, στο μισό και γενικά. Δηλαδή, τον ρώτησα, τι σου έκοψε εσένα; Η απάντησή του ήταν αναπάντεχη: «Τη μία σύνταξη» μου είπε. Δηλαδή έπαιρνες δύο συντάξεις; Από πού; … συνέχισα ελαφρώς απορημένος, για να πάρω την εξής άκρως ενδιαφέρουσα απάντηση:

Ο πατέρας μου, μου είπε, έπαιρνε δύο συντάξεις. Του ΙΚΑ ο ίδιος και από τον ΟΓΑ για την μάνα μου. Κόψανε της μάνας μου και του έμεινε το ΙΚΑ.

Θέλησα να μάθω λεπτομέρειες κι όταν τις πήρα, τότε πήρα αυτό που ονόμασα παραπάνω «άκρως ενδιαφέρουσα» απάντηση. Μου είπε: Η μάνα μου πέθανε πριν τέσσερα χρόνια κι ο πατέρας μου πλήρωνε με τη σύνταξή της μια γυναίκα για να του μαγειρεύει και να τον πλένει. Τον περασμένο μήνα, όμως, πήγε στη Αγροτική Τράπεζα και δεν βρήκε τα χρήματα της σύνταξης στο λογαριασμό του. Ρώτησε και του είπαν ότι δεν ξέρουν γιατί. Αυτά τα έκανε η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ.

Φωτίστηκα! Προφανώς, είχα μπροστά μου σπαρταριστή μία από τις 200.000 περιπτώσεις συντάξεων «μαϊμού». Το εκπληκτικό της υπόθεσης, όμως, είναι ότι ο συνομιλητής μου δεν πίστευε με κανένα τρόπο ότι η σύνταξη της πεθαμένης μάνας του δεν ήταν δικαίωμα του πατέρα του, αφού αυτός την εισέπραττε μέσα από τον κοινό λογαριασμό του ζευγαριού.

Πονηρεμένος, πλέον, τον ρωτώ: Μόνο εσύ δεν θα ψηφίσεις ΠΑΣΟΚ; Μου απαντά: Όλο το σόι μου. Και πόσοι είστε; τον ξαναρωτώ. Εφτά, μου απαντά. Κι εγώ τότε έκανα το λογαριασμό. Αν για κάθε περίπτωση σύνταξης μαϊμού ισχύει αυτή η … παρεξήγηση, τότε έχουμε μια μετατόπιση ψήφων μεταξύ 200.000 και 1.400.000! Ποιος έχει υπολογίσει αυτό το ενδεχόμενο για τις επόμενες εκλογές;

Και, για να σοβαρευτούμε. Η ιστορία δείχνει πόσο σοβαρά πρέπει να μελετήσουμε το φαινόμενο της εκτεταμένης μικροδιαφθοράς και ανομίας, για να καταλάβουμε αφενός τις επιπτώσεις του στην πολιτική συμπεριφορά, αλλά και να σχεδιάσουμε σοφότερα τις αντι-διαφθορικές πολιτικές μας. Αλλιώς μπορεί να βρεθούμε μπροστά σε εκπλήξεις.

.

Ο Κωνσταντίνος Μ. Σοφούλης είναι ομότιμος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου.