Το περιοδικό Prospect αποκαλύπτει ότι η Βρετανική κυβέρνηση γνώριζε πολύ καλά ότι μια θανάσιμη πανδημία έρχεται αλλά δεν έκανε απολύτως τίποτα για να την αποτρέψει ή να προετοιμάσει κατάλληλα  τη χώρα. Και δεν το γνώριζε  μόνο  από δεκάδες επιστημονικές εκθέσεις, μελέτες και βιβλία. Το γνώριζε από την επίσημη Στρατηγική Εθνικής Ασφάλειας (National Security Strategy) η οποία το 2010, πριν δέκα χρόνια δηλαδή, έγραφε ότι “ο κίνδυνος μιας ανθρώπινης πανδημικής ασθένειας είναι ένας από τους υψηλότερους που αντιμετωπίζουμε (...) Η επίπτωση μιας πανδημίας μπορεί να σημάνει ότι ο μισός πληθυσμός του ΗΒ μπορεί να μολυνθεί και να έχουμε από 50.000 έως 750.000 θανάτους και αντίστοιχη αποσάθρωση της καθημερινότητας”.  Και γιατί δεν έκανε απολύτως τίποτα   παρά τις εφιαλτικές αυτές προβλέψεις;   Γιατί, όπως γράφει το Prospect, η κυβέρνηση και η πολιτική τάξη ευρύτερα είχε ενστερνισθεί ακλόνητα το δόγμα ότι ο κίνδυνος για την ασφάλεια, ζωη  των πολιτών  προέρχονταν από εξωτερική επίθεση, απειλή, υπονόμευση ή το πολύ-πολύ τρομοκρατία.  Και ως αποτέλεσμα επένδυαν μαζικά πόρους στη στατιωτική μηχανη  και περιέκοπταν δαπάνες από την έρευνα και  το Εθνικό Σύστημα Υγείας (NHS).  .

          Μια κάπως  παρεμφερής λογική είχε κυριευσει  και την Ελλάδα. Η πολιτική τάξη ( και μεγάλο μέρος της κοινωνίας)  είχε πλήρως αποδεχθεί ότι η μόνη απειλή για των ασφάλεια, τη ζωή δηλαδή  των Ελλήνων, την ελληνική οικονομία τον ελληνικό τουρισμό, κλπ  προέρχονταν αποκλειστκά και μόνο από την Τουρκία. Τόνοι μελάνης έχουν χυθεί, ατελείωτες ώρες τηλεοπτικών παραθύρων έχουν δαπανηθεί για να σπείρουν το μήνυμα της απειλής « εξ? Ανατολών» .  Άρθρα επί άρθρων γράφτηκαν για το πώς θα μπορούσε η Τουρκία να υπονομεύσει τον ελληνικό τουρισμό το φετεινο  καλοκαίρι. Και βεβαίως ο τουρισμός εξαφανίσθηκε πλήρως, η οικονομία  κατέρρευσε, η ανεργία καλπάζει, η κοινωνία αποσαθρώνεται και πάνω απ όλα η χώρα μετρά δεκάδες νεκρούς (ευτυχώς όχι χιλιάδες όπως άλλες χώρες γιατί η κυβέρνηση αντέδρασε έγκαιρα και αποτελεσματικά) και όλα αυτά τα δεινά δεν προήλθαν από την Τουρκία βέβαια. Προήλθαν από τον θανάσιμο αόρατο κορωνοϊό και κανείς δεν γνωρίζει τι άλλο οδυνηρό μπορεί να δόσει . “Απ αλλού το περιμέναμε δηλαδή και απ αλλού μας ήλθε”. Και αυτό σημαίνει ότι κάτι ξέφυγε, κάτι έγινε λάθος. Το ομολόγησε άλλωστε ο Πρωθυπουργός λέγοντας  «όταν μιλούσα για ασφάλεια είχα υπόψη μου μια άλλη διάσταση της ασφάλειας.Δεν φανταζόμουν την υγιειονομική ασφάλεια»( Καθημερινή, 18/4).

Δεν ισχυρίζομαι καθολου βεβαίως  ότι η Τουρκία δεν αντιπροσωπεύει  απειλή για τη χώρα. Αντιπροσωπεύει. Αλλά η ορθολογική ανάλυση λέγει και η πραγματικότητα δείχνει ότι δεν είναι η μόνη απειλή, ούτε έχει τις  άλυτες οιονεί μεταφυσικές  διαστάσεις που ορισμένοι της αποδίδουν. Με άλλα λόγια, θα επικαλεσθώ, αν και καθ?υπερβολή,   αυτό που έγραψε πρόσφατα ο G. Monbiot  στη Guardian: “We are  defending ourselves against the wrong threats”/ “Αμυνόμεθα έναντι  λάθος απειλών”.  Που σημαίνει ότι τόσο ο πλανήτης όσο και η Ελλάδα θα πρέπει να διδαχθούμε από την πανδημία και να κάνουμε μια γενναία αναδιάταξη προτεραιοτήτων. Και είναι σημαντικό ότι και ο Πρωθυπουργός αναγνωρίζει αυτή την ανάγκη. «Οι μεγάλες κρίσεις», λέγε,  « μας υποχρεώνουν να αναπροσαρμόζουμε τις προτεραιότητες μας...Πολιτικές που ακολουθήθηκαν στο παρελθόν  ενδεχομένως να μην έχουν νόημα στις σημερινές συγκυρίες»( Καθημερινή, 18/4)

Αυτό δεν σημαίνει ότι θα πρέπει να αγνοήσουμε την απειλή από την Τουρκία. Κάθε άλλο. Θα πρέπει να έχουμε ετοιμότητα. Σημαίνει όμως ότι θα πρέπει να σκεφθούμε out of the box και αντι να κατασκευάζουμε αενάως  σενάρια  επικείμενης σύγκρουσης  να αναζητήσουμε με σοβαρότητα και  ειλικρίνεια λύσεις στα προβλήματα για να ελαχιστοποιήσουμε , όσο μπορούμε , την απειλή. Είναι δυνατόν .   Γιατί η διατήρηση αυτής της κατάστασης δεν μας επιτρέπει να εστιάσουμε στις άλλες απειλές ,κινδύνους και στόχους . Γιατί η παράταση της έντασης μας οδηγεί στο να είμαστε η τρίτη χώρα του ΝΑΤΟ σε στρατιωτικές δαπάνες ( 2,28% ΑΕΠ) αλλά ανάμεσα στις τελευταίες   (36) του ΟΟΣΑ (Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης) σε δημόσιες δαπάνες υγείας

Βέβαια η επίλυση των προβλημάτων προϋποθέτει τη σύμπραξη και των δύο πλευρών. Προϋποθέτει ευελιξία, διάθεση για συμβιβασμό, εγκατάλειψη μαξιμαλιστικών ή εσφαλμένων θέσεων. Προϋποθέτει την ικανότητα να δεις τη μεγάλη εικόνα και την προοπτική. Να δεις το μέλλον. Ιδιαίτερα υπό το φως της τρομερής εμπειρίας της πανδημίας. Και σε ότι αφορά την Ελλάδα, να αναστοχασθεί σοβαρά πάνω στο κόστος  ορισμένων παραδοξοτήτων  της (που εμφανώς δεν αντέχουν ούτε στη λογική αλλά ούτε και σε σοβαρή  εξέταση του διεθνούς δικαίου) ιδιαίτερα τωρα που βρίσκεται σε σχετικά ισχυρότερη θέση μετα την επιτυχία της στον Έβρο.  Και οπωσδήποτε να στοχασθεί πάνω στον παράγοντα χρόνο  ως παράγοντα των διμερών και διεθνών σχέσεων).  Βεβαίως όλα αυτά τα διακυβεύματα θα πρέπει πολύ περισσότερο να σταθμίσει υπό το φως της πανδημικής εμπειρίας και η Τουρκία. Η χώρα πλήττεται επίσης από τον κορωνοϊό με αυξανόμενο αριθμό κρουσμάτων και θανάτων. Και επιπλέον η οικονομία της χώρας είναι σε βαθιά κρίση με ενδεχόμενη προσφυγή στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) ενώ η εμπλοκή της στη Συρία βρίσκεται σε αδιέξοδο .  Η ορθολογική προσέγγιση λέγει επισης  ότι οι συνθήκες αυτές “επιβάλλουν” και για την Τουρκία να αναθεωρήσει στάσεις και στρατηγικές  απέναντι στην Ελλάδα εγκαταλείποντας ακραίες, εξωφρενικές  θέσεις. Κανείς δεν ξέρει αν θα το κάνει. Μπορεί να παραμείνει αδιόρθωτη. 

Πηγή: www.tovima.gr