Ελληνική μελαγχολία

Κώστας Καρακώτιας 17 Μαρ 2016

Ζήσε τον μύθο σου στην Ελλάδα, προέτρεπε τους ξένους επισκέπτες μια παλιά τουριστική κρατική διαφήμιση. Σε μια Ελλάδα ηλιόλουστη και φωτεινή τότε. Αραγε τώρα, η διαφήμιση αυτή πώς να φαίνεται στους επισκέπτες της χώρας; Στους γηγενείς πάντως φαντάζει σαν ειρωνεία. Παρά τον ήλιο και το «ελληνικό φως» η εικόνα της Ελλάδας είναι μουντή και σκοτεινή. Τα αποσαθρωμένα αστικά κέντρα, με τα κλειστά μισοερειπωμένα κτίρια, άδεια κελύφη πλέον από ζωή, ανθρώπους και εμπορεύματα, αναδύουν μια έντονη μελαγχολία. Το ίδιο και οι άνθρωποι, με άδειο και απεγνωσμένο βλέμμα, ζουν ένα μίζερο παρόν χωρίς καμιά ελπίδα για το μέλλον. Κομμάτια και αποσπάσματα της σημερινής Ελλάδας που θυμίζουν ολοένα και περισσότερο εικόνες και στιγμιότυπα από τις πρώην ανατολικές χώρες μετά την πτώση του «υπαρκτού σοσιαλισμού». Οσο μελό κι αν φαίνονται οι τέτοιου είδους περιγραφές δεν παύουν να αποτυπώνουν την εγχώρια πραγματικότητα.

Την ήδη μίζερη και μελαγχολική κατάσταση των τοπίων και των ανθρώπων ήρθε να συμπληρώσει η όξυνση και η εκδήλωση του προσφυγικού/μεταναστευτικού προβλήματος. Δίπλα στον χειμαζόμενο εγχώριο πληθυσμό προστέθηκαν και προστίθενται διαρκώς δεκάδες χιλιάδες πρόσφυγες/μετανάστες που χρήζουν άμεσης διαχείρισης, στέγασης και σίτισης και ενδεχομένως στο πολύ κοντινό μέλλον και ενσωμάτωσης στον υπάρχοντα, έστω και υπό κατάρρευση, κοινωνικό ιστό. Δυστυχώς όμως η κρατική και κυβερνητική ανεπάρκεια είναι ολοφάνερη και τα αποτελέσματά της εμφανέστατα.

Η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, συνεχίζοντας την γκροτέσκα διαπραγματευτική της παράδοση, παρά τα όσα συμφώνησε στη Σύνοδο Κορυφής, εξακολουθεί να καταγγέλλει τους πάντες και τα πάντα, χωρίς να πράττει σχεδόν τίποτα. Ευτυχώς, κόντρα στην κυβερνητική αβελτηρία και σε αρκετούς που αναπαράγουν φωνασκούντες διάφορα ρατσιστικά στερεότυπα, πολλοί πολίτες, ατομικά ή συλλογικά, διασώζουν την τιμή της χώρας και συνδράμουν, όσο μπορούν, τους στερούμενους τα πάντα πρόσφυγες και μετανάστες. Ο τριτοκοσμικός ανοργάνωτος καταυλισμός της Ειδομένης πάντως επιτείνει την, ούτως ή άλλως, αναδυόμενη θλιβερή και μελαγχολική εικόνα της χώρας.

Η κατάσταση αυτή δεν είναι βέβαια αναπόδραστο φυσικό φαινόμενο. Είναι αποτέλεσμα πολιτικών και κοινωνικών επιλογών. Η διατήρησή της οφείλεται στην ηθελημένη ή αθέλητη αδυναμία ανάγνωσης των αιτιών της. Παρά την οδυνηρή διάψευση της παρανάγνωσης αυτής όμως, τα λανθασμένα συμπεράσματά της παραμένουν κυρίαρχα στον δημόσιο λόγο και σε ό,τι αποκαλείται ασκούμενη κυβερνητική πολιτική. Το εγχώριο πρόβλημα έτσι παραμένει δυσεπίλυτο. Ελλείπουν δε, προς το παρόν, εκείνες οι κοινωνικές και διανοητικές δυνάμεις που θα συγκροτήσουν και θα μορφοποιήσουν πολιτικά ένα συνολικό πρόγραμμα ανάταξης της χώρας. Εως τότε θα αναπαράγεται διαρκώς η όλη κοινωνική μελαγχολία. Και η δική μας φυσικά.