Σε τρεις μέρες, το Σάββατο, συμπληρώνονται 20 χρόνια από τη σφαγή των μουσουλμάνων στη Σρεμπρένιτσα της Βοσνίας από τους Σέρβους φονιάδες του Μλάντιτς και του Κάρατζιτς. Η σφαγή χαρακτηρίστηκε επίσημα από το Διεθνές Δικαστήριο του ΟΗΕ «γενοκτονία». Τι είναι γενοκτονία; Είναι το ειδεχθέστερο των εγκλημάτων: σκοτώνεις τον άλλον όχι για κάτι που έκανε, αλλά αποκλειστικά γι’ αυτό που είναι. Στη Σρεμπρένιτσα, στις 11 Ιουλίου 1995, συνέβη η πρώτη γενοκτονία στην Ευρώπη μετά το Ολοκαύτωμα των Εβραίων και των Ρομά από τον Χίτλερ. Σφαγιάστηκαν 8.000 πρόσφυγες μουσουλμάνοι, μόνο επειδή ήταν μουσουλμάνοι.
Σήμερα αρχίζει, όπως κάθε χρόνο, η τετραήμερη διεθνής πορεία διαμαρτυρίας για τη σφαγή. Στον τόπο του μαρτυρίου κάνουν πορεία 7.000 άτομα στα προβλεπόμενα 104 χιλιόμετρα. Το Σάββατο υπολογίζεται ότι θα παρευρεθούν στο μνημόσυνο των θυμάτων 50.000 άτομα, μεταξύ των οποίων ο Μπιλ Κλίντον και αντιπροσωπεία του Ευρωπαϊκού Αντιρατσιστικού Κινήματος Βάσης (EGAM). Η ίδια η Βουλή της Σερβίας καταδίκασε τη σφαγή και παρέδωσε τους Μλάντιτς και Κάρατζιτς στη Χάγη. Από δίκη πέρασαν και Ολλανδοί κυανόκρανοι φύλακες που δεν απέκρουσαν τους Σέρβους φονιάδες.
Στην Ελλάδα, η δημοσιογραφική έρευνα έχει φέρει στο φως πολλά στοιχεία, ακόμα και ονόματα Ελλήνων που μετείχαν στη σφαγή. Ολα τα στοιχεία είναι συγκεντρωμένα στo ιστολόγιο ΧYZ Contagion, με τίτλο «Η ανθρωποσφαγή στη Σρεμπρένιτσα, η Ελληνική Εθελοντική Φρουρά και η εμπλοκή τής Χρυσής Αυγής». Εκεί μπορεί να δει κανείς 35-40 ονόματα μελών της Ελληνικής Εθελοντικής Φρουράς (ΕΕΦ) που συνέργησαν στη γενοκτονία. Επίσης, να δει φωτογραφίες τους στην εφημερίδα «Χρυσή Αυγή» με λεζάντα «Ελληνες πατριώτες πολεμούν στο μέτωπο της Βοσνίας στο πλευρό των Σέρβων. Ανάμεσά τους και μέλη της «Χρυσής Αυγής»».
Για τη διερεύνηση των εγκλημάτων έγιναν αρκετές ερωτήσεις στη Βουλή. Η πιο γνωστή έκκληση είναι «των 200», στην οποία υπήρχαν οι υπογραφές των πολιτικών Μιχάλη Παπαγιαννάκη, Πέτρου Κουναλάκη, Αννας Καραμάνου, Νίκου Μπίστη, Στέφανου Μάνου και Ανδρέα Ανδριανόπουλου. Το αίτημα, δηλαδή, ήταν διακομματικό. Αλλά και η υπεράσπιση του Κάρατζιτς δεν ήταν μόνον έργο των εθνικιστών. Το ΚΚΕ κατήγγειλε τη σερβική κυβέρνηση «για την παράδοση του Pάντοβαν Kάρατζιτς στο ιμπεριαλιστικό δικαστήριο της Xάγης». Επίσης, ο Μανώλης Γλέζος προλόγισε την ελληνική έκδοση ποιημάτων του Κάρατζιτς το 1996.
Η ελληνική δικαιοσύνη ασχολείται με την υπόθεση από το 2005, χωρίς να έχει κατονομασθεί ούτε ένας ύποπτος. Η οφειλόμενη νέμεση αυτής της ύβρεως θα είναι και κάθαρση για τη χώρα μας. Θα συμβάλει στην ιδέα της Ενωμένης Ευρώπης, η οποία ηττήθηκε στις εθνικιστικές σφαγές της Σρεμπρένιτσα. Οπως ηττήθηκε και στο προχθεσινό αντι-ευρωπαϊκής έμπνευσης διχαστικό δημοψήφισμα. Αυτό το ατυχές δημοψήφισμα οφείλουμε να το αφήσουμε πίσω και να δούμε μπροστά, προς μιαν Ευρώπη που θεμελιώνεται στην άρνηση του θανάσιμου εθνικισμού και στην υπόταξη των επί μέρους εθνικών συμφερόντων στο κοινό δημοκρατικό μέλλον.