Κάντο όπως η Πολωνία λένε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες .
Η επίθεση στο κράτους δικαίου και τη δικαιοσύνη δεν είναι ελληνική υπόθεση αλλά ευρωπαϊκή. Οι νόμιμα εκλεγμένες κυβερνήσεις ολοένα και περισσότερων κρατών – μελών της ΕΕ προχωρούν στη ψήφιση νόμων που μοναδικό στόχο έχουν να δημιουργήσουν ένα πολιτικοποιημένο δικαστικό σώμα το οποίο και θα ελέγχουν απόλυτα.
Όπως έγραψε στην Ουάσιγκτον Πόστ η αμερικανίδα δημοσιογράφος Αν Απλμπομ η Πολωνία και η Ουγγαρία ( ίσως στο μέλλον και η Ελλάδα ; ) δείχνουν ότι η μεγαλύτερη απειλή για τη Δύση δεν προέρχεται από το ριζοσπαστικό Ισλάμ όπως υποστήριξε ο Ντόναλντ Τραμπ κατά την πρόσφατη επίσκεψη του στη Βαρσοβία . Η μεγαλύτερη απειλή δεν είναι καν εξωτερική, είναι εσωτερική. Και προέρχεται από δημοκρατικά εκλεγμένες αλλά μη φιλελεύθερες κυβερνήσεις στην Ευρώπη που το τελευταίο διάστημα κλιμακώνουν τις επιθέσεις τους εναντίον της Δικαιοσύνης .
Στην Πολωνία η κυβέρνηση , που έχει μικρή κοινοβουλευτική πλειοψηφία και ελέγχεται από το εθνικιστικό κόμμα του Νόμου και της Δικαιοσύνης έχει βαλθεί από την πρώτη στιγμή που ανέλαβε την εξουσία να αποκτήσει τον έλεγχο όλων των ανεξάρτητων θεσμών : των κρατικών μέσων ενημέρωσης, της Εισαγγελίας, του Συνταγματικού Δικαστηρίου. Το Δημόσιο έχει ήδη κομματικοποιηθεί. Και ο υπουργός Άμυνας, που είναι εξπέρ στη συνωμοσιολογία, έχει αποστρατεύσει το μεγαλύτερο μέρος της ηγεσίας του στρατού.
Τις τελευταίες μέρες η κατάσταση έχει επιδεινωθεί μια που η κυβέρνηση έχει εξαπολύσει επίθεση εναντίον και του Συντάγματος της χώρας ψηφίζοντας νόμους που οδηγούν στην άμεση απόλυση όλων των δικαστών του Ανώτατου Δικαστηρίου της χώρας εκτός από εκείνους που έχει επιλέξει ο υπουργός Δικαιοσύνης της χώρας. Ο ηγέτης του κυβερνώντος κόμματος Γιαροσλάβ Καζίνσκι δήλωσε μάλιστα πως το δικαστικό σώμα είναι ανεπαρκές και χρειάζεται ριζική αναδιάρθρωση.
Η αντιπολίτευση αλλά και χιλιάδες πολίτες που διαδηλώνουν έξω από το προεδρικό μέγαρο αντιδρούν γιατί πιστεύουν ότι με τις πράξεις της κυβέρνησης πλήττεται σοβαρά η ανεξαρτησία της δικαστικής εξουσίας.
Η κατάσταση είναι τόσο σοβαρή στην Πολωνία που πρώτη φορά ο πρόεδρος της χώρας δε συντάσσεται στο πλευρό της κυβέρνησης αλλά απειλεί να ασκήσει το δικαίωμα του βέτο και να απορρίψει τους νόμους για τη λειτουργία της δικαιοσύνης που ψηφίζει η κυβέρνηση , αν δεν προχωρήσει σε αλλαγές .
Μία από τις αλλαγές που ζητά ο πρόεδρος Ντούντα είναι να χρειάζεται η ψήφος των 3/5 της βουλής για να γίνει οποιαδήποτε αλλαγή στη σύνθεση του Ανώτατου Δικαστηρίου της χώρας.
Το δεύτερο νομοσχέδιο επιτρέπει στον υπουργό Δικαιοσύνης να διορίζει αλλά και να παύει μόνος του , οποιαδήποτε στιγμή το επιθυμεί , τους προέδρους των πρωτοβάθμιων δικαστηρίων, οι οποίοι ορίζονταν μέχρι σήμερα από το εκάστοτε δικαστικό συμβούλιο.
Αυτές οι κινήσεις γίνονται ενώ η Ευρωπαϊκή Επιτροπή “σκέφτεται” ακόμα αν θα πρέπει να παρέμβει ενεργοποιώντας τον επίσημο μηχανισμό προειδοποίησης για τα κράτη μέλη που παραβιάζουν το κράτος δικαίου . Αυτός ο μηχανισμός δεν έχει ενεργοποιηθεί ποτέ μέχρι σήμερα.
Αυτή η απόφαση δεν χρειάζεται ομοφωνία και θα έπρεπε να παρθεί με ταχύτατους ρυθμούς για να έχει αποτέλεσμα. Όπως όμως λένε αργόσυρτα ευρωπαίοι αξιωματούχοι “ έχουμε καιρό μπροστά μας και πολλά εργαλεία , τα οποία έχουμε αρχίσει να ξεσκονίζουμε” .
Το πρόβλημα όμως είναι εξαιρετικά σοβαρό και ακόμα και αν παρέμβει ο πολωνός πρόεδρος με το βέτο του και περάσουν οι τροπολογίες που προτείνει , αυτό , λένε οι αναλυτές , δεν θα προστατεύσει αυτόματα το δικαστικό σύστημα από την πολιτική επιρροή . Άλλωστε το κυβερνών κόμμα μπορεί να συγκεντρώσει την πλειοψηφία των 3/5 με τη στήριξη του ακροδεξιού κόμματος Kukiz και ανεξάρτητων βουλευτών και να αλλάξει τους δικαστές που δεν του κάνουν.
Είναι ξεκάθαρο ότι η προσπάθεια ελέγχου των ανεξάρτητων θεσμών και ιδιαίτερα της δικαιοσύνης έχει πάρει στην Ευρώπη με τον ένα ή τον άλλο τρόπο μεγάλες διαστάσεις .
Άλλες χώρες όπως η Ελλάδα έχουν μεγαλύτερες θεσμικές αντιστάσεις και άλλες όπως οι πρώην ανατολικές δημοκρατίες μικρότερες . Σε αυτή την περίπτωση οι κυβερνητικές παρεμβάσεις είναι ευκολότερες . Η εκλογή δε του Ντόναλντ Τραμπ στις ΗΠΑ τους έχει δώσει φτερά γιατί ενθαρρύνει τα λαϊκιστικά , εθνικιστικά , μη φιλελεύθερα κόμματα προκαλώντας μεγάλη ανησυχία για τις συνέπειες που θα έχει αυτό στη δημοκρατία παγκοσμίως. Ας μη ξεχνάμε πως και ο ίδιος ο Τράμπ πολύ θα ήθελε να “εξαφανίσει” δημοσιογράφους και ΜΜΕ που τον ενοχλούν αλλά και τους δικαστές που βγάζουν τις αποφάσεις του όπως αυτή για την απαγόρευση εισόδου πολιτών από μουσουλμανικές χώρες , άκυρες! Οι ανεξάρτητοι θεσμοί όμως και η διάκριση των εξουσιών στις ΗΠΑ προστατεύονται απόλυτα και αποτελούν ουσιαστικά την οργανωτική βάση του κράτους οπότε ούτε ο εκάστοτε ένοικος του Λευκού Οίκου έχει τη δύναμη να διαλύσει την αμερικανική δημοκρατία.
Το θέμα είναι τι γίνεται με εμάς;