Το 2010 η χώρα χρεοκόπησε. Απέφυγε, ωστόσο, τα χειρότερα. Σε όλες τις παλαιότερες χρεοκοπίες μετράμε καταστάσεις οικονομικής καταβαράθρωσης και πολιτικών ανωμαλιών. Εθνικούς διχασμούς και εκτροπές του πολιτεύματος. Κάθε φορά που συνέβαινε μια χρεοκοπία η Ελλάδα έτρεχε δεκαετίες πίσω. Αυτό δεν συνέβη στην παρούσα συγκυρία. Η Ελλάδα βρέθηκε σε ένα άλλο περιβάλλον. Χάρη στη στήριξη που αφειδώς παρείχαν οι εταίροι μας. Με όποιες ακρότητες στην εφαρμογή του προγράμματος διάσωσης.
Η χώρα βγαίνει από την κρίση βαρύτατα τραυματισμένη μετά από εξαετή ύφεση. Στο 1,5 εκατομμύριο έχουν φτάσει οι άνεργοι. Τα φωτεινά της μυαλά έχουν πάρει ξένους δρόμους.
Τα ΑΤΜ των τραπεζών, ωστόσο, λειτουργούν. Τα ράφια στα σούπερ μάρκετ είναι πλήρη προϊόντων. Το ίδιο και οι δεξαμενές στα πρατήρια βενζίνης. Οι αστυνομικοί είναι στις θέσεις τους. Δάσκαλοι και καθηγητές στις αίθουσες διδασκαλίας.
Οφείλεται αυτό σε όλους όσοι σε δύσκολους καιρούς υπερασπίστηκαν το αγαθό του ευρώ. Σε όλους όσοι αντιστάθηκαν στο λόμπι της δραχμής. Σε όλους όσοι αρνήθηκαν να ταυτιστούν με ισοπεδωτικές θεωρίες για το πολιτικό σύστημα, συμβάλλοντας στην απότομη κατάρρευσή του. Διευκόλυναν έτσι την ομαλή μετάβαση σε ένα πιο σύγχρονο πολιτικό σκηνικό. Του ορθολογισμού και όχι της βουλησιαρχίας.
Σε όλους όσοι προδίκαζαν με κραυγές ένα μαύρο μέλλον που ουδέποτε ήρθε. Ήρθε, όμως, μια βίαιη υποτίμηση εισοδημάτων. «Αναγκαίο κακό» για να ξαναβρούμε μια νέα αφετηρία εκκίνησης.
Μετά από τέσσερα χρόνια ασφυκτικής επιτήρησης από την τρόικα διαφαίνονται οι πρώτες ισχυρές ενδείξεις ανάκαμψης της οικονομίας. Το πρωτογενές πλεόνασμα αποτελεί μια τέτοια σοβαρή ένδειξη. Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με τη σχεδιαζόμενη έξοδο της χώρας στις αγορές χρήματος, όπως «μαρτυρά» η συνεχής πτώση των αποδόσεων στα κρατικά ομόλογα, αλλά και οι αναμενόμενες αναβαθμίσεις της οικονομίας από τους ξένους οίκους αξιολόγησης, θα δώσει ώθηση στο Χρηματιστήριο για την άντληση «φθηνού» χρήματος. Σημαντικός και ο ρόλος των ελληνικών τραπεζών με διαφαινόμενη συμφωνία στον τομέα της κεφαλαιακής τους επάρκειας.
Κρίσιμο στοίχημα, ωστόσο, θα είναι η ανάπτυξη. Για εξισορρόπηση των κοινωνικών ανισοτήτων. Και εδώ έχουν θέση όλες οι πολιτικές δυνάμεις. Με αίσθημα συνεννόησης και αλληλεγγύης. Με δόσεις ισχυρού ρεαλισμού στον βολονταρισμό των στόχων και των ιδεοληψιών. Εννοείται πως θα πρέπει να αποφευχθούν πολιτικές κινήσεις που μετατρέπουν όμορφες θεωρίες σε άθλιες πράξεις. Όπως το «κούρεμα» χρέους κατά 40% ή και 60%. Καθένας γνωρίζει πως αν η κυβέρνηση δεν αποπληρώσει ένα ομόλογο, θα κληθεί στο ταμείο ο εγγυητής. Ως εκ τούτου οι κυβερνήσεις της Ευρωζώνης θα φέρουν στα Κοινοβούλιά τους νομοσχέδια αλλαγής των προϋπολογισμών τους. Οι συνέπειες; Διακοπή των χρηματοδοτήσεων του ΕΣΠΑ, η χώρα κηρύσσεται αφερέγγυα, η έλλειψη ρευστότητας συνεπάγεται στάση πληρωμών, καταστροφή του παραγωγικού ιστού της χώρας, φρενήρης άνοδος του πληθωρισμού και υποτίμηση των καταθέσεων στις τράπεζες.
Προ ημερών ερωτήθηκε ο κύριος Μπαλτάς, πρόεδρος του Ινστιτούτου «Νίκος Πουλαντζάς», μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ και εκ των διαμορφωτών της οικονομικής του πολιτικής: «Μήπως καλλιεργείτε υπερβολικές προσδοκίες στον κόσμο»; Και απαντά με αφοπλιστική ελαφρύτητα: «Να σας δώσω ένα παράδειγμα. Κάποιος φίλος μου κουβέντιαζε πριν από μερικούς μήνες με εφοριακούς σε μια επαρχιακή πόλη. Οι εφοριακοί του εξηγούσαν ότι έχουν μια επιπλέον ψυχολογική δυσκολία να πιέσουν τους ανθρώπους να πληρώσουν τους φόρους τους, έχοντας πλήρη συναίσθηση ότι δεν μπορούν να ανταποκριθούν».
Ταυτοχρόνως, του ανέφερε το εξής εκπληκτικό: «Οι ίδιοι που σήμερα δυσκολεύονται να πληρώσουν τους φόρους τους, θα κάνουν τα πάντα για να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους αν γίνει κυβέρνηση ο ΣΥΡΙΖΑ. Γιατί τότε θα ξέρουν ακριβώς το πού πάνε τα λεφτά τους».
Και έπειτα ήρθε ο… Γιώργος Σταθάκης. Λέγοντας πως θα μείνουν ανέπαφοι οι φορολογικοί συντελεστές…