Το εγχείρημα συγκρότησης της ΕΛΙΑΣ – Δημοκρατικής Παράταξης υλοποιήθηκε. Μέσα από τις αντιφάσεις του. Αντιφάσεις που χαρακτηρίζουν τις παθογένειες του χώρου της κεντροαριστεράς. Του σήμερα και όχι του αύριο. Ας μείνω σε δύο – τρεις: πολυδιάσπαση – κατακερματισμός – ατομικές στρατηγικές πολιτικών προσώπων. Μπορεί το Πασοκ να ανέλαβε να διαχειριστεί την κρίση, κατά κύριο λόγο προϊόν του Καραμανλικού δημοσιονομικού εκτροχιασμού, που άφησε άναυδους τους εταίρους μας και την διεθνή κοινότητα, με τα ψεύτικα στοιχεία που έδινε για το δημόσιο έλλειμμα, με τα επονομαζόμενα greek statistics. Μπορεί και αυτό να μην απέφυγε λάθη, πολιτικές ανεπάρκειες, έλλειψη στρατηγικού σχεδίου για διαχείριση της κρίσης με δικαιότερη κατανομή των βαρών της ως προς τους πιο αδύνατους κοινωνικά. Παρόλα αυτά το πολιτικό κόστος που του επιμερίστηκε είναι δυσανάλογο των ευθυνών του, σε σχέση με την αντιπολίτευση και τον ανέξοδο αριστερό – δεξιό λαϊκισμό της, σε υποτιθέμενες εναλλακτικές πολιτικές, αντιμετώπισης της κρίσης.
Η ΕΛΙΑ καλείται να δοκιμαστεί ξεκινώντας, από μια εκλογική αναμέτρηση, σε μια δύσκολη φάση όχι μόνο για την χώρα αλλά και ολόκληρη την Ευρώπη. Ακόμα είναι ορθάνοικτες οι πληγές της οικονομικής κρίσης, ιδιαίτερα μεταξύ των χωρών του Νότου στην Ευρωζώνη, με αποκορύφωμα την αύξηση των δυνάμεων του ευρωσκεπτικισμού στην Ευρώπη.
Νομίζω ότι δεν θέλει ιδιαίτερο σχολιασμό το πολιτικό κλίμα που επικρατεί στη χώρα, μέσα στο οποίο καλούνται οι πολιτικές δυνάμεις να διεξάγουν τον προεκλογικό τους αγώνα. Έστω και αν αυτός γίνεται κάτω υπό την σκέπη των μεγάλων ευρωπαϊκών κομμάτων: Σοσιαλιστών, Λαϊκού, Φιλελευθέρων, Πράσινων, Ριζοσπαστικής Αριστεράς, κλπ.
Η εκτίμηση γενικά είναι ότι θα κυριαρχήσουν τα εσωτερικά πολιτικά προβλήματα σε βάρος των αναγκαίων αλλαγών και μεταρρυθμίσεων που έχει ανάγκη η Ε.Ε. έτσι ώστε να υπάρξει και νέα ώθηση στην ευρωπαϊκή ιδέα της ενοποίησης και ολοκλήρωσης, μετά μάλιστα την αναδίπλωση και ανάπτυξη των δυνάμεων του ευρωσκεσκεπτικισμού και των διάφορων τύπων εθνικισμών.
Αυτό επιχείρησε να κάνει και ο Μάρτιν Σουλτς με την ομιλία του στη ιδρυτική συνδιάσκεψη της ΕΛΙΑΣ την δεύτερη μέρα. Από την αρχή της ομιλίας του ξεκαθάρισε ότι μιλά σαν Ευρωπαίος και όχι Γερμανός πολιτικός της αριστεράς, αναδεικνύοντας τι Ευρώπη ο ίδιος ονειρεύεται. Με σαφή τη διάκριση αριστεράς/δεξιάς. Μια Ευρώπη της αλληλεγγύης, της δημοκρατίας, της ισονομίας, της κοινωνικής δικαιοσύνης, της ανάπτυξης, της απασχόλησης, της μείωσης των ανισοτήτων μεταξύ Βορρά – Νότου. Εν κατακλείδι διατύπωσε την πρόταση του για «περισσότερη κοινωνική Ευρώπη».
Σε αυτό τον αγώνα για μια διαφορετική Ευρώπη, πρέπει να δούμε και την θέση της χώρας μας στη μεταμνημονιακή εποχή.
Χωρίς αλλαγές στους συσχετισμούς δυνάμεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο χωρίς την ενίσχυση του Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού κόμματος και την υποχώρηση των δυνάμεων του ευρωπαϊκού Λαϊκού κόμματος (Χριστιανοδημοκράτες και λαϊκή δεξιά) αλλά και των δυνάμεων του ευρωσκεπτικισμού και της ριζοσπαστικής αριστεράς, δεν είναι εφικτές οι αλλαγές για μια περισσότερο δημοκρατική και κοινωνική Ευρώπη. Η εκλογή στη θέση του προέδρου της επιτροπής του υποψήφιου Μάρτιν Σουλτς γίνεται για πρώτη φορά από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και όχι όπως στη περίπτωση του Ζοζέ Μπαρόζο, από τις κυβερνήσεις των κρατών μελών, με μυστικές διαδικασίες και διαβουλεύσεις, βάση του συσχετισμού δυνάμεων στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Έτσι αποκτά καθοριστικό πολιτικό ρόλο και αρμοδιότητες, αφού γίνεται με μεγαλύτερη δημοκρατική νομιμοποίηση, από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, τον ποιο αντιπροσωπευτικό από τους θεσμούς της Ε.Ε..
Οι αλλαγές αυτές στη Ευρώπη επηρεάζουν θετικά και τις αλλαγές στη χώρα μας, ιδιαίτερα στη σημερινή φάση κατά την οποία η αλληλεξάρτηση μας έχει γίνει ακόμα στενότερη και μεγαλύτερη. Ας θυμηθούμε μόνο ότι οι πιστωτές μας όσον αφορά στο μεγαλύτερο μέρος του δημόσιου χρέους της χώρας, είναι πλέον οι άλλες χώρες εταίροι μας στη Ευρωζώνη και όχι οι αγορές και οι ιδιώτες.
Κατά συνέπεια οι ευρωεκλογές δεν μπορεί να αντιμετωπίζονται σαν εκλογές χαλαρής ψήφου. Αντίθετα αποκτούν σημαντική πολιτική σημασία και για τις εσωτερικές πολιτικές εξελίξεις στη χώρα, οι οποίες επηρεάζονται άμεσα από τις πρόσφατες αλλά και σε εξέλιξη αλλαγές για «περισσότερη Ευρώπη», (κοινή δημοσιονομική πολιτική, τραπεζική ενοποίηση, κοινές νομισματικές πολιτικές, κλπ).
Για μας έχουν και ένα επί πλέον χαρακτήρα, που είναι η προσπάθεια ενότητας, ανανέωσης και εκσυγχρονισμού της κεντροαριστεράς με την συγκρότηση της ΕΛΙΑΣ – Δημοκρατικής Παράταξης, παρά το γεγονός ότι δυστυχώς δεν κατάφερε να ενώσει όλες της τις δυνάμεις και ειδικά την ΔΗΜΑΡ. Όμως έγινε η αρχή για την ενότητα και συσπείρωση του όσο το δυνατόν μεγαλύτερου μέρους των δυνάμεων της σε πολιτικό επίπεδο, ενώ παραμένει ανοικτός ο δίαυλος επικοινωνίας και συνεννόησης με όλες της δυνάμεις της, που δεν έχουν ανταποκριθεί μέχρι σήμερα. Το ζητούμενο είναι να εκφραστεί και στο κοινωνικό επίπεδο. Στην κοινωνία των πολιτών. Αυτό είναι το μεγάλο στοίχημα, για να υπάρξει η υπέρβαση της παθογένειας των ατομικών εγώ, των μικρο-μάγαζων και των ξεχωριστών κομματικών αμβώνων, που δεν κάνουν τίποτα άλλο από το να εκπέμπουν την μιζέρια μιας «καθαρότητας», χωρίς αρχές ιδεολογικές και πολιτικές. Θολώνοντας την εικόνα της μεγάλης Δημοκρατικής Παράταξης, που σχεδόν το σύνολο των όποιων μεγάλων αλλαγών υπήρξαν σε αυτή τη χώρα, ιδιαίτερα μετά την μεταπολίτευση, της ανήκουν.