Εκσυγχρονισμός, μάχη διαρκείας

Νίκος Διακουλάκης 08 Νοε 2023

Με την ευκαιρία της εξαιρετικής εκδήλωσης τιμής για τον Κώστα Σημίτη, πολλά έχουν γραφτεί για τον άνθρωπο, την προσωπικότητα του, τις πολιτικές που εφάρμοσε και το μοντέλο διακυβέρνησης που ακολούθησε ως πρωθυπουργός, δύο φορές εκλεγμένος και μάλιστα τη δεύτερη με μεγαλύτερο ποσοστό από την πρώτη φορά.

Η ομιλία της Άννας Διαμαντοπούλου, εμπνεύστριας και ψυχής αυτής της εκδήλωσης, αλλά και οι ομιλίες των Στουρνάρα, Βούλγαρη, Αγαθοκλέους και οι βιντεοσκοπημένοι χαιρετισμοί των Κλίντον, Ντελόρ, Γιούγκερ, Πρόντι ανέδειξαν το πολυδιάστατο αποτύπωμα που ο Σημίτης άφησε σε εθνικό, ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο.

Ήταν όμως και μια ευκαιρία να αναδειχθεί στη σημερινή συγκυρία, η σημασία της στρατηγικής του εκσυγχρονισμού που είναι μια μάχη συνεχής με τα προβλήματα που προκύπτουν στις ιδιαίτερες συνθήκες κάθε περιόδου.

Δεν είναι μια εύκολη μάχη γιατί όπως είπε ο Σημίτης στην ομιλία του: «Στις αλλαγές υπάρχουν αντιστάσεις. Είναι βαθιά πεποίθησή μου, όμως, πως με προσπάθεια λύνονται προβλήματα. Υπάρχουν δύο λέξεις κλειδιά: το σχέδιο και η συγκυρία. Δεν προχωράς χωρίς σχέδιο – χωρίς στόχο και πρόγραμμα υλοποίησης. Προχωράς με τις ευρύτερες δυνατές συναινέσεις, αλλά συχνά κόντρα στο ρεύμα»

Θέλω μόνο να προσθέσω δύο τομείς της εποχής Σημίτη που δεν αναφέρθηκαν αρκετά και που έχουν σχέση με το επιτελικό κράτος. Ό ένας αφορά τον κεντρικό συντονισμό όλων των αρμών του κράτους στους οποίους κατανέμονταν και ελέγχονταν ρόλοι και ευθύνες για την έγκαιρη και ποιοτική προετοιμασία της χώρας στην διοργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων, με την κινητοποίηση και συμμετοχή της κοινωνίας. Τη δεύτερη ειδικά τετραετία 2000-2004, η Ελλάδα είχε μετατραπεί σε ένα απέραντο εργαστήρι παραγωγής έργων στις ολυμπιακές πόλεις, επιτάχυνσης και ολοκλήρωσης μεγάλων έργων μόνιμα χρήσιμων στην οικονομική και κοινωνική ζωή, αλλά και οργανωτικών αλλαγών και καλλιτεχνικής δημιουργίας.

Είναι η γνωστή κουβέντα που για μεγάλο διάστημα λέγαμε τότε μετά την τεράστια επιτυχία των αγώνων «γιατί να μην μπορεί η Ελλάδα να λειτουργεί μόνιμα έτσι όπως λειτούργησε τότε». Και δεν αντέχει στην κριτική ο ισχυρισμός κάποιων ότι το κόστος 8 δισεκ. ευρώ των έργων χρεοκόπησαν την χώρα όταν μπήκαμε στη κρίση με χρέος 300 δισεκ. που σήμερα είναι 400 δισεκ.

Ο άλλος τομέας ήταν το τότε ΕΣΠΑ και ο επιτελικός συντονισμός υπό τον πρωθυπουργό στην οργάνωση και ενεργοποίηση όλων των φορέων της διοίκησης και της αυτοδιοίκησης για την ανταπόκριση της χώρας στις δυσκολίες υλοποίησης των προγραμματικών. Είχα την εμπειρία από τη συμμετοχή μου ως Ειδ. Γραμματέας τότε στο Υπουργείο Ανάπτυξης για το πώς λειτουργούσε το περίφημο μπλοκάκι Σημίτη.

Εκσυγχρονισμός διαρκείας λοιπόν. Η χώρα διαθέτει σχετική εμπειρία και καλές πρακτικές από το παρελθόν σε πολλούς τομείς.