Το μήνυμα που έστειλε χτες η εσωκομματική ψηφοφορία του ΠΑΣΟΚ είναι πως το Κίνημα δύσκολα θα ανακάμψει. Ας αρχίσουμε από τη συμμετοχή. Το 2021, στις εσωκομματικές κάλπες πήγε το 60% όσων το είχαν ψηφίσει το 2019. Το 2024, μόνο το 50% των ψηφοφόρων του το 2023. Είναι η πρώτη φορά σε όλα τα κόμματα από το 2004, που σε τέτοιες εσωκομματικές εκλογές η συμμετοχή είναι κατώτερη του αναμενόμενου. Σε συνθήκες κατάρρευσης του ΣΥΡΙΖΑ, το λες κι απογοητευτικό.

Κανένας από τους υποψήφιους δεν έμεινε όρθιος. Ο Νίκος Ανδρουλάκης πάει να κάνει σχολή τις Πύρρειες Νίκες. Με δέκα χιλιάδες λιγότερες ψήφους (-7%) σε σχέση με το 2021, παρουσιάζει μια σημαντική εσωκομματική φθορά, πράγμα περίεργο για τον αρχηγό ενός κόμματος σε άνοδο. Ο Χάρης Δούκας έπαθε φοβερό κάζο στην Αττική, κάτι που για ένα Δήμαρχο Αθηναίων δεν προοιωνίζεται τίποτα καλό. Μόνο αέρα νίκης δεν του έδωσε ο πρώτος  γύρος. Στη θέση του, θα κοιτούσα να σώσω τη δημαρχία μου.

Στις εκλογές αυτές, το ΠΑΣΟΚ απέδειξε πως είναι οριστικά το κόμμα των ηλικιωμένων, της επαρχίας, των αναμνήσεων και της πολιτικής σύγχυσης. Σώζεται γιατί έχει πολλά καλά πολιτικά στελέχη (σχετικά με το χάος δεξιά και αριστερά του), γιατί διατηρεί την αντιπροσωπεία των Σοσιαλιστών στην Ελλάδα και γιατί οι ανταγωνιστές του, η ΝΔ και -κυρίως- ο ΣΥΡΙΖΑ, αντιμετωπίζουν υπαρξιακές κρίσεις. Χωρίς αυτά θα ήταν σαν το Λαϊκό Κόμμα μετά το 1952 και την Ένωση Κέντρου μετά το 1977. Πάντως για να κερδίσεις σε εκλογές χρειάζεσαι κυριαρχία στις μεγαλουπόλεις και στα δυναμικά κοινωνικά στρώματα. Εκεί το ΠΑΣΟΚ παίζει στην Β’ Εθνική, ούτε που να ονειρεύεται τον πρωταθλητισμό.

Με τόση απογοήτευση, δυσαρέσκεια, απάθεια από τον κόσμο, όλα τα κόμματα που ασκούν ή άσκησαν εξουσία στην Ελλάδα, μοιάζει να παίζουν ρώσικη ρουλέτα. Για όλα υπάρχουν ρεαλιστικά σενάρια εξαφάνισης. Το ποιος θα πατήσει πρώτος τη λάθος σκανδάλη, θα το κρίνει η τύχη. Το βέβαιο είναι πως το ΠΑΣΟΚ κάθεται κι αυτό στην παρέα, και δοκιμάζει την τύχη του.