Εκκλησία και ρητορική του μίσους

Κωστής Παπαϊωάννου 22 Νοε 2012

Ο πρώτος, ο Μητροπολίτης Πειραιώς Σεραφείμ, προσήλθε στο Αστυνομικό Τμήμα σχεδόν στην αγκαλιά των βουλευτών της Χρυσής Αυγής, για να καταθέσει μήνυση κατά των συντελεστών θεατρικού έργου. Ο δεύτερος, ο Κονίτσης και Πωγωνιανής Ανδρέας, ευλόγησε στον Γράμμο τα «καλά αυτά παιδιά, τα αγωνιστικά, με τις μαύρες μπλούζες». Ο τρίτος, ο Μητροπολίτης Αιγιαλείας και Καλαβρύτων Αμβρόσιος, αυτοναγορεύτηκε image maker της οργάνωσης: «Εάν αποφύγετε κάποιες ανωφελείς ακρότητες του νεοφώτιστου, αν τροποποιήσετε το στυλ, που εφαρμόζετε, αν ωριμάσετε, μπορείτε να καταστείτε μια γλυκιά ελπίδα για τον απελπισμένο πια πολίτη και μια ήρεμη δύναμη στο σαπισμένο πια πολιτικό σύστημα».

Πολλοί αντιμετωπίζουν τους προαναφερθέντες σαν μεμονωμένες γραφικές περιπτώσεις. Οι τελευταίοι όμως ασκούνται συστηματικά σε μια ακραία ρητορική μίσους, που δεν έχει το όμοιό της σε χώρα της Ευρώπης. Ο λόγος τους απέχει πολύ από τις αρχές της θρησκείας που εκπροσωπούν. Απαξιώνει συστηματικά την αξία του ανθρώπου. Στρέφεται με μένος κατά ομάδων (Εβραίοι, μουσουλμάνοι, ομοφυλοφίλοι, κομμουνιστές) και κατά μεμονωμένων προσώπων (ακόμα και κατά του Ελτον Τζον ή του Στίβεν Χόκινγκ, του οποίου η αναπηρία, κατά τον Πειραιώς, ευθύνεται για τον σκεπτικισμό του απέναντι στο θείο!). Η αδιαφορία θα άρμοζε στους φορείς αυτού του λόγου μόνο αν επρόκειτο για κάποιους γηραιούς γραφικούς στο καφενείο του χωριού. Από τη στιγμή όμως που χρησιμοποιούν την ισχύ της θέσης τους για να δηλητηριάσουν την κοινωνία με παραληρήματα μίσους, τα πράγματα αλλάζουν. Οταν μάλιστα ενσταλάζουν μίσος ως δημόσιοι υπάλληλοι (αμειβόμενοι από όλους, πιστούς και μη, ακόμα και από όσους πλήττει η ρητορική τους), τότε δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν με συγκατάβαση ή αδιαφορία.

Η Εκκλησία διαθέτει διαδικασίες και παράδοση αιώνων. Ελπίζουμε λοιπόν ότι θα βρει τον τρόπο να χειριστεί αποφασιστικά και αποτελεσματικά όσους ιεράρχες «ερωτοτροπούν» με νοσταλγούς εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας. Ιδίως σε μια περίοδο που ο νεοναζισμός ενδύεται χριστιανικό μανδύα και αντλεί ψήφους και δύναμη από τους πιστούς, τέτοιοι ιεράρχες μετατρέπονται σε Δούρειο Ιππο. Είναι ζήτημα ζωτικής σημασίας, όχι μόνο για την κοινωνία συνολικά αλλά και για την Εκκλησία ειδικότερα, να ορθωθεί τείχος απέναντί τους. Ειδάλλως, η Εκκλησία θα βρεθεί να απολογείται μερικές δεκαετίες αργότερα. Οπως ακριβώς απολογήθηκε για τη στάση της κατά τη διάρκεια της δικτατορίας.

Η έλλειψη κοινής δημόσιας θέσης της Ιεραρχίας δεν δικαιολογείται με την επίκληση πολιτικής ουδετερότητας. Δεν συζητάμε την ανάμειξη της Εκκλησίας στους κομματικούς ανταγωνισμούς αλλά μια θεμελιώδη αξιακή της τοποθέτηση. Μια τέτοια τοποθέτηση κατά όσων πλήττουν τις αξίες του ουμανισμού και του παγκόσμιου πολιτισμού θα ισοδυναμεί με καταδίκη της αφροσύνης όσων επιδιώκουν να σύρουν την Εκκλησία στην πλευρά της ρατσιστικής βαρβαρότητας και της εξαχρείωσης. Η αντίθεση στον νεοναζισμό και τον παγανισμό δεν αποτελεί ανάμειξη στην πολιτική αλλά ζωτικό χρέος για έναν θεσμό με το πνευματικό και κοινωνικό εκτόπισμα της Εκκλησίας. Και για όσους αμφιβάλλουν, αντιγράφουμε από επίσημο κείμενο της Χρυσής Αυγής: «Μακροπρόθεσμος στόχος της Εθνικοσοσιαλιστικής Επαναστάσεως ήταν ο εξοβελισμός των ιουδαιοχριστιανικών δογμάτων και η αντικατάστασή τους από μια εθνικιστική, παγανιστική κοσμοθεωρία». Αυτό παραβλέπουν όσοι μητροπολίτες δηλώνουν δημόσια υποστήριξη ή ανοχή στο νεοναζιστικό μόρφωμα και όσοι ιερείς τελούν αγιασμούς στα γραφεία του μορφώματος αυτού. Από αυτά τα γραφεία θα ξεχυθούν οργανωμένες ομάδες για να τελέσουν εγκλήματα του κοινού ποινικού δικαίου, επιθέσεις και επικίνδυνες σωματικές βλάβες. Πώς θα αντιδρούσε η Εκκλησία εάν ιερείς της τελούσαν αγιασμούς σε κρησφύγετα της Μαφίας ή εύχονταν «καλή επιτυχία» στο Συνδικάτο του Εγκλήματος; Αυτό ακριβώς συμβαίνει σήμερα.

Είναι εξαιρετικά παρήγορη η αντίδραση των ιεραρχών που δήλωσαν ότι οι ξενοφοβικές ιδέες δεν έχουν θέση στον χώρο της Εκκλησίας, η οποία δεν χρειάζεται αυτόκλητους προστάτες. Η αντίδραση φανερώνει επίγνωση της βαθιάς ιστορικότητας που χαρακτηρίζει τη σημερινή συγκυρία. Συμβαδίζει με την παράδοση της Εκκλησίας που έχει από πολλών ετών καταδικάσει τον εθνοφυλετισμό ως αίρεση. Δείχνει επίγνωση του γεγονότος πως το νεοναζιστικό μόρφωμα με τις παγανιστικές ιδέες και την προβιά του ελληνοχριστιανισμού βρίσκεται ήδη στο εσωτερικό της Εκκλησίας. Στο ενδοεκκλησιαστικό bras de fer, οι χριστιανοί πρέπει οπωσδήποτε να επικρατήσουν.

Ο Κωστής Παπαϊωάννου είναι μέλος του ΔΣ της Ελληνικής Ενωσης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου και του Πολίτη