Είναι πολύ αργά για την κεντροαριστερά της Δύσης; αυτό αναρωτιέται σήμερα σε κεντρικό της άρθρο η αμερικανική εφημερίδα Ουάσινγκτον Ποστ.
Kαι στις δύο πλευρές του Ατλαντικού το φιλελεύθερο κατεστημένο και τα σοσιαλδημοκρατικά κόμματα κλονίζονται .
Σε κάποιες περιπτώσεις μάλιστα “ο θάνατος τους” μοιάζει αναπόφευκτος.
Εδώ και αρκετό διάστημα η κεντροαριστερά περνάει κρίση , ακόμα και πριν από το Μπρέξιτ και την εθνικιστική φωτιά που άναψε η εκλογή του Τραμπ στην Ουάσινγκτον.
Οι σοσιαλδημοκράτες ηττώνται σχεδόν σε κάθε εκλογική αναμέτρηση και κάποιες φορές η ήττα τους είναι συντριπτική .
Στις εκλογές του Copeland , μιας περιοχής που βρίσκεται κοντά στα σύνορα με τη Σκωτία , κέρδισε την έδρα πρώτη φορά μετά από 80 χρόνια η υποψήφια των Συντηρητικών και την έχασαν οι Εργατικοί.
Η εκλογή αυτή καταδεικνύει το πόσο μεγάλη είναι η κρίση που περνούν τα σοσιαλιστικά κόμματα γιατί επίσης είναι η πρώτη φορά μετά από 35 χρόνια που την έδρα χάνει ένα κόμμα της αντιπολίτευσης για να την πάρει το κόμμα που κυβερνά. Σύμφωνα με τον Ισαάν Θαρόορ τον αρθρογράφο της Ουάσινγκτον Ποστ το Εργατικό κόμμα έχει χάσει την παραδοσιακή βάση των ψηφοφόρων του , την βρετανική εργατική τάξη. Αυτοί οι άνθρωποι ψηφίζουν πια τα ξενοφοβικά , ρατσιστικά κόμματα .
Οι εργατικοί είναι πιο διχασμένοι από ποτέ γιατί όσα μέλη της εργατικής τάξης έχουν παραμείνει εκεί θέλουν το Μπρέξιτ ενώ οι προοδευτικοί μορφωμένοι νέοι των πόλεων είναι φιλοευρωπαίοι και επιθυμούν ανοιχτά σύνορα και περισσότερη Ευρώπη.
Η στροφή προς τα αριστερά που έκαναν οι Εργατικοί με την εκλογή στην αρχηγία του Τζέρεμι Κόρμπιν δεν τους έχει ωφελήσει. Και οι δημοσκοπήσεις τους φέρουν να βρίσκονται πολύ πίσω από τους Τόρις .
Πολλοί αναλυτές υποστηρίζουν ότι αυτή τη στιγμή στη Βρετανία της κ. Μέι κυριαρχεί μόνο ένα κόμμα , αυτό των Συντηρητικών και τη βρετανίδα πρωθυπουργό ανησυχούν μόνο οι εσωκομματικές έριδες και καθόλου το τι θα κάνουν οι ανύπαρκτοι Εργατικοί.
“Αν η κεντροαριστερά δεν κάνει γρήγορα κάτι τότε θα βρεθεί αντιμέτωπη με μια μακρά περίοδο δεξιάς ηγεμονίας “ λέει ο Αλεξ Καλίνικος καθηγητής στο Κινγκ Κόλετζ. Τα σοσιαλιστικά , σοσιαλδημοκρατικά κόμματα μπορεί να έφτιαξαν το κοινωνικό κράτος στην Ευρώπη και να έδωσαν πολλά δικαιώματα στους εργάτες όμως τα τελευταία χρόνια ταυτίστηκαν με τις απρόσωπες χρηματοπιστωτικές ελίτ.
“ Η συγχώνευση της παραδοσιακής σοσιαλδημοκρατίας με τον νεοφιλελευθερισμό και τις πολιτικές των ανοιχτών αγορών και της παγκοσμιοποίησης κατέρρευσε “ υποστηρίζει ο Καλίνικος .
Η κατάσταση είναι δύσκολη και για τους ολλανδούς σοσιαλιστές.
Η μάχη στις εκλογές αυτό το μήνα στην Ολλανδία κρίνεται ανάμεσα στους Φιλελεύθερους του πρωθυπουργού Μαρκ Ρούτε και το κόμμα του ακροδεξιού , εθνικιστή , ρατσιστή Γκέερτ Βίλντερς , οι σοσιαλιστές δεν παίζουν κανένα ρόλο. Χάνουν δε ψηφοφόρους και προς την άκρα δεξιά αλλά και προς την άκρα αριστερά και πρώτη φορά στην ιστορία του το Σοσιαλιστικό Κόμμα της Ολλανδίας είναι πιθανό να είναι έβδομο κόμμα .
Και στη Γαλλία οι σοσιαλιστές είναι ανύπαρκτοι γράφει η Ουάσινγκτον Ποστ και επισημαίνει ότι στις γαλλικές προεδρικές εκλογές η μάχη θα δοθεί με τους υποψηφίους του κέντρου ( Μακρόν), της παραδοσιακής δεξιάς ( Φιγιόν ) και της άκρα- δεξιάς ( Λεπέν).
Στην Ισπανία και στην Ιταλία η παραδοσιακή κεντροαριστερά ταλανίζεται από έριδες και αποστασίες .
Σύμφωνα με τον πρόεδρο του Κόμματος των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών Σεργκέι Στανίσεφ η λύση είναι μόνο μία : η επιστροφή στις αξίες της σοσιαλδημοκρατίας και ο αγώνας για ένα δίκαιο , κοινωνικό κράτος , για ισότητα και αλληλεγγύη.
Σε μια εποχή όμως που την χαρακτηρίζουν οι πολιτισμικές ανησυχίες , η λιτότητα και ο φόβος των τρομοκρατικών χτυπημάτων , οι ακροδεξιοί πολιτικοί προτείνουν ένα πιο αναζωογονητικό μείγμα πολιτικής. Ιδιαίτερα δε τώρα που το χάσμα ανάμεσα στην εργατική τάξη , τους κατοίκους της επαρχίας και τους κατοίκους των πόλεων (ελίτ ) μεγαλώνει.
“Eίναι χαζό να πιστεύει κανείς ότι η σοβαρή , μετριοπαθής ευρωπαϊκή αριστερά είναι ένα πολιτικό κουφάρι “ λέει ο Τόνι Μπάρμπερ των Φαϊνάνσιαλ Τάιμς . “Το εκλογικό τους σώμα είναι όμως βαθιά διχασμένο . Το ένα κομμάτι αποτελείται από τους πιο φτωχούς ψηφοφόρους που έχουν συντηρητικές κοινωνικές αξίες ενώ το άλλο από κοσμοπολίτες φιλελεύθερους που θέλουν την ΕΕ και επωφελούνται από τις ελεύθερες αγορές.” προσθέτει ο Μπάρμπερ.
Υπάρχει ακόμα ελπίδα για τα κεντροαριστερά κόμματα; Η απάντηση που δίνει η Ουάσινγκτον Ποστ είναι “ναι”.
Στη Γαλλία ο πρώην υπουργός του Ολάντ ο ανεξάρτητος Μακρόν έχει μεγάλες πιθανότητες να γίνει πρόεδρος και στη Γερμανία οι σοσιαλδημοκράτες με τον Μάρτιν Σουλτς ασκούν μεγάλη πίεση στην Ανγκελα Μέρκελ και για πρώτη φορά εδώ και 15 χρόνια αναγκάζεται να κοιτάει με ανησυχία προς τα αριστερά της η γερμανίδα καγκελάριος.
“Αν οι κεντροαριστερές δυνάμεις τα πάνε καλά στις εκλογές της Γερμανίας και της Γαλλίας “ γράφει ο Λέονιντ Μπερσίνσκι στο Μπλούμπεργκ “ τότε μπορούμε να ελπίζουμε σε μία πιο σοσιαλιστική και περισσότερο ενωμένη Ευρώπη που θα αντιταχθεί σθεναρά στον εθνικολαϊκισμό των ΗΠΑ του Τραμπ. Αν δε η νίκη των ευρωπαίων σοσιαλιστών εμπνεύσει τους Δημοκρατικούς τότε η αναγέννηση της κεντροαριστεράς μπορεί να γίνει πραγματικότητα και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού. “