H ΔΗΜΑΡ είναι η υπαρκτή άφθαρτη δύναμη που ξεκινά από τον χώρο του δημοκρατικού σοσιαλισμού και εκτείνεται μέχρι τον χώρο της πολιτικής οικολογίας. Ταυτοχρόνως, έχει πλήρη επίγνωση της ανάγκης ο χώρος αυτός να αποκτήσει δύναμη που θα αναδιατάξει το πολιτικό σκηνικό… Ένας αστερισμός κινήσεων και κυρίως φερέγγυων προσώπων πρέπει να συσπειρωθεί γύρω από αυτήν την προσπάθεια και εμείς, με απόλυτο σεβασμό στην πορεία και την συμβολή όσων προσέλθουν, θα συμβάλουμε στην επίτευξη αυτού του φιλόδοξου αλλά απολύτως εφικτού στόχου. Η ΔΗΜΑΡ θα αναλάβει πρωτοβουλίες σε αυτήν την κατεύθυνση.
.
Κι όμως, αυτή είναι απόφαση της Κ.Ε. της ΔΗΜΑΡ, όχι από κάποιο μακρινό παρελθόν, αλλά στις αρχές Οκτωβρίου 2012. Από τότε, πολύ νερό φαίνεται πως κύλησε στο αυλάκι και σύμφωνα με την έκφραση του συρμού, «Ο πολιτικός χρόνος ήταν πυκνός». Τα γεγονότα έτρεχαν, οι προτεραιότητες της εξασφάλισης της παραμονής στην Ευρωζώνη επιτακτικές, η διελκυστίνδα των νέων μέτρων απορροφούσε δυνάμεις, δραστηριότητες και (όποιες) προσπάθειες σκέψης.
.
Σ’ αυτόν τον «πυκνό χρόνο», λοιπόν, το ρολόι της ΔΗΜΑΡ άρχισε να ξεκουρδίζεται, να σταματά να μετρά τις κρίσιμες ώρες και να μένει να σημαίνει τα ανούσια λεπτά. Κι όχι μόνο μία φορά.
.
Τον Ιούνιο η ΔΗΜΑΡ πήρε μια σημαντική απόφαση (που άργησε να την πάρει ένα μήνα και μία εκλογική αναμέτρηση) και όσοι αισιόδοξοι άρχισαν να ελπίζουν ότι η Αριστερά μπορεί να είναι δημιουργική δύναμη μετάλλαξης, η δύναμη που δημιουργεί και υπερβαίνει. Στην ίδια συνεδρίαση της Κ.Ε., τόσο οι εισηγήσεις, όσο και το κείμενο της απόφασης, ενίσχυαν τις ελπίδες αυτές. Η ΔΗΜΑΡ φάνηκε να ενηλικιώνεται, να ξεπερνά δικές της παιδικές ασθένειες και να προχωρά- παρά τις αντιξοότητες του ασφυκτικού πολιτικού κλίματος με τη διλημματική αποδοχή ή απόρριψη του μνημονίου- στη διαμόρφωση ενός μεταρρυθμιστικού πολιτικού λόγου, απαλλαγμένου από βαρίδια αδιέξοδης αριστεροφροσύνης, χωρίς τον καταναγκασμό της ανακλαστικής άρθρωσης σε σχέση με την κοινή γνώμη, αρθρώνοντας πολιτικό λόγο ουσιαστικά ρηξικέλευθο, συναισθανόμενη την ευθύνη για τη διερεύνηση ενός νέου κοινού οράματος.
.
Και χωρίς καλά-καλά να περάσει μήνας, το ρολόι της ΔΗΜΑΡ σταμάτησε. Η πυξίδα, αντί να δίνει την κατεύθυνση στο ταξίδι στα ανοιχτά, άρχισε να δείχνει προς τα μέσα και προς τα πίσω. Η τρικυμία των νέων μέτρων τρόμαξε το πλήρωμα; Ή μήπως το σκαρί δεν άντεχε; Η ΔΗΜΑΡ επιλέγει λοιπόν το «παρών» στα κρίσιμα, ένα «παρών» που έκλεινε το μάτι και δισταχτικά κουνούσε το χέρι σ’ όσους με μανδύα αριστερό επιμένουν να προασπίζονται ό,τι πιο συντηρητικό, τελικά. Που προφασίζονται «αρχές», γιατί νομίζουν πως έτσι δεν θα δώσουν λογαριασμό για «συνέπειες» Σ’ αυτούς που προτιμούν να βολεύονται με το γνώριμο και αποστρέφονται το νέο. Αλλά, θα παρατηρούσε κάποιος: Από αυτήν τη μήτρα δεν προέρχεται και η ΔΗΜΑΡ; Είναι δύσκολο, φαίνεται, ο ομφάλιος λώρος να κοπεί, γιατί δυστυχώς, ακόμα θρέφει.
.
Η συνέχεια γνωστή. Παλινωδία με το «παρών» στα μέτρα, αλλά υπερψήφιση του προϋπολογισμού. Παλαιοκομματικός διαγκωνισμός για την κατοχύρωση της αναλογικότητας στη στελέχωση του κρατικού μηχανισμού. Άρνηση συμμετοχής στη συζήτηση περί διεύρυνσης, γιατί δεν συζητάμε με το προβληματικό ΠΑΣΟΚ, με το οποίο όμως συγκυβερνούμε και συναποφασίζουμε στην πιο κρίσιμη μεταπολεμικά συγκυρία. Πλοήγηση σε ταραγμένα βαθιά νερά, με τα όργανα να υπολειτουργούν και τους επιβάτες να βρίσκονται στα όρια της ναυτίας από το απότομο των μεταστροφών. Ο μπούσουλας είναι που στρέφει, ή το καράβι;
.
Πριν από λίγο καιρό έγινε η συνάντηση στην Τεχνόπολη. Για την εκδήλωση αυτή είχαμε σημειώσει απο αυτές εδώ τις στήλες:
.
«Η γνώμη μου είναι ότι η Κεντροαριστερά ή θα είναι κάτι νέο, ή δεν θα υπάρξει. Τα παλαιά υλικά αρκούν ως παροδικά αναχώματα, αλλά δεν θεμελιώνουν το ζητούμενο. Αντιμετωπίζουμε λοιπόν ένα πρόβλημα: Όχι να ανασυγκροτήσουμε την Κεντροαριστερά, αλλά να την συγκροτήσουμε για πρώτη φορά, όχι μόνο πολιτικά και κομματικά, αλλά με αξιακό εύρος και πολιτισμικό βάθος. Με όρους σκέψης και πρακτικής και όχι μόνο με όρους πολιτικής δράσης. Με άλλα λόγια, με πολιτικό ορίζοντα και όχι με πολιτικαντισμούς.»
.
Η ΔΗΜΑΡ φαίνεται ότι πολιτεύεται, πολιτικολογεί και θέλει να ορίσει τους όρους οποιασδήποτε συζήτησης κάτω από μια -τουλάχιστον- θεμελιακή παρεξήγηση. Πολλά στελέχη της θεωρούν ότι η “αναθεώρηση” μιας μαρξίζουσας, αριστερής ιδεολογίας, στην οποία συνέβαλαν 30 χρόνια πριν- με καθυστέρηση τουλάχιστον 20 χρόνων από αντίστοιχες και πολύ πιο βαθιές αναθεωρήσεις που συντελέστηκαν στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής αριστεράς- εξάντλησε τα περιθώρια απομάκρυνσης από τον “αριστερό εαυτό” και δικαιώθηκε -και δικαιώνεται- ιστορικά. Αν προσδιορίζει όμως κάτι την έννοια της αριστερής αντίληψης, είναι μια συνεχής “ερωτηματική” σχέση με την πραγματικότητα και τον εαυτό, η οποία ανοίγει συνεχώς χώρο στο ερώτημα και δεν βολεύεται με την εύκολη απάντηση. Σήμερα, χρειάζεται να πούμε ξεκάθαρα ότι εκείνη η αναθεώρηση που στην ουσία αναπαλαίωσε, ήταν και είναι μέρος του προβλήματος, γιατί επέτρεψε σε μια ολόκληρη γενιά αριστερών να σταματήσουν να σκέφτονται και να συζητούν, χωρίς αυτό να τους προκαλεί τύψεις. Γιατι οδήγησε τη συγκεκριμένη “αριστερή” θεώρηση σε διαζύγιο με την πραγματικότητα της νέας εποχής της ύστερης νεωτερικότητας και τελικά στην χρεωκοπία και όχι στην ρηξικέλευθη αναζήτηση και τον εκ βαθέων επανακαθορισμό της ουσίας της πολιτικής και του αριστερού.
.
Η παρεξήγηση όμως συνεχίζει να έγκειται στο ότι δεν αντιλαμβάνεται τη συζήτηση ως μία πράξη που τοποθετεί αυτόν που ερωτά μέσα στην ερώτηση, κάνει δηλαδή τον ερωτώντα, ερωτώμενο, αλλά ως επιβεβαιωτική μιας δεδομένης “δογματικής” με όρους μηχανισμών, με όρους “υπευθύνων” και επιτροπών, με όρους οφέλους πολιτικού μικρομάγαζου, πού έχει λίγους και σταθερούς πελάτες και μέσα σε συνθήκες κρίσης των μεγάλων εμπορικών, προσπαθεί να διευρύνει λίγο την πελατεία του. Ο χρόνος όμως κυλά αδυσώπητα σε βάρος των μικρών -πλην ελευθέρων- επαγγελματιών της πολιτικής και της “αριστεράς”. Είναι ο μπούσουλας που γέρνει το καράβι.
.
Θα ήθελα λοιπόν να πω με όση δύναμη διαθέτω: Σύντροφοι της Εκτελεστικής Επιτροπής, έχετε το δικαίωμα να μη θέλετε να συζητήσετε. Μη διανοηθείτε όμως να πιστέψετε ότι θα μου στερήσετε το δικαίωμα να συ-σκεφθώ, να συ-ζητήσω και να προσέλθω στην αναζήτηση μιας πραγματικά σύγχρονης αριστεράς. Γιατί, παραφράζοντας τον ποιητή, «Ήταν μια λόξα νεανική… και δεν έχει περάσει».