Είναι και η Ευρωπαϊκή Ένωση “συμπτωματικός ασθενής”;

Αλέκος Κρητικός 29 Απρ 2020



Η κρίση του κορωνοϊού, σύντομα ή αργότερα, θα ξεπεραστεί από υγειονομική άποψη. Λιγότερο αισιόδοξα είναι τα μηνύματα για την οικονομική πλευρά της κρίσης. Και αμφίγνωμες οι απαντήσεις  στα ερωτηματικά  για την επίδραση που θα έχει η κρίση του κορωνοϊού επάνω στην Ευρωπαϊκή Ένωση.


Η  κατάληξη του χθεσινού Ευρωπαϊκού Συμβουλίου εξακολουθεί να μην ενθαρρύνει τις αισιόδοξες απαντήσεις. Η κατάληξη αυτή  ήταν εν τούτοις αναμενόμενη, τουλάχιστον από όσους διέβλεψαν έγκαιρα τη σημασία των  θεσμικά ανησυχητικών κρουσμάτων των τελευταίων εβδομάδων.


Πράγματι, πριν ένα μήνα, εννέα χώρες της ευρωζώνης  «αυτονομούνται» και αποστέλλουν  ως ομάδα  επιστολή στον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου ζητώντας την έκδοση, για πρώτη φορά στην ιστορία της  Ένωσης,  ειδικού ευρωομολόγου για την κρίση. Λίγο αργότερα, δεκατρείς χώρες , «αποσπώμενες» από το σώμα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου,  υπογράφουν  - ορθώς - δήλωση καταδίκης  της παραβίασης των αρχών του κράτους δικαίου, με αφορμή την ουσιαστική κατάργηση του ουγγρικού κοινοβουλίου.    


Τον ίδιο καιρό, δύο σημαντικοί  ευρωπαίοι Επίτροποι, ο Γάλλος Τ. Μπρετόν και ο Ιταλός  Π. Τζεντιλόνι, υπογράφουν κοινό άρθρο ζητώντας  τη δημιουργία ευρωπαϊκού ταμείου το οποίο θα εκδίδει μακροπρόθεσμα ομόλογα. Για πρώτη φορά στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ένα όργανο που ως προμετωπίδα λειτουργίας του είχε ανέκαθεν τη συλλογικότητα, παρατηρείται συντονισμένη «αυτονόμηση»  μελών της.     


Το Eurogroup της 10ης Απριλίου, όργανο των 19 χωρών της ευρωζώνης – και μάλιστα άτυπο - συμφώνησε σε μια σειρά μέτρων που αφορούν όμως το σύνολο των 27 κρατών -μελών της ΕΕ.  Η θεσμική αυτή παρατυπία επιχειρήθηκε να καλυφθεί με την, επίσης άτυπη, παρουσία στο Eurogroup των υπουργών οικονομικών των κρατών-μελών που είναι εκτός ευρωζώνης. Ενώ  η πρόταση για χρήση του ESM ως μιας από τις λύσεις, δείχνει να λησμονεί ότι ο ESM αφορά μόνο τα 19 μέλη της ευρωζώνης και όχι το σύνολο των 27 κρατών-μελών.


Τα θεσμικά «συμπτώματα» της ασθένειας της ΕΕ συμπληρώθηκαν με τα χθεσινά αποτελέσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου που δεν μπόρεσαν  να περιβληθούν το κύρος των «Συμπερασμάτων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου»,  με τη  δικαιολογία ότι είναι προϊόν τηλεδιάσκεψης και όχι διαπραγμάτευσης με φυσική παρουσία των ηγετών,


Η απάντηση σε αυτές  τις θεσμικές παρεκκλίσεις  είναι - και δικαιολογημένα - ότι η αντιμετώπιση μιας τέτοιας έκτασης κρίσης υποχρεώνει σε κινήσεις και αποφάσεις που βρίσκονται στα όρια ή και πέραν της Συνθήκης της ΕΕ. Και που, ως  εξ αυτού, ενισχύουν τις «διακυβερνητικές» πρωτοβουλίες και κινήσεις  εις βάρος της «κοινοτικής μεθόδου». Και δεν μπορούμε βέβαια  να πούμε στον κορωνοϊό να περιμένει μέχρι να τακτοποιηθούμε θεσμικά.  Αλλά δεν παύουν αυτά τα «συμπτώματα» να χτυπούν κάποια, μικρά ή μεγαλύτερα, καμπανάκια. Τα αποτελέσματα του χθεσινού Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, που εξακολουθούν να εμφανίζουν μια  διστακτική και διχασμένη Ευρωπαϊκή Ένωση  δείχνουν ότι  τα «συμπτώματα» αυτά άξιζε να τύχουν μεγαλύτερης προσοχής. 


Τα συμπτώματα είναι εμφανή. Ενδεχομένως συγκυριακά και παροδικά, το πιθανότερο όμως , όχι. «Το Κτήνος έρχεται», προειδοποιεί ο πρόεδρος Μακρόν. Χρειάζεται με θάρρος να επιχειρηθεί η διάγνωση της ασθένειας και να αποφασισθεί στη συνέχεια η θεραπεία. Χωρίς καθυστερήσεις και μοιραίους δισταγμούς. Το αξίζει αυτό η Ευρώπη. Μπορεί κάποιοι να τη θεωρούν λίγη, αλλά είναι ό,τι καλύτερο έχουμε.  Σε κάθε περίπτωση όμως, ο κορωνοϊός  μας δείχνει  ένα πράγμα: το ευρωπαϊκό μέλλον δεν θα είναι απλή συνέχιση του παρελθόντος. Ούτε του παρόντος.












Πηγή: www.tanea.gr