Εικόνα σου είμαι κοινωνία και σου μοιάζω ?

Ιωακείμ Γρυσπολάκης 14 Μαρ 2018

Από τον Ιανουάριο έως τον Ιούνιο 2017 οι συγκεντρώσεις σε δεκάδες πόλεων της Ώρας Αποφάσεων προσέλκυσαν χιλιάδες προοδευτικών πολιτών. Η απήχησή της, όμως, ήταν πολλαπλάσια. Το Ποτάμι είχε συμφωνήσει για την συμπόρευση, πολλές προσωπικότητες του προοδευτικού χώρου, ακόμη και μέλη και στελέχη της ΔΗ.ΣΥ. έβλεπαν με μεγάλη συμπάθεια την κίνηση και όλα έδειχναν ότι είναι προ των θυρών η δημιουργία ενός νέου, ενιαίου προοδευτικού και μεταρρυθμιστικού κόμματος (και όχι ομοσπονδίας κομματικών μηχανισμών), το οποίο θα εγγυάται τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις στα θεσμικά και στο δημόσιο τομέα καθώς και τη διακυβέρνηση της χώρας μετά τις επόμενες εκλογές.

Όταν η (μονομελής) ηγεσία του ΠΑΣΟΚ είδε με έκπληξη την απήχηση της Ώρας Αποφάσεων, αποφάσισε να αντιδράσει. Πολλοί είδαμε την κίνηση ως ένα άλμα στο μέλλον για την ενοποίηση των διάσπαρτων δυνάμεων του μεσαίου χώρου. Η συνέχεια, όμως, απέδειξε ότι η κίνηση έγινε για λόγους αυτοσυντήρησης. Η απαρίθμηση των βημάτων, που έγιναν, ώστε να υποβαθμιστεί το εγχείρημα και να απογοητευθεί μεγάλο τμήμα των πολιτών δεν είναι της παρούσης. Όμως, οι τελευταίες εξελίξεις αποτελούν την εγγύηση για ένα μικρού βεληνεκούς εγχείρημα.

Η ιδεολογική κατεύθυνση χαράχθηκε από την αρχή της προσπάθειας και έγινε σαφής αμέσως μετά την εκλογής της Φ. Γεννηματά στη θέση της προέδρου του αγνώστων λοιπών στοιχείων φορέα. Το στίγμα έδωσαν οι φράσεις της νέας αρχηγού «πολιτικός μας αντίπαλος είναι η ΝΔ» και του τέως πρωθυπουργού «προϋπόθεση συμμετοχής μου στο εγχείρημα ήταν ο αποκλεισμός κυβερνητικής συνεργασίας με την ΝΔ». Τα πρώτα δείγματα της πολιτικής, που θα ακολουθηθούν, δόθηκαν προ μηνών με την ΔΗΣΥ να  ενδίδει στις συντεχνίες των κρατικοδίαιτων συνδικαλιστών, απορρίπτοντας νομοθετική ρύθμιση για την κήρυξη απεργίας με το 50%+1, αλλά και προχθές, μη ψηφίζοντας πρόταση της ΝΔ για εξεταστική επιτροπή τριών υπουργών του ΣΥΡΙΖΑ.

Το επιστέγασμα ήρθε με τις πρόσφατες αποφάσεις. Το επικείμενο «συνέδριο» καταλήγει σε ένα διορισμένο ακροατήριο ομιλιών της ηγετικής ομάδας, δεδομένου ότι: (Α) Όλοι οι σύνεδροι θα είναι διορισμένοι: οργανωτική επιτροπή των 629 ατόμων, συνδικαλιστές, φίλα προσκείμενα μέλη της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και 2.675 υποψήφιοι. (Β) Θέσεις και στόχοι δεν θα παρουσιασθούν, αφού εκδηλώθηκαν ισχυρές διαφωνίες σε μείζονος σημασίας θέματα, και (Γ) Το συλλογικό όργανο του φορέα θα είναι και αυτό διορισμένο. Τέλος, είναι σαφής η προσπάθεια να μην αμφισβητηθεί η ρητορική των «ίσων αποστάσεων» τόσο από την φιλοευρωπαϊκή Κεντροδεξιά όσο και από τον λαϊκιστικό και αλλοπρόσαλλο ΣΥΡΙΖΑ.

Από τις αρχές Δεκεμβρίου 2017 την ευθύνη για την εκπόνηση θέσεων, στόχων και οδικού χάρτη επίτευξης αυτών ανέλαβε ο Γ. Καμίνης. Θεωρούσα ότι αυτό θα ήταν μία σχετικά εύκολη αποστολή, δεδομένου ότι επεξεργασμένες θέσεις υπάρχουν σε πληθώρα. (Ι) «Το ΔΙΚΤΥΟ για την Μεταρρύθμιση στην Ελλάδα και στην Ευρώπη» από το 2013 έως σήμερα έχει οργανώσει ημερίδες και έχει εκπονήσει δεκάδες μελετών σε συνεργασία με διεθνή ινστιτούτα και προσωπικότητες για το ασφαλιστικό, το φορολογικό, την ανάπτυξη, το δημόσιο χρέος, την παιδεία, τον εκσυγχρονισμό των θεσμών. (Β) Ο «Κύκλος Ιδεών» από το 2016 έχει οργανώσει εκδηλώσεις για τα φλέγοντα θέματα της χώρας, ενώ τον Ιούνιο 2017 διεξήχθη το συνέδριο «Η Ελλάδα Μετά» με ολοκληρωμένες προτάσεις, τα πρακτικά του οποίου είναι δημόσια. (Γ) Η Επιτροπή Διαλόγου του 2016 συνέταξε θέσεις για όλα τα σημαντικά θέματα, που αντιμετωπίζει η χώρα. Ο κ. Καμίνης θα μπορούσε να βασισθεί στις υπάρχουσες προτάσεις και μελέτες, να τις θέσει σε διαβούλευση από τον Φεβρουάριο και να τις παρουσιάσει προς συζήτηση και έγκριση στο συνέδριο.

Τέλος, η απόφαση για διορισμό του συλλογικού οργάνου του Κινήματος Αλλαγής είναι αποτέλεσμα της ανασφάλειας που αισθάνεται κάθε άνθρωπος, που δεν έχει εμπιστοσύνη στις δυνάμεις του.

Μετά από όλα αυτά, το κενό στο χώρο του Προοδευτικού Κέντρου και της Σοσιαλδημοκρατίας είναι υπαρκτό. Δύο είναι πλέον οι επιλογές, που μπορούν να ακολουθήσουν οι προοδευτικοί πολίτες. Η μία είναι να συνταχθούν εκλογικά με την Νέα Δημοκρατία, ελπίζοντας ότι θα αλλάξει τον εκλογικό νόμο, ώστε να μην κινδυνεύσει η χώρα από ακυβερνησία, θα πατάξει τον λαϊκισμό και τον κρατισμό και θα εγγυηθεί τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις. Η επιλογή αυτή, όμως, δεν είναι η βέλτιστη για τη χώρα. Η άλλη επιλογή είναι είτε η εκ θαύματος αλλαγή πλεύσης του Κινήματος Αλλαγής, έστω και την ύστατη στιγμή (κάτι που θεωρείται αδύνατο μετά την πορεία που έχει ακολουθήσει το Κίνημα Αλλαγής) είτε η επανέναρξη της προσπάθειας συγκρότησης ενός νέου προοδευτικού και μεταρρυθμιστικού κόμματος, το οποίο θα θέσει ως στόχους την υλοποίηση των αναγκαίων μεταρρυθμίσεων και θα διασφαλίσει την κυβερνησιμότητα της χώρας. Το ερώτημα είναι: είναι δυνατή η επανέναρξη μιας τέτοιας προσπάθειας; Η απάντηση είναι μάλλον αρνητική. Μετά την αποτυχία όλων των πρωτοβουλιών από το 2013 έως σήμερα, μας ταιριάζει το «κάθε κοινωνία έχει την κυβέρνηση και τους ηγέτες, που της αξίζουν» και «εικόνα σου είμαι κοινωνία και σου μοιάζω» (Γαλάτεια Καζαντζάκη).