"Μια κυβέρνηση που θρήνησε πολλά θύματα στο πρώτο αιφνίδιο κύμα του κορονοϊού έχει ευθύνες διότι δεν προετοιμάστηκε σωστά για το "τσουνάμι". Μια κυβέρνηση που θρηνεί περισσότερα θύματα στο δεύτερο αναμενόμενο κύμα, έχει ευθύνες διότι είναι ανίκανη."
... ήταν το πρωινό "τιτίβισμα".
Ένας φίλος, έθεσε το ερώτημα αν πραγματικά μπορούμε να αποδώσουμε ευθύνες στην κυβέρνηση και ποιές είναι αυτές.
Προσπάθησα να απαντήσω σε μηνύματα των 280 χαρακτήρων, αλλά τελικά σκέφτηκα ότι είναι ευκαρία να μεταφέρω τις σκέψεις αυτές και εδώ.
Πρώτα από όλα, για εμένα, οι ευθύνες της κυβέρνησης σίγουρα δεν είναι πως άνοιξαν τον τουρισμό ή την οικονομία το καλοκαίρι - αυτά είναι υπεραπλουστεύσεις. Και ούτε είναι ευθύνη της κυβέρνησης πως έχουμε κρούσματα, αυτό γίνεται παντού, και είναι λίγο-πολύ αναπόφευκτο. Οι ευθύνες που μπόρεσα να σκεφτώ ακολουθούν.
Υπήρξε μια ουτοπική ρητορική γύρω από την ιδέα "καμμιά απώλεια" ενώ δεν παρουσιάστηκε επαρκώς το γεγονός πως κύριος λόγος λήψης των μέτρων είναι να μην μείνει κανείς απολύτως άρρωστος χωρίς υψηλής ποιότητας περίθαλψη.Η ρητορική της "καμίας απώλειας" και η αδυναμία πραγματικής ποσοτικοποίησης του προβλήματος (π.χ. ποτέ δεν αναφαίρεται πως 1,000 νεκροί κάθε χρόνο οφείλονται στην γρίπη, ή 5,000 σε ιογενείς και βακτηριογενείς μολύνσεις), οδήγησε πολύ κόσμο σε πανικό.Η επιθετική προσέγγιση προς την εμπέδωση της λογικής της προσωπικής ευθύνης, μέσω της καταδίκης και απαξίωσης συμπεριφορών, ειδικά μέσω του στιγματισμού της ανευθυνότητας των νέων, στην ουσία οδήγησε αρκετές πληθυσμιακές ομάδες σε μη συμόρφωση, ειδικά στην μη αναφορά ελαφρών συμπτωμάτων και σε αμέλεια η απείθεια για τον απαραίτητο αυτοπεριορισμό.Δεν υπήρξε σωστός προγραμματισμός για δωρεάν τεστ σε κέντρα δειγματοληψίας εκτός νοσοκομείων (για αποφυγή επιμολύνσεων), και αυτί έκανε δύκολη την ταυτοποίηση ελαφρά συμπτωματικών φορέων, που είναι ηκύρια εστία μετάδοσης.Υπήρξε αδικαιολόγητη εστίαση στα τεστ στις εισόδους της χώρας με ένα σύστημα δήθεν τεχνητής νοημοσύνης οριακά κωμικό, και σπατάλη τεστ - ακόμα και σήμερα - εκεί που δεν χρειάζονται.Δεν στελεχώθηκαν άμεσα τα νοσοκομεία με εξειδικευμένο και σωστά εξειδικευμένο προσωπικό - τραγική ομολογία η (θριαμβευτική!) ανακοίνωση του υπουργού υγείας κ. Κικίλια, για 300 προσλήψεις στις ΜΕΘ πριν απο 3 βδομάδες.Η "πολυμετρία" με μάσκες εδώ-εκεί-παντού, ανοίγουμε τα γήπεδα Κυριακή και τα κλείνουμε Δευτέρα, κούρασε και αποπροσανατόλισε τον κόσμο από τα βασικά μέτρα αποστασιοποίησης.Η εμμονή επικοινωνιακά στις μάσκες, και παλινωδίες με "η μάσκα είναι όπως το σώβρακο φοράς το δικό σου" και "δωρεάν στα σχολεία", συνέβαλε στην κούραση και τελικά στην μη συμόρφωση.Υπάρχει απουσία διαφάνειας στην ενημέρωση, με τον χειρότερο ίσως ιστότοπο ενημέρωσης στην Ευρώπη.Η απουσία διαδικασιών και ενίσχυσης των ΜΜΜ με σκοπό την αποφυγή συνωστισμού, αμέλησε έναν χώρο όπου είναι βέβαιο πως έγινε υπερβολική μετάδοση.Υπήρξαν αποτυχημένες ιδέες όπως π.χ. κλείνουμε τα μπαρ ολα μαζι στις 12, μετά γίνεται χαμός σε δρόμους και πλατείες, οπότε μετά κλείνουμε τα περίπτερα ... με αποτέλεσμα ο κόσμος να το δει ως παιχνίδι ανυπακοής. Κίνητρα για π.χ. εγκατάσταση σύγχρονων συστημάτων εξαερισμού σε βιομηχανίες και βιοτεχνίες όπου η τηλεργασία είναι αδύνατη, δεν δώθηκαν ποτέ.Η προετοιμασία διαδικασιών για τηλεργασία στο Δημόσιο, αν και έγιναν αξιόλογα βήματα προόδου, ήταν ελλειπής.Η προετοιμασία για τηλεκπαίδευση από το υπουργείο Παιδείας, αποδείχθηκε ελλιπής, και ήταν στην ουσία μια "ψηφιακή" επιστροφή στην "εκπαιδευτική τηλεόραση" χωρίς καμία προσπάθεια πραγματικής αξιοποίησης των δυνατοτήτων των ψηφιακών μέσων για διάδραση.Δεν υπήρξε διαφάνεια και προετοιμασία στα κριτήρια χαλάρωσης και σφιξίματος των μέτρων, που αφενός να δικαιολογεί τις αποφάσεις εκ των προτέρων, και αφετέρου να επιτρέπει την άμεση λήψη αποφάσεων.Έγινε σπατάλη πόρων σε γενικές δράσεις κατάρτισης (σκόιλ ελικίκου) αντί για την εστίαση στην ενημέρωση για το πραγματικό πρόβλημα του κορονοϊου και τις προεκτάσεις του - μια "αντιψεκαστική εκστρατεία" ουσίας δεν έγινε ποτέ πραγματικά.Ο επιστημονικός σχεδιασμός είχε έλλειψη σαφήνειας και εστίασης - τι χρησίμευσαν τελικά τα σχεδόν 2,5 εκατομμύρια ευρώ της "εμβληματικής δράσης" και έπρεπε αυτά τα χρήματα να επενδυθούν με αυτόν τον τρόπο;Η "επιτροπή λοιμοξιολόγων" με απουσία ειδικών δημόσιας υγείας, κλινικών ιολόγων, ψυχολόγων, ψυχιάτρων, κ.τ.λ ποτέ δεν είχε διεπιστημονική βαρύτητα.Υπήρξαν φαιδρότητες με τις παραγγελίες χλωροκίνης και με συζητήσεις για το πόση ρεμδεσιβίρη χρειαζόμαστε (πλέον θεωρoύνται και οι δύο επικίνδυνες τακτικές απο τον WHO).Η υπερβολική αισιοδοξία με τα εμβόλια "ακόμα δεν τον είδαμε και Γιάννη τον εβγάλαμε" είναι πιθανόν να βλάψει την προσπάθεια, όταν γίνει σαφές πως η κάλυψη του πληθυσμού θα πάρει μήνες να επιτευχθεί και ακόμα και τότε δεν είμαστε βέβαιοι για το πρακτικό αποτέλεσμα.Αξίζει φυσικά να σημειώσει κανείς πως το μόνο που καλύπτει την αδυναμία χάραξης πολιτικής εκ μέρους της Κυβέρνησης, είναι το τραγικό επίπεδο της αντιπολίτευσης που έχει αποφύγει συστηματικά να διατυπώσει και να επιβάλλει δημιουργικές προτάσεις. Άλλωστε ο Πολάκης καπνίζει.