Οι συνθήκες αλλάζουν, οι λαοί αλλάζουν, ηγέτες ηγούνται. Οι σχέσεις Αρμενίας-Τουρκίας έχουν σκληρό παρελθόν, δυσκίνητο παρόν και θετικό μέλλον.
Ο πρωθυπουργός της Αρμενίας Νικόλ Πασινιάν (ΝΠ) έχει το λόγο-ο πρώτος Αρμένιος πρωθυπουργός που δίνει συνέντευξη σε ομάδα τούρκων δημοσιογράφων στο γραφείο του στο Ερεβάν, (πηγή, συνέντευξη στην Hürriyet, 14/3)
1. «Αν μιλάμε για επιθυμίες, σίγουρα θα επιθυμούσα την εγκαθίδρυση διπλωματικών δεσμών μεταξύ Τουρκίας και Αρμενίας, ανοίγοντας τα σύνορα για χερσαίες και σιδηροδρομικές μεταφορές και άμεσους επιχειρηματικούς δεσμούς».
· Τα κλειστά σύνορα στοιχίζουν, το θέμα αυτό πιέζει ασφυκτικά την αρμένικη οικονομία, κλειστές χερσαίες και σιδηροδρομικές μεταφορές. Πώς θα αλλάξει αυτό; Συμπληρώνει: «εκφράζω την ετοιμότητα της χώρας μου για ταχεία εξομάλυνση των σχέσεων με την Τουρκία στο πλαίσιο της περιφερειακής ειρήνης και σταθερότητας»
2. Ύστερα στον ιστορικό ογκόλιθο. Λέει ο ΝΠ: «Η γενοκτονία του 1915 δεν πρέπει να εμποδίσει την προσέγγιση μεταξύ των δύο χωρών. Θα πρέπει να διαχωρίσουμε την ιστορία και σήμερα να συνεννοηθούμε ο ένας με τον άλλον. Δεν μπορούμε να αντιληφθούμε την ιστορία και το σήμερα με τον ίδιο τρόπο. Το σήμερα είναι σήμερα και η ιστορία είναι ιστορία. Το μέλλον δεν πρέπει να είναι μια συνολική αντανάκλαση της ιστορίας. Το μέλλον πρέπει να θεωρηθεί ως ευκαιρία για να διορθωθούν ορισμένες σελίδες από την ιστορία».
· Με εξαιρετικά πειστικό τρόπο συνδέει το ιστορικό παρελθόν, με το παρόν και έτσι «βλέπει» το μέλλον, επιχειρώντας μιαν πολύ ωφέλιμη γενίκευση: «Για τι θέλουμε να χρησιμοποιήσουμε την ιστορία; Για να συνεχιστεί η σύγκρουση για πάντα ή ως μήνυμα για την οικοδόμηση ενός μέλλοντος βασισμένου στην περιφερειακή σταθερότητα; Υποστηρίζω, το τελευταίο». Εν συνεχεία αναφέρει το παράδειγμα με εξαιρετικά ειλικρινή τρόπο: «Είμαστε πολύ ικανοποιημένοι όταν το κοινοβούλιο ή μια κυβέρνηση μιας χώρας λαμβάνει απόφαση για να αναγνωρίσει τη γενοκτονία. Αλλά όταν η χαρά ή η ευφορία εξαφανίζονται, αυτό το ερώτημα έρχεται στο προσκήνιο: «Τι μάς δίνει αυτή η απόφαση σε σχέση με τους δεσμούς μας με το άμεσο περιβάλλον μας;»
3. Οι ηγέτες που κουβαλούν μεγάλα ιστορικά φορτία, βιώματα, σκληρές μνήμες, έχουν μπροστά τους δύο επιλογές: είτε να αξιοποιούν τα βεβαρημένα φορτία για να πείθουν το λαό της να συνεχίζει στον ίδιο δρόμο της «αγέρωχης» αντιπαλότητας, είτε να «χρησιμοποιήσουν την ιστορία για να οικοδομήσουν ένα μέλλον βασισμένο στην περιφερειακή σταθερότητα». Ο Νικόλ Πασινιάν διαμόρφωσε μιαν σπάνια πολιτική ορολογία: «προσβάσιμη ειρήνη». Την εξηγεί: «χρειαζόμαστε την προσβάσιμη ειρήνη. Η ειρήνη που είναι εδώ και συμβαίνει τώρα. Γι' αυτό θα πρέπει να σκεφτόμαστε πρωτίστως την περιφερειακή ειρήνη, και, σύμφωνα με την κατανόησή μου, αυτό πρέπει να είναι το μάθημα που παίρνουμε από την ιστορία».
· Ο αρμένιος πρωθυπουργός μιλά και πέρα από τα σύνορα της χώρας του. Σε μια διαδικασία αλλαγών, ο ηγέτης χρειάζεται να έχει καθαρές αντιλήψεις για τη διασύνδεση κορυφαίων ιστορικών γεγονότων με τις σύγχρονες ανάγκες μιας κοινωνίας, καθώς και τις γύρω της πραγματικότητες- αυτές που ο ΝΠ ονομάζει «περιφερειακή ειρήνη». Για να μην μένει κάποια αμφιβολία σε όσους απορούν, ο ΝΠ επανέρχεται: «Η ομαλοποίηση των σχέσεων μεταξύ Τουρκίας και Αρμενίας, δεν είναι θέμα του «αν», αλλά του «πότε»!