Η Γηραιά Ήπειρος έχει καθοδηγήσει ιδεολογικά και πολιτικά την παγκοσμιοποίηση, ρυθμίζοντας το δημοκρατικό τοπίο, όπου δύο βασικές ιδεολογικές τάσεις διαμορφώνονται και αντιμάχονται ως κύρια ιστορικά στρατόπεδα τους τελευταίους αιώνες:

• Αγγλοσαξονικός Φιλελευθερισμός: Με βάση τις αποικιακές κατακτήσεις της Αγγλίας σε όλον τον κόσμο και την επιβολή του ελεύθερου εμπορίου που την κατέστησε θαλασσοκράτειρα και ιμπεριαλιστική υπερδύναμη, προτάσσει την παγκοσμιοποίηση, την ελεύθερη μετακίνηση κεφαλαίων και ανθρώπων, το ελεύθερο εμπόριο και ένα κράτος με περιορισμένο ρόλο που διατηρεί περισσότερο συντηρητικό χαρακτήρα ταξικής αυταρχικής αναπαραγωγής του χρηματοπιστωτικού κεφαλαίου, κόβοντας ανεξάντλητα χρήμα και επιβάλλοντάς το ως μονάδα παγκόσμιου εμπορίου με την επιρροή της γεωπολιτικής στρατιωτικής κυριαρχίας, χωρίς τον κίνδυνο εσωτερικού πληθωρισμού.

• Γαλλικός Ρεπουμπλικανισμός: Εστιάζει στο κοινωνικό καλό, στην υποστήριξη συλλογικοτήτων, προστασία μειονοτήτων, στην ενεργή κρατική παρέμβαση για την αντιμετώπιση προβλημάτων (πανδημία, ανισότητες, κινητικότητα, μόρφωση, συνοχή) και στην υπεράσπιση της κοινωνικής δικαιοσύνης.

Κάθε μοντέλο φέρει πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα, ενώ και τα δύο δύναται να καπηλευτούν από τον νεοσυντηρητισμό, τον χρηματοπιστωτικό μονοπωλιακό τουρμποκαπιταλισμό που επιλεκτικά καλπάζει σε λογικές πλάνες για να προπαγανδίζει την υπεροχή του, απορρίπτοντας σύνθετους συλλογισμούς και κοινωνιολογικές αναλύσεις.

Κρίσιμο ερώτημα: Υπονομεύεται η πολιτική όταν υποκαθίσταται από το ελεύθερο εμπόριο; Μήπως η παγκοσμιοποίηση του εμπορίου χωρίς κανόνες, δημιουργεί περισσότερα προβλήματα από αυτά που λύνει; Μήπως το ανύπαρκτο κράτος συνθλίβεται στο θυελλώδες πέρασμα των τραπεζικών κεφαλαίων, της υψηλής τεχνολογίας, των οικονομικών μεταναστών, διαλύοντας τις κοινωνίες, υπερπλουτίζοντας μικρές ελίτ παιχτών ενώ αποκλείουν πρωχοποιημένες κοινωνικές τάξεις από την αναδιανομή αλληλεγγύης σε δημόσιες υπηρεσίες τους κρατικούς φορείς;

Γαλλική άποψη: Η πλειοψηφία της Γαλλικής επανάστασης και το Διαφωτισμού δεν υιοθέτησε ποτέ το αγγλικό laissez-faire.

Μία εναλλακτική: Μία ήπια μορφή Ρεπουμπλικανισμού, με στήριξη στο ελεύθερο εμπόριο, την καινοτομία, την κοινωνική απελευθέρωση και τα ανθρώπινα δικαιώματα, όπως ο Πολιτικός Φιλελευθερισμός του John Rawls.

Συμπέρασμα: Η επιλογή του κατάλληλου πολιτικού μοντέλου οφείλει να λαμβάνει υπόψη τις ιδιαίτερες συνθήκες και ανάγκες κάθε κοινωνίας. Ο πλουραλιστικός διάλογος και η κριτική σκέψη, η διανόηση της επιστημονικής γνώσης και η συλλογική ζύμωση ιδεών, είναι απαραίτητες για την εύρεση της απαιτούμενης ισορροπίας ανάμεσα στην οικονομική ανάπτυξη του ελεύθερου εμπορίου και την κοινωνική δικαιοσύνη της συνοχής και προόδου.

Η ελληνική δυστοπία: Δυστυχώς όλα αυτά δεν αφορούν την ελληνική κοινωνία, όπου καλείται πάλι σήμερα να εκλέξει τους ευρωβουλευτές της με λανθασμένα κριτήρια εσωστρέφειας, κομματικού ανταγωνισμού, ιδεολογική τύφλωση και πολιτικό χάσμα από την ανάγκη ευρωπαϊκής σύνθεσης πολιτικού λόγου που να απαντά στα αδιέξοδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με τις διασπαστικές δυνάμεις του λαϊκισμού, εθνικισμού, τοπικισμού, τυχοδιωκτισμού και διαφθοράς των εθνικών εκπροσώπων στους χώρους λήψης αποφάσεων.

Η ευρωπαϊκή απελπισία: Οι αποφάσεις των 27 χωρών μελών μετά το BREXIT, αφορούν το 70% του επιπέδου ζωής όλων των Ευρωπαίων πολιτών, με τους Άγγλους ακόμα εκτός και με οξυμένα προβλήματα, εξ αιτίας της αλόγιστης κατάχρησης του αγγλοσαξωνικού δόγματος υπεροχής. Σε λίγες μέρες θα γνωρίσουμε από τις κάλπες τις νέες πολιτικές ισορροπίες στην Ευρώπη του 2024, αλλά το πλήγμα στον ευρωπαϊκό πολιτισμό μας έχει ήδη μετρηθεί σήμερα, με την απόσταση των πολιτών από τον δημοκρατικό διάλογο, με το διαστημικό χάσμα ανάμεσα στα σοβαρά προβλήματα που πρέπει να απαντηθούν εν αγνοία του εκλογικού σώματος και από την ποιότητα των εκπροσώπων ευρωβουλευτών με επιστημονική κατάρτιση που χρειάζεται να επενδυθούν στο δύσκολο, πολύπλοκο, μεταρρυθμιστικό εγχείρημα διακυβέρνησης.

Το ποσοστό αποχής είναι το πρώτο στοιχείο ανάγνωσης που πρέπει να λάβουμε σοβαρά υπόψη μας στο εξής, διότι αποκαθηλώνει και συμβολικά τους ευρωπαϊκούς θεσμούς από τη συνείδηση των πολιτών, στο γενικότερο κλίμα εσωστρέφειας και κομματικής εκμετάλλευσης της παρούσας προεκλογικής περιόδου.