Ειδήσεις:

Η φιλελεύθερη δημοκρατία ανάχωμα στον λαϊκισμό

Γιάννης Μεϊμάρογλου 01 Φεβ 2025

Είναι ίσως η πρώτη φορά μετά τις «10 μέρες που συγκλόνισαν τον κόσμο» - το περίφημο βιβλίο του Τζον Ριντ για τις πρώτες μέρες της Ρωσικής επανάστασης - που ένα άλλο δεκαήμερο έρχεται να συγκλονίσει τον κόσμο, με διαφορετικό τρόπο και για διαφορετικούς λόγους. Είναι οι πρώτες 10 μέρες της δεύτερης προεδρικής θητείας του Ντόναλντ Τραμπ. Στο διάστημα αυτό επαληθεύτηκαν οι χειρότερες προβλέψεις και επιβεβαιώθηκαν οι μεγαλύτεροι φόβοι που είχαν γεννηθεί ήδη από την εισβολή των οπαδών του στο Καπιτώλειο, η οποία σφράγισε το τέλος της πρώτης προεδρικής του θητείας. Αυταρχισμός, ρατσισμός, ομοφοβία στο εσωτερικό, γεωπολιτικός αναθεωρητισμός, εκβιασμοί και καομποϋλίκι στον πλανήτη.

Η εξωφρενική απαίτηση του Αμερικανού Προέδρου για αλλαγή των υφισταμένων διεθνών συνόρων, η εθνοκαθαρτική πρόταση για την απομάκρυνση των Παλαιστινίων από τα εδάφη τους αλλά και η αποχώρηση από τη συμφωνία για την κλιματική αλλαγή και τον ΠΟΥ είναι ενδεικτικά της νέας επικίνδυνης περιπέτειας που μόλις ξεκίνησε για την Αμερική και όλο τον κόσμο. Όμως, πιο ανησυχητικά είναι τα μεγάλα ποσοστά αποδοχής που συγκεντρώνουν οι αλλοπρόσαλλες αποφάσεις του Τραμπ, ακόμα και σε χώρες οι οποίες κάθε άλλο παρά παραδοσιακοί σύμμαχοι των ΗΠΑ θεωρούνται. Μοναδική εξαίρεση ως προς την αποδοχή αυτή αποτελούν, ευτυχώς, οι χώρες της Ευρώπης.

Αυτός είναι και ο λόγος που η Ενωμένη Ευρώπη μπήκε από την αρχή στο στόχαστρο του Τραμπ. Η δήλωσή του στο Νταβός «Αγαπώ την Ευρώπη, όχι όμως την Ευρωπαϊκή Ένωση», είναι χαρακτηριστική της στάσης που έχει αποφασίσει να κρατήσει. Το δείχνει άλλωστε και η τακτική του να συναντά ξεχωριστά ευρωπαίους ηγέτες αλλά όχι τους θεσμικούς εκπροσώπους της ΕΕ. Η προοπτική των «Ηνωμένων Πολιτειών της Ευρώπης» αποτελεί τον εφιάλτη του. Δεν είναι η οικονομική ευρωστία ή πολύ περισσότερο η αμυντική ισχύς της ΕΕ που ανησυχούν τον Αμερικανό Πρόεδρο. Τον ανησυχεί κυρίως το γεγονός ότι η Ευρώπη παραμένει προπύργιο της φιλελεύθερης δημοκρατίας, του κοινωνικού κράτους και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Στη χώρα μας, οι εγχώριοι θαυμαστές του Τραμπ επιχειρούν να προσαρμόσουν τον δημόσιο διάλογο στην ατζέντα του ινδάλματός τους επαναφέροντας ζητήματα όπως το κλείσιμο των συνόρων, η απαγόρευση των αμβλώσεων, η επαναφορά των διακρίσεων κατά της διαφορετικότητας καθώς και η - ανύπαρκτη στην Ελλάδα και την Ευρώπη - «woke ατζέντα». Η συζήτηση αυτή είναι βούτυρο στο ψωμί της Ακροδεξιάς και των κάθε λογής συνωμοσιολόγων και λαϊκιστών οι οποίοι ενισχύονται από την έλλειψη εμπιστοσύνης των πολιτών στο πολιτικό σύστημα και τους θεσμούς. Η τραγωδία των Τεμπών αντανακλά τις χρόνιες παθογένειες που μαστίζουν τη χώρα και δικαιολογούν απόλυτα το κύμα οργής που έχει ξεσπάσει.

Η ενίσχυση της αξιοπιστίας των δημοκρατικών θεσμών είναι το πιο ισχυρό όπλο κατά των λαϊκιστών. Αντίθετα, η υποβάθμιση και εργαλειοποίησή τους θα έχουν καταστροφικές συνέπειες. Η νέα θητεία Τραμπ απειλεί να ανατρέψει τους παγκόσμιους συσχετισμούς προς τη σκοτεινή πλευρά του πλανήτη ακόμα και στην Ευρώπη όπου τα ακροδεξιά κόμματα, τα οποία ο Τραμπ στηρίζει προκλητικά, διεκδικούν ολοένα και πιο αποφασιστικό ρόλο. Στη Γερμανία, η συμμαχία Χριστιανοδημοκρατών-Ακροδεξιών για το μεταναστευτικό ξύπνησε μνήμες που οι Γερμανοί προσπαθούσαν επί 80 χρόνια να θάψουν. Η επιμονή και η στήριξη στις αξίες της φιλελεύθερης δημοκρατίας εξακολουθεί να αποτελεί το σταθερό ανάχωμα απέναντι στο τσουνάμι του λαϊκισμού που απειλεί την ανθρωπότητα.

Το άρθρο δημοσιεύεται στην εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ ΣΑΒΒΑΤΟΚΥΡΙΑΚΟ 01/02/2025

Πηγή: www.tanea.gr