Πριν 5 χρόνια, ο Θανάσης Κοντάρης, Έλληνας γιατρός, εργαζόμενος προηγουμένως στην Σουηδία επέστρεψε στην Σέριφο, να προσφέρει τις υπηρεσίες του στο τουριστικό αυτό νησί.
Παραιτούμενοςεγγράφως προς τον Υπουργό Υγείας πριν λίγες ημέρες, αναφέρει μεταξύ άλλων στην επιστολή παραίτησής του:
"Oι κάτοικοι της Σερίφου αλλά & άλλων μικρών νησιών αντιμετωπίζονται ως πολίτες τρίτης κατηγορίας… Οι υπηρεσίες υγείας που παρέχονται είναι επισφαλείς για τους κατοίκους αλλά και τους επισκέπτες του νησιού, ιδιαίτερα τους θερινούς μήνες:
Φόρτος εργασίας, αυξημένη επισκεψιμότητα καθώς και η υποστελέχωση.
Είμαι διορισμένος ως ΓΕΝΙΚΟΣ/ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟΣ ΙΑΤΡΟΣ, 4.5 χρόνια επιμελητής Β΄και 3 μήνες επιμελητής Α’.
Δεν κατάφερα πότε να οργανώσω την ΠΦΥ.
Αιτία οι προαναφερόμενοι λόγοι καθώς και το γεγονός πως εκτελώ χρέη επειγοντολόγου.Ύστερα από εμπειρία 10 ετών στο εθνικό σύστημα υγείας της Σουηδίας οφείλω να σας ενημερώσω πως οι προσπάθειες - από όλες τις κυβερνήσεις - για την οργάνωση της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας είναι αποτυχημένες από την γέννηση τους.
Το Υπουργείο Υγείας δεν έλαβε ποτέ σοβαρά υπόψη του, τη νησιωτικότητα και την σημαντικότητα των Κυκλάδων σε καμία νομοθεσία και σε καμία προκήρυξη.
Στην τελευταία προκήρυξη, τον Αύγουστο του 2022, οι περισσότερες θέσεις ιατρών που αφορούσαν τις Κυκλάδες έμειναν αζήτητες.
Η υποστελέχωση σε συνδυασμό με την πανδημία καθώς και την όλο αυξανόμενη ζήτηση υπηρεσιών υγείας έχει εξουθενώσει ψυχικά και σωματικά ιατρούς, νοσηλευτές και όσους εργάζονται στον χώρο της υγείας.
Ζω με την οικογένειά μου και εργάζομαι σε ένα μικρό νησί που ΔΕΝδιαθέτει: πρόγραμμα «Βοήθεια στο Σπίτι», κοινοτική νοσηλεύτρια, ιδιώτη ιατρό, παιδίατρο, (στοιχεία που θα μπορούσαν να αποσυμφορήσουν τη λειτουργεία του ΠΠΙ ΣΕΡΙΦΟΥ) και παιδικό σταθμό.
Ο Δήμος Σερίφου αδυνατεί, λόγω νομοθεσίας, να παρέχει κάποιο κίνητρο στο μοναδικό ειδικευμένο ιατρό. Το ίδιο και η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου η οποία χορηγεί επίδομα μονάχα σε αγροτικούς και επικουρικούς ιατρούς.
Δεν υπάρχει κανένα κοινωνικό, οικονομικό και επιστημονικό κίνητρο για ιατρούς-επιστήμονες που θέλουν να εργαστούν σε δυσπρόσιτες και προβληματικές περιοχές όπως οι Κυκλάδες"
Η κατάσταση της παρεχόμενης υγείας στα νησιά μας σε περίπου 300 λέξεις.
Η χώρα μας διαθέτει 227 κατοικημένα νησιά, πλείστα εκ των οποίων είναι μεσαίου μεγέθους& τουριστικά. Με ελλιπήιατροφαρμακευτική φροντίδα, σε επίπεδο στελέχωσης και υποδομών, κ.α.. Με αποτέλεσμα το ΕΣΥ να χρεώνεται τη μετάβαση των ασθενών στα μεγάλα νοσοκομεία των πόλεων. Με ότι αυτό σημαίνει σε κόστος και κυρίως… κρίσιμο χρόνο και την πληρότητά τους.
Φέτος, εν όψει των εκλογών, ακολουθούν μερικές από τις επιτυχίες για τις οποίες επαίρεται η κυβέρνηση:
- Στο επιτελικό κράτος- όταν στην υγεία και την παιδεία κυριαρχεί "η υποστελέχωση, η έλλειψη υποδομών, η αστυφιλία, η έλλειψη αρμοδιοτήτων για τον σχεδιασμό σε περιφερειακό επίπεδο".
- Στην αύξηση του τουριστικού ρεύματος- του οποίου τα "έσοδα δεν επιστρέφουν -επενδύονται στην τοπική κοινωνία- οικονομία, την ενίσχυση των νησιωτικών (και υγειονομικών) υποδομών".
- Στην ανάπτυξη- η κύρια αναπτυξιακή ονείρωξη είναι το Ελληνικό, όταν στα νησιά κυριαρχούν
"δυσανάλογα μεγάλα έργα, η άναρχη και παράνομη δόμηση, ελλιπείς μαρίνες, ελλιπής νησιωτική ανάπτυξη, ανύπαρκτο δίκτυο μεταφορών".
- Για την διεθνώς επιτυχημένη διαχείριση του covid19 για την οποία επαίρεται η κυβέρνηση αντιπαραβάλλονται οι πληγές που άφησαν στα τοπικά συστήματα υγείας λόγω των παραπάνω συνθηκών.
Μια σειρά από προτάσεις για την καλύτερη διαχείριση της υγειονομικής κατάστασης στα νησιά είναι τα ακόλουθα:
Πλήρης οικονομική και διοικητική ανεξαρτησία των ιατρικών κέντρων, βάσει του προγραμματισμού και των αναγκών τους και την κάλυψη των δαπανών τους από τις πληρωμές των ασφαλιστικών φορέων, όπως θα κατανέμονται από τις τοπικές αρχές.
Προσδιορισμός-με διεθνώς αποδεκτά κριτήρια-της αναγκαίας αναλογίας επαγγελματιών υγείας/ πληθυσμού που είναι απαραίτητη και επαρκής για την αποτελεσματική λειτουργία του τοπικού τομέα υγείας.
Η παροχή πλήρους πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας πρέπει να περάσει στην αρμοδιότητα της τοπικής αυτοδιοίκησης, ανάλογα με τον προγραμματισμό και τις ανάγκες της. Το Υπουργείο Υγείας διατηρεί αποκλειστικά στρατηγικό και εποπτικό ρόλο.
Δυνητική ενίσχυση του συστήματος χορηγιών: δεδομένου ότι η ναυτιλία είναι σήμερα η μοναδική ελεύθερη αγορά στην Ελλάδα, θα μπορούσε να υπάρξει κάποια συμφωνία για την «κάλυψη» πάγιων και τακτικών αναγκών στη νησιωτική υγεία, ειδικότερα σε θέματα σύγχρονου εξοπλισμού και κτηριακών αναγκών.
Δίκαιο σύστημα εξατομίκευσης των αποδοχών και άλλων κινήτρων τουυγειονομικούπροσωπικού,μεβάσητηνποιότητα,τηδιάρκεια,τιςειδικές συνθήκες προσφοράς της εργασίας.
Απαλλαγή του ιατρικού και παραϊατρικού προσωπικού των απομονωμένων νησιών από την καταβολή κάθε μορφής φόρου, ως ένα μέσο οικονομικής ανάσας και εναύσματος για τη μετακόμιση στα νησιά.
Στα νησιά μεμικρότερο φορολογικό συντελεστή, μπορούν να δίνονται άλλα κίνητρα (π.χ. παροχή σπιτιού, δωρεάν εισιτήρια, π.χ.) για την παραμονή του προσωπικού.
Δυστυχώς, η εικόνα που έχουμε στην ηπειρωτική Ελλάδα για τα νησιά είναι αυτή της τουριστικής ανάπτυξης και της συμβολής στον εθνικό προϋπολογισμό. Οι πέντε μήνες που τρέφουν ένα ολόκληρο ΑΕΠ.
Όχι μόνο δεν έχουμε ποτέ αναλογιστεί τις συνθήκες διαβίωσης των νησιωτών αλλά δεν αντιλαμβανόμαστε και τις υγειονομικές προκλήσεις που αντιμετωπίζουν σε επίπεδο καθημερινότητας. Όταν ένα απλό χτύπημα από ατύχημα με μηχανάκι ή μία απλή σκωληκοειδίτιδα (η απλή μορφή ιατρικής επέμβασης σε επίπεδο ορθογραφίας) τον Αύγουστο δε μπορούν να εξυπηρετηθούν τοπικά και απαιτούν την μεταφορά του ασθενούς σε όμορο νοσοκομείο ηπειρωτικής πόλης, πως μπορεί να διασφαλισθεί η δημόσια υγεία κατά την χειμερινή σεζόν;
Ας αλλάξουμε οπτική για τα νησιά μας. Τους το οφείλουμε