Ο μοναδικός λόγος που ο ΣΥΡΙΖΑ ανέσυρε την απλή αναλογική, από τα αζήτητα, ήταν η αποτροπή της αυτοδυναμίας Μητσοτάκη.Τα επιχειρήματα που χρησιμοποιήθηκαν για να το αποκρύψουν ήταν βασικά δύο:1. Η απλή αναλογική ευνοεί τη δημιουργία κυβερνήσεων συνεργασίας που είναι καλύτερες και πιο δημοκρατικές από τις αυτοδύναμες κυβερνήσεις και 2. Είναι πιο δημοκρατικό και δίκαιο σύστημα για τα μικρά κόμματα, γιατί τα βοηθάει να μπουν στη Βουλή.
Το πρώτο αποδείχθηκε εξόφθαλμα προσχηματικό διότι γνώριζαν, από πριν, ότι κανένα από τα πιθανά για συνεργασία κόμματα, δεν θα υπέγραφε την αυτοκαταστροφή του, για να γίνει ο Τσίπρας πρωθυπουργός. Το αν, γενικώς, είναι «καλύτερες»ή πιο δημοκρατικέςοι κυβερνήσεις συνεργασίας, είναι μια ενδιαφέρουσα συζήτηση που εκφεύγει του παρόντος σημειώματος.
Το δεύτερο επιχείρημα κατέρρευσε, όταν αποδείχθηκε ότι με την ενισχυμένη, μπήκαν στη Βουλή 4 μικρά κόμματα, ενώ με την απλή, μόνον 1.
Τα αποτελέσματα της επιλογής της απλής αναλογικής ήταν τραγικά:
1. Η χώρα σύρθηκε σε δεύτερες, αχρείαστες εκλογές, μετά από μια μακρά προεκλογική περίοδο που εγκαινίασε ο ΣΥΡΙΖΑ, ζητώντας εκλογές "εδώ και τώρα", πολλούς μήνες πριν.
2. Διπλασιάστηκε η οικονομική επιβάρυνση του δημοσίου, αλλά και τμήματος της οικονομίας, για επαγγέλματα που επηρεάζονται από την προεκλογική περίοδο.
3. Η χώρα βρέθηκε με υπηρεσιακή κυβέρνηση σε μια περίοδο κρίσιμη για τα εθνικά μας θέματα, λόγω εκλογών στην Τουρκία.
4. Την ίδια περίοδο συνέβη το τραγικό ναυάγιο που έβαλε τη χώρα μπροστά σε μεγάλους κινδύνους και το οποίο, ευτυχώς, αντιμετωπίστηκε με επάρκεια από την υπηρεσιακή κυβέρνηση, παρά τις καταστροφικές και προβοκατόρικες παρεμβάσεις των συνήθων "υπόπτων".
5. Το αποτέλεσμα της πρώτης Κυριακής θα οδηγούσε, λίγο πολύ, στην ίδια σύνθεση της Βουλής, για τα πέντε κόμματα, ακόμη κι αν γίνονταν με την ενισχυμένη.
6. Η Βουλή δεν θα περιλάμβανε κόμματα που είναι βέβαιο ότι θα δημιουργούν, συνεχώς, προβλήματα στην ομαλή λειτουργία της.
7. Οι Σπαρτιάτες του Κασιδιάρη θα ήταν εκτός Βουλής!!!
8. Οι εμπνευστές της απλής αναλογικής θα είχαν γλιτώσει τον διασυρμό της περαιτέρω μείωσης του εκλογικού ποσοστού τους (ας το εκλάβουμε ως δίκαιη τιμωρία).
Τα παραπάνω δεν είναι υποθετικά. Ισχύουν απολύτως, σύμφωνα με τα πραγματικά αποτελέσματα των εκλογών της 21ης Μαΐου και της 25ης Ιουνίου.
Ύστερα από αυτά, φαντάζομαι και ελπίζω να αργήσουμε πολύ να ασχοληθούμε, ξανά, με την «χαμένη τιμή της απλής αναλογικής»!
Το εκλογικό σύστημα δεν πρέπει να είναι ούτε θέσφατο, ούτε θέση αρχής, ούτε να προσδιορίζει ιδεολογικά έναν πολιτικό χώρο. Το εκλογικό σύστημα είναι ένα εργαλείο, με πρωταρχικό σκοπό να εξασφαλίζει κυβέρνηση σε μια χώρα. Αυτός ο σκοπός είναι, εθνικά, υπέρτερος των όποιων, επί μέρους, επιδιώξεων των κομμάτων.
Ευλόγως, τα μικρότερα κόμματα επιδιώκουν ένα σύστημα που κατανέμει τις έδρες αναλογικότερα. Και επειδή η Αριστερά ή το «προοδευτικό κίνημα», αν θέλετε, συνήθως, ήταν στην ομάδα των «μικρών» κομμάτων, η επιλογή της απλής αναλογικής, έτεινε να πάρει ιδεολογικό χαρακτήρα, μιας πάγιας θέσης, ταυτοτικής του προοδευτισμού. Πλην όμως, όταν η ευρύτερη Αριστερά βρέθηκε στο κατώφλι της εξουσίας και στη συνέχεια στην ίδια την εξουσία, μ’ έναν μαγικό τρόπο, εξαφάνιζε την «πάγια» θέση και κυβερνούσε, επανειλημμένως, με συστήματα ενισχυμένης αναλογικής. Αυτό συνέβη, τόσο με το ΠΑΣΟΚ για δεκαετίες, αλλά και με τον ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος αφού έδρεψε τρεις φορές τα οφέλη της ενισχυμένης (2 με νίκες και 1 με ήττα, αλλά με ενισχυμένη εκπροσώπηση), φρόντισε να στρώσει το δρόμο της ακυβερνησίας για τον επόμενο. Περιττό να μιλήσουμε για τα εκλογικά συστήματα των πρώην κομμουνιστικών ή των νυν κομμουνιστογενών καθεστώτων.
Κατά τη γνώμη μου, το εκλογικό σύστημα πρέπει να ισορροπεί μεταξύ δύο αναγκαιοτήτων. Της κυβερνησιμότητας και της δικαιότερης δυνατής αποτύπωσης των εκλογικών αποτελεσμάτων στον συσχετισμό της κοινοβουλευτικής δύναμης των κομμάτων.Επίσης, να διατηρείται για όσο γίνεται μεγαλύτερα χρονικά διαστήματα, ώστε το πολιτικό παιχνίδι να είναι καθαρό και γνωστό εκ των προτέρων. Να μπορεί, όμως, να διαφοροποιείται, όταν χρειαστεί, ανάλογα με βαθύτερες και μονιμότερες αλλαγές του πολιτικού συστήματος, των κοινωνικώνδεδομένων ή ιδιαίτερων καταστάσεων (π.χ. εθνικά θέματα).
Ασφαλώς, υπάρχουν εκλογικά συστήματα που στρεβλώνουν ακραία το εκλογικό αποτέλεσμα για να το φέρουν στα μέτρα ενός κόμματος εξουσίας. Σ’ αυτές τις περιπτώσεις είναι καθήκον των δημοκρατικών, προοδευτικών δυνάμεων να επιδιώκουν την κατάργησή τους.