Η Κατάκτηση της κοινωνικής μας ωριμότητας !

Γιώργος Ουρανός 14 Φεβ 2022

 Ας οραματιστούμε τη βασιλική οδό για τις πολιτικές συναινέσεις που θα μας οδηγήσουν στις κατακτήσεις των θεμελειωδών αρχών  της αξιοκρατίας και της διαφάνειας, που η σημερινή στρέβλωσή τους στοιχειώνει τη Δημοκρατία μας.

ΟΙ ΙΣΤΟΡΙΚΕΣ ΠΑΡΑΔΟΧΕΣ

 Η Ελλάδα ως χώρα της Δύσης: 

—Σίγουρα  βρίσκεται σε προνομιακό γεωγραφικό χώρο. Στον χώρο μεταξύ των πέντε θαλασσών και των δύο ηπείρων όπως ο Ελευθέριος Βενιζέλος ισχυρίστηκε μετά την επιτυχή έκβαση της συμφωνίας των Σεβρών τον Ιούλιο του 1920! 

– Είναι η πατρίδα εκείνων που πρώτοι δίδαξαν τον πολιτισμό στη Δύση! 

—Είναι η χώρα που ο λαός της αγωνίστηκε για την ανεξαρτησία του από τους κατακτητές του, με τις περισσότερες θυσίες από κάθε άλλο λαό!                                                                —Είναι η χώρα που η ανεξαρτησία του λαού της ήρθε πιο αργά από όλες τις χώρες της Δύσης!   

ΟΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΠΑΡΑΔΟΧΕΣ

  Ακόμη η χώρα μας σαν πολιτική οντότητα:

—Είναι η χώρα του Δυτικού κόσμου που τελευταία από όλες απηλλάγη από τον επώδυνο θεσμό της βασιλείας, όπου ο βασιλιάς ήταν ο  πραγματικός  διαχειριστής της Εθνικής του εξουσίας  μόλις το 1974!

—Είναι η χώρα όπου, μαζί με την Ιταλία, τη Πορτογαλία και την Ισπανία, γνώρισε κατά  τον 20ο αιώνα πολύχρονη κατάλυση της δημοκρατίας της  με τρείς τουλάχιστον περιόδους κήρυξης δικτατορίας. Του Πάγκαλου, του Μεταξά, και της τελευταίας του ΄67, των συνταγματαρχών.                                                                                                                                              —Είναι συνεπώς η Δυτική δημοκρατία με τη μικρότερη ίσως ηλικία!

—Είναι ακόμη και η χώρα που βρίσκεται στη πιο μακρινή απόσταση από το γεωγραφικό χώρο όπου ‘’κτυπά’’ η καρδιά  της Ευρώπης! Αυτό  καθιστά τον κοινωνικό της  χώρο ως τον ολιγότερο επηρεαζόμενο από την Ευρωπαϊκή κουλτούρα και περισσότερο  προσδεδεμένο σε  αναχρονιστικές νοοτροπίες .

ΟΙ ΣΥΓΚΡΙΣΕΙΣ 

 Σύμφωνα με τις παραπάνω παραδοχές, από τις οποίες, άλλες διαθέτουν θετική και άλλες αρνητική κοινωνική  αύρα, σε όλη την υπερδιχιλιετή διαδρομή της ιστορίας μας, δομήθηκαν  τα κύρια χαρακτηριστικά της Ελληνικής κοινωνίας  που με τη σειρά τους καθόρισαν τις συμπεριφορές του Ελληνικού λαού ως συλλογική οντότητα. Πραγματικά εξετάζοντας τους κοινωνικούς και ψυχολογικούς παράγοντες που συνετέλεσαν στο να οικοδομηθεί η οντότητα της κοινωνίας μας, αναγνωρίζουμε πως άλλες - από τις παραπάνω  παραδοχές - την  συγκρατούσαν προς τα κάτω, και άλλες  δρούσαν ευεργετικά  στην συγκρότησή της και την εξύψωναν. Αναγνωρίζουμε ακόμη πως ο Ελληνισμός, όλους αυτούς τους αιώνες κατέβαλε τιτάνιες πραγματικά προσπάθειες τόσο για να επιβιώσει όσο και για να μην απωλέσει την Εθνική του ταυτότητα και υπόσταση .

ΤΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΠΟΙΟΤΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ

Θεωρούμε λοιπόν πως ο Ελληνικός λαός , επικεντρωμένος στους αγώνες του και στις αγωνίες του για τη διατήρηση της οντολογικής του ύπαρξης, δεν κατάφερε να αναπτύξει τα ποιοτικά χαρακτηριστικά στην κοινωνική του δομή και οργάνωση που θα τον βοηθούσαν να απεγκλωβιστεί από τις ‘’Βαλκάνιες’’ νοοτροπίες του. Εκτιμούμε πως μόνο με αυτό το τρόπο θα μπορούσε να κατακτήσει τα ποιοτικά χαρακτηριστικά που θα τον έφερναν πολύ κοντύτερα στη σύγχρονη Ευρωπαϊκή κουλτούρα.  

ΤΟ ΑΡΧΑΙΟΕΛΛΗΝΙΚΟ ΠΝΕΥΜΑ ΚΑΙ Η ΔΥΣΗ 

 Όταν λοιπόν ο Δυτικός κόσμος ανέπτυσσε τον πολιτισμό του βασισμένος στις θεωρήσεις του Αριστοτέλη, του Πλάτωνα, του Ηράκλειτου, αλλά και των διαδόχων τους, Λατίνων διανοητών όπως του Λουκρήτιου, του Κικέρωνα, του Σενέκα, οι Έλληνες συνέχιζαν να παλεύουν με τους κατακτητές τους για να διασώσουν το γένος τους. Η Βαθιά σκέψη των προγόνων τους και τα πνευματικά τους δημιουργήματα  ήταν πραγματικά τότε για αυτούς  σε δεύτερη μοίρα ή και εντελώς ξεχασμένα, αφού η ίδια η ζωή τους όπως και των οικογενειών τους ήταν σε μια διαρκή απειλή θανάτου. Όταν λοιπόν οι Δυτικές κοινωνίες έχτιζαν και δημιουργούσαν τις οντότητές τους με τις ηθικές και νοητικές  θέσεις  των Αρχαίων Ελλήνων και των Ρωμαίων διανοητών, η Ελληνική κοινωνία σαν δομή ήταν ανύπαρκτη και μάλιστα ο λαός τυραννούνταν  σε καταστάσεις υποδούλωσης και υποτέλειας. Ενώ λοιπόν ο Ευρωπαϊκός κοινωνικός χώρος ζυμωνόταν με τις θεωρήσεις των Ανθρωπιστών  φιλοσόφων όπως του Γαλιλαίου, του Καρτέσιου, του Τζων Λoκ, του Νεύτωνα, αλλά  και των μεταγενέστερών τους, όπως του Βολταίρου, του Καντ, και επιπλέον ήδη στην Ευρώπη είχαν ιδρυθεί Πανεπιστήμια ,στην Ελλάδα δεν υπήρχαν ούτε καν υποτυπώδη σχολεία για να μαθαίνουν τα άμοιρα Ελληνόπουλα ανάγνωση και γραφή. 

Η ΑΝΑΠΟΦΕΥΧΤΗ ΥΣΤΕΡΗΣΗ 

 Έτσι λοιπόν ο Ελληνικός κοινωνικός χώρος που άρχισε να αποκτά κάποια υπόσταση μετά τους αγώνες του 1821 και την απελευθέρωση, παρουσίασε μια αφάνταστη υστέρηση, στην συγκρότηση και την ανάπτυξή του, τουλάχιστον τριών αιώνων από τις Ευρωπαϊκές κοινωνίες. Αυτή η υστέρηση είναι σίγουρα παραδεχτή, που έμελλε όμως και να συνεχιστεί και για πολύ καιρό  ακόμη ως και τις πρώτες  δεκαετίες του 1900. Όμως οι ρυθμοί και οι σύγχρονες νόρμες κοινωνικής προόδου ειδικά μετά το πέρας του Β΄ παγκόσμιου πολέμου  απέκτησαν μια  πολύ μεγάλη δυναμική στον Ευρωπαϊκό χώρο. Την δυναμική αυτή όφειλε να την ενδυναμώσει και να την εξελίξει και η χώρα μας  όπως και κάθε χώρα και ο κάθε λαός της Ευρώπης.

Η ΑΔΥΝΑΜΙΑ ΠΡΟΟΔΟΥ 

 Ωστόσο η Ελληνική κοινωνία προχώρησε δισταχτικά και με πολύ αργούς ρυθμούς . Θεωρούμε πως μεγάλη τροχοπέδη στην πορεία αυτή, της εξέλιξης της Ελληνικής κοινωνίας, αποτέλεσαν τα τραγικά συμβάντα του Ελληνικού Εμφύλιου πολέμου, του ΄47-΄49, που σημάδεψε και τις επόμενες  δεκαετίες. Το δράμα του Εμφύλιου πολέμου ως φυσική εξέλιξη, ακολούθησε η πολιτική αστάθεια της δεκαετίας του ΄60 που στιγματίστηκε με το μέγιστο πολιτικό ατόπημα της ‘’αποστασίας’’ του΄65,και που κατέληξε στην κήρυξη της δικτατορίας τον Απρίλιο του΄67. Καθ΄όλη την επτάχρονη διάρκεια της δικτατορίας η υποτιθέμενη τουλάχιστον αργή πρόοδος  της Ελληνικής κοινωνίας οπισθοδρόμησε και μάλιστα η κοινωνία οδηγήθηκε σε μεγάλες στρεβλώσεις που με δυσκολία θα θεραπεύονταν τα επόμενα χρόνια.

ΤΟ ΧΡΕΟΣ ΤΗΣ ΜΕΤΑΠΟΛΙΤΕΥΤΙΚΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ

 Όμως το καλοκαίρι του ΄74 ήρθε  με δυναμική  η πραγματική Άνοιξη τόσο για την Ελληνική Δημοκρατία όσο και για την Ελληνική κοινωνία βέβαια με το επακόλουθο της τραγωδίας της Κύπρου. Θεωρούμε πως οι πολιτικές και οι κοινωνικές εξελίξεις τις επόμενες δεκαετίες που διαδέχτηκαν τη μεταπολίτευση, ήταν οι σημαντικότερες στην ιστορία της σύγχρονης  Ελληνικής Δημοκρατίας. Οι εξελίξεις αυτές σημαδεύτηκαν και ενδυναμώθηκαν τόσο από το ότι στην διακυβέρνηση της  χώρας βρέθηκαν  προοδευτικές δυνάμεις, όσο  και από τις πολιτικές επιλογές της ένταξης της  χώρας μας στην Ευρωπαϊκή οικονομική κοινότητα κατ΄αρχήν και στο Ευρωπαϊκό κοινό νόμισμα στη συνέχεια. Αναμφίβολα βέβαια, τις τελευταίες δεκαετίες παρατηρούμε μια εντυπωσιακή πρόοδο της Ελληνικής κοινωνίας .

Η ΑΝΑΓΚΑΙΕΣ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΚΙΝΗΣΕΙΣ 

  Όμως παρ΄όλη όμως αυτή τη πρόοδο που έχει συντελεστεί στον Ελληνικό κοινωνικό χώρο, και τη σύνδεσή του με τον αντίστοιχο Ευρωπαϊκό, οφείλουμε να παραδεχτούμε ότι ακόμη υπολείπεται του Ευρωπαϊκού και μάλιστα σε ποιοτικά χαρακτηριστικά. Έτσι κι αλλιώς τα μεγάλα κενά που προέκυψαν, όπως παραπάνω αναφέραμε από τους σκοτεινούς αιώνες υστέρησης, είναι τόσο δύσκολο να καλυφθούν. Ωστόσο οφείλουμε να παραδεχτούμε πως η Ελληνική κοινωνία για να μπορέσει να σταθεί ισάξια με εκείνες των Ευρωπαίων εταίρων μας, πρέπει να αποκτήσει αυτά τα ποιοτικά χαρακτηριστικά που θα της επιτρέψουν να χαρακτηριστεί ως μια κοινωνία με ‘’επαρκή ωριμότητα’’.

ΤΟ ΧΡΕΟΣ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΔΥΝΑΜΕΩΝ

Βέβαια, για να μπορέσει να κατακτήσει την απαιτούμενη ’’ωριμότητά της’’, θα πρέπει πρώτα από κάθε άλλο, να κινηθούν στις ανάλογες θέσεις και ρυθμούς όλες οι πολιτικές δυνάμεις της χώρας, τουλάχιστον οι ανήκουσες στο φάσμα του συνταγματικού τόξου. Θα πρέπει πρώτα από κάθε άλλο να αναγνωρίσουν και να παραδεχτούν πως ουσιαστική πρόοδος στην Ελληνική κοινωνία πιά, δεν μπορεί να υπάρξει αν οι πολίτες και ολόκληρη η κοινωνία δεν θα καταφέρει να κινείται με πλέον ώριμους και ειλικρινείς  όρους και συνθήκες. Το πρώτο σίγουρα που πρέπει να αποβάλουν όλες οι πολιτικές δυνάμεις, είναι η τακτικές του λαϊκίστικου λόγου και των λαϊκίστικων συμπεριφορών που αποτελούν τη μεγάλη τροχοπέδη στην ‘’ωρίμανση ‘’  του κοινωνικού χώρου. Θεωρούμε βέβαια πως με τις σημερινές τους στάσεις, η πλειονότητα των πολιτικών μας δυνάμεων ουδόλως συντονίζονται προς αυτή  τη κατεύθυνση. Πολύ συχνά επιδίδονται σε κατηγορίες προς τις αντίπαλές τους δυνάμεις για λαϊκισμό, αντί να επιδιώκουν να αυτοπροσδιορίζονται εκφράζοντας με σοβαρότητα τις θέσεις  και τις κινήσεις τους και συγχρόνως να μην διστάζουν να ασκούν την δική τους αυτοκριτική.

Η ΩΡΙΜΟΤΗΤΑ ΩΣ Η ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΟΔΟΣ ΓΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΣΥΝΑΙΝΕΣΕΙΣ

Αναγνωρίζουμε πως ο λαός μας βίωσε μια  πολυτάραχη πολιτική πορεία σ΄όλη τη διάρκεια του 20ου αιώνα . Σήμερα πια, οφείλουμε να αναγνωρίσουμε ότι , τα χρόνια μετά τη μεταπολίτευση έχουν επιτευχθεί σημαντικές βελτιώσεις στην οικονομική και κοινωνική  ζωή των πολιτών μας. Συγχρόνως όμως  πρέπει να αποδεχτούμε  πως απομένουν να γίνουν πολλές θεσμικές αλλαγές, για να μπορέσει η κοινωνία μας να κατακτήσει τα ποιοτικά χαρακτηριστικά που θα αναβαθμίσουν τη ζωή του λαού μας στο σύνολό του.Για κάποιες  από αυτές τις αναγκαίες θεσμικές  αλλαγές  επιχειρήθηκαν προσπάθειες τις προηγούμενες δεκαετίες από προοδευτικές  κυβερνήσεις αλλά χωρίς να στεφθούν με επιτυχία.Θεωρούμε πως πολλοί μπορεί να υπήρξαν οι λόγοι της αποτυχίας των προσπαθειών αυτών.Όμως ο σημαντικότερος ήταν είτε το λεγόμενο ’’ πολιτικό κόστος’’ που είχαν σαν  αποτέλεμα να παγώνουν οι προθέσεις των κυβερνώντων  ,είτε οι πολιτικές αντιδράσεις των άλλων πολιτικών δυνάμεων που δημιουργούσαν αρνητικό κλίμα στον κοινωνικό χώρο και ακύρωναν τις όποιες πιθανότητες επιτυχίας. Με πολιτικούς λοιπόν όρους, εκτιμούμε πως και μόνον με τις αναγκαίες πολιτικές συναινέσεις θα γίνει κατορθωτό να προχωρήσουν αυτές οι κομβικές θεσμικές αλλαγές.   

ΟΙ ΚΟΜΒΙΚΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ ΓΙΑ ΜΙΑ ΝΕΑ ΕΛΛΑΔΑ 

Οι αλλαγές αυτές είναι εκείνες που εγγυώνται τη σύγχρονη οργάνωση ενός κράτους δικαίου προσανατολισμένου στα προβλήματα και τις ανάγκες των πολιτών του, και θα βασίζονται σε θεμελειώδεις αρχές. Οι  θεμελειώδεις αυτές αρχές θα στοχεύουν :

—Στην εγκαθίδρυση της πραγματικής διαφάνειας στη λειτουργία του κράτους. 

—Στην εφαρμογή συστήματος αξιοκρατίας καθώς και επιβράβευσης του αξιόλογου και της επιτυχίας.                                                            – Στην αντιμετώπιση όλων των πολιτών από το κράτος και τους θεσμούς του με ίσους όρους.                                                                         Ανακεφαλαιώνοντας  λοιπόν, θεωρούμε πως η υπεύθυνη στάση των πολιτικών δυνάμεων κόντρα στον λαϊκισμό,θα μπορέσει να οδηγήσει την Ελληνική κοινωνία σε ’’ωριμότητα’’, που θα εξασφαλίσει τις πολιτικές συναινέσεις που είναι οι απαραίτητες  προϋποθέσεις για να μπορέσουμε να φτάσουμε  στις κορυφαίες  κομβικές θεσμικές αλλαγές,που θα δημιουργήσουν ελπίδα για μια νέα Ελλάδα.