Η ευθύνη του (νέου) ΠαΣοΚ (και όχι μόνο): Για το μετασχηματισμό της μάζας σε κοινωνία προσώπων ελεύθερων με γνώση

Κωνσταντίνος Α. Ζώκος 10 Ιουν 2024

«Το να μην σε ακούνε, δεν είναι λόγος, για σένα, να σωπάσεις» [Βίκτωρ Ουγκώ] [1]

Όταν άρχισε η καταγραφή των προβληματισμών στη σειρά άρθρων με πρώτο τμήμα του τίτλου «Η ευθύνη του (νέου) ΠαΣοΚ – ΚινΑλ» [2], μόλις είχε εκλεγεί ο νέος Πρόεδρός του με 67,60% και αναδυόταν με ένταση η ανάγκη να προσδιοριστούν μια σειρά από βασικά απλά δομικά στοιχεία τα οποία οικοδομούν το πολιτικό σκηνικό, ώστε να διαμορφωθεί η νέα ρηξικέλευθη πρόταση αναδόμησης της υπάρχουσας κοινωνίας και έτσι να ανοίξει ο δρόμος για την σοσιαδημοκρατική πορεία του οικονομικο-πολιτικού γίγνεσθαι. Η παρατήρηση των εκδηλώσεων μιας κοινωνίας ατόμων, αλλοτριωμένων από την συνδυαστική δράση του σχολικού συστήματος (σε σύμπλεξη με το αντίστοιχο φροντιστηριακό) και των μέσων (της λεγόμενης) μαζικής ενημέρωσης μαζί με την επίδραση των κυρίαρχων (επονομαζόμενων) κοινωνικών δικτύων, αναδείκνυε [και αναδεικνύει ακόμη] την «Ευθύνη του (νέου) ΠαΣοΚ-ΚινΑλ».

Η ευθύνη του ΠαΣοΚ ήταν [και είναι] σημαντική για την οικοδόμηση ενός μέλλοντος με απελευθερωμένη την υπάρχουσα κοινωνία από τις δεισιδαιμονίες, τις προκαταλήψεις, τις θεωρίες συνομωσίας, τη ροπή προς τις ψευδοεπιστήμες, τον ανορθολογισμό, τον μυστικισμό, την αστρολογία: όλα αυτά που οδηγούν τελικά [σιγά-σιγά] στο φασισμό. Σε ότι, δηλαδή, η αλλοτρίωση των ατόμων που συνθέτουν την (κρατική) κοινωνία επιτρέπει να κυριαρχήσει χωρίς να προβάλλεται καμία [ή στη καλύτερη περίπτωση ελάχιστη] αντίσταση. Αυτό μάλιστα, συμπληρωμένο με την τάση των αλλοτριωμένων ατόμων να προσπαθούν με εμφατικό τρόπο να επιδεικνύουν την συμμετοχή τους σε δομές και εκδηλώσεις φασιστικής αντίληψης, να μετασχηματίζονται σε μάζα ατόμων, διαμορφώνοντας έτσι μια κοινωνία χυλό. Μια κοινωνία-μάζα, τα συστατικά άτομα της οποίας είχαν [έχουν] εκπαιδευθεί να ακούνε και να επιζητούν να υπακούσουν σε οδηγίες - αρχικά λαϊκίστικης κατεύθυνσης - για να τις εκτελέσουν χωρίς προβληματισμούς. Για την απελευθέρωση μιας τέτοιας κοινωνίας, στην οποία κυρίαρχη είναι η εύκολη συσχέτιση ανάμεσα στα άτομα που θέλουν να (υπ)ακούνε και σε αυτά που θέλουν να (υπ)αγορεύουν και να (επι)βάλουν, διατυπώθηκε (στη σειρά των άρθρων) η άποψη πως είναι τεράστια «Η ευθύνη του (νέου) ΠαΣοΚ – ΚινΑλ» και θα ήταν καλό να διατυπώσουμε την άποψη: και όχι μόνον, αλλά και άλλων χώρων πέρα από αυτό!

Η ευθύνη του ΠαΣοΚ είναι τεράστια επειδή και το ίδιο, μαζί με τις άλλες πολιτικές οντότητες που λειτουργούν στο κοινωνικό πλαίσιο, συνέβαλε (και συνέβαλαν) για αυτή τη διαμόρφωση της κοινωνίας που εύκολα μπορεί να παρατηρηθεί πως πόρρω απέχει από Κοινωνία Πολιτών! Με το σημερινό άρθρο κλείνει ο κύκλος, που συγκροτήθηκε με τα απλά, θεμέλια, δομικά στοιχεία που θεωρήθηκε - από τον συγγραφέα - ότι μπορούν να συμβάλουν στην απλοποίηση του τρόπου προσέγγισης του πολιτικο-κοινωνικού γίγνεσθαι, ώστε να γίνει σχετικά εύκολη η παρακολούθησή του και κατά συνέπεια ο έλεγχός του, με αναφορά στην εμπειρική γνώση και σε απόσταση από μεταφυσικές συλλογιστικές και θρησκειολογικές προσεγγίσεις των φαινομένων. Έτσι, η πολιτική υπερδομή, το κόμμα ή το κίνημα, καθώς γίνεται αντιληπτό ως έκφραση-προϊόν μιας κοινωνικής διαταραχής με καθορισμένα χαρακτηριστικά, οφείλει να βρίσκεται σε συνεχή αλληλεπίδραση με τη κοινωνική βάση του, για της οποίας την βελτιστοποίηση θα πρέπει να εργάζεται και προς την οποία οφείλει να προτείνει ένα σαφές (ενιαίο κοινωνικό) όραμα. Αυτό οφείλει να το επιχειρεί στο πλαίσιο της αντικειμενικής πραγματικότητας, αναλύοντας τα φαινόμενα με τη χρήση της Επιστημονικής Μεθόδου και οικοδομώντας, με οδηγό τα ευρήματα της ανάλυσης, το πρόγραμμα υπέρβασης που οφείλει να καταθέσει σε κοινωνικό έλεγχο και αξιολόγηση.

Επομένως, στο κλείσιμο του κύκλου των άρθρων, δεν μένει παρά να αναφερθούμε στην ευθύνη του (νέου) ΠαΣοΚ-ΚινΑλ (και όχι μόνον!) στη διαμόρφωση μιας εξελιγμένης κοινωνίας της οποίας βασικά συστατικά μέρη δεν μπορεί να είναι άλλα από ελεύθερους, ενημερωμένους και συνεχώς σκεπτόμενους ανθρώπους, από συνειδητά κοινωνικά υποκείμενα - πολίτες - για την ύπαρξη των οποίων το (νέο) ΠαΣοΚ-ΚινΑλ οφείλει να εργαστεί. Όχι με ex cathedra ανακοινώσεις πολιτικών θέσεων και προτάσεων, αλλά με συνεχή, ουσιαστική αλληλεπίδραση ισοτίμων μελών που συγκεντρώθηκαν για να μετρήσουν την πραγματικότητα, να τη μελετήσουν, να ανακαλύψουν τα βασικά της στοιχεία και να δράσουν έτσι ώστε να την αλλάξουν. Αυτό σημαίνει ότι είναι μεγάλη η ευθύνη για το μετασχηματισμό του ίδιου του (νέου) ΠαΣοΚ-ΚινΑλ, σε κάτι διαφορετικό από μηχανισμό στελεχών που «γνωρίζουν», διαμορφώνουν θέσεις και επιβάλλουν απόψεις σε άτομα τα οποία θα πρέπει να συμμορφωθούν χωρίς αντίρρηση, κάτι που στο παρελθόν συνέβαλε στην συρρίκνωση του κινήματος εκείνου που αναδύθηκε στην εξουσία με στόχο να αλλάξει το κοινωνικό μοντέλο της χώρας. [3]

Συνοψίζοντας: Η κατάσταση στο επίπεδο της (κρατικής) κοινωνίας απαιτεί μελέτη, περίσκεψη, σύνεση και οργανωμένη δράση για την απαλλαγή της από μια σειρά χαρακτηριστικά τα οποία διαχύθηκαν στις προηγούμενες παραγράφους του κειμένου. Το (νέο) ΠαΣοΚ (αλλά και κάθε πολιτική οντότητα που επιχειρεί για την απελευθέρωση των κοινωνικών υποκειμένων που συνιστούν την κοινωνία αυτή) πέρα από τη αντίληψη και επεξεργασία των χαρακτηριστικών στοιχείων της κοινωνικής διέγερσης που το γέννησε, για να διαμορφώσει μια συμπαγή πρόταση κοινωνικής αλλαγής, οφείλει να δράσει και ως μηχανισμός απελευθέρωσης και συνεχούς αναβάθμισης της κοινωνίας σε διαρκώς εξελισσόμενα επίπεδα οργάνωσης και λειτουργίας. Οφείλει να προχωρήσει σε δράσεις τέτοιες που να μετατρέπουν τα μέλη του σε πηγές φωτός που να δράσουν, στη συνέχεια, στην ίδια την κοινωνία και να την οδηγήσουν σε μια άλλη περίοδο διαφωτισμού, λειτουργώντας το κάθε μέλος ως δάσκαλος για τους υπόλοιπους, σε ένα διαρκή αγώνα απελευθέρωσης της κοινωνίας από τον αντιεπιστημονικό της εγκλωβισμό. Επειδή είναι πολλές οι πολιτικές δυνάμεις που μαζί με τα μέσα μαζικής ενημέρωσης και τα (λεγόμενα) κοινωνικά δίκτυα απεργάζονται τη μετατροπή των κοινωνικών υποκειμένων σε αρνητές του διαφωτισμού και στη συνέχεια την υποταγή τους σε φασιστικές προσεγγίσεις του κοινωνικού γίγνεσθαι. 

Το (νέο) ΠαΣοΚ οφείλει να διαμορφώνει τα μέρη των προτάσεων που το προσδιορίζουν με επιστημονικό τρόπο: να εντοπίζει, να μελετά, να μετρά (τα στοιχεία που εντοπίζει στο πλαίσιο των κοινωνικών διεγέρσεων) και να τεκμηριώνει ορθολογικά τις επιλογές του, τις οποίες οφείλει να θέτει αμέσως και καθαρά στον κοινωνικό διάλογο. Φυσικά, οφείλει να προτείνει στο πλαίσιο των κρατικών θεσμών εκείνα τα χαρακτηριστικά - εκείνες τις ιδέες - που μπορούν να υποστηριχτούν επαρκώς με επίκληση εμπειρικών δεδομένων και όχι αυτών που αναδύονται στο πλαίσιο των μεταφυσικών «πιστεύω». Αυτό οφείλει να το συνδυάζει με τη διαρκή επικοινωνία του με τη διευρυμένη (πλέον) κοινωνία σε μια συνεχή αμφίδρομη αλληλεπίδραση που θα συμβάλει στην ανάδυση της κοινωνίας σε επόμενο επίπεδο ανάπτυξης και διευρυμένης ποικιλότητας, με τη διαμόρφωση ενός χώρου ελευθερίας των ατομικών κοινωνικών υποκειμένων στο πλαίσιο του οποίου μπορεί κάθε σκέψη, κάθε ιδέα να κατατίθεται και να συμβάλει στη διαμόρφωση ενός corpus που θα εμπλουτίζει το ίδιο το κοινωνικό γίγνεσθαι και αυτό θα αποτελεί και τον πλούτο πόρων, αλλά και τον βατήρα για να εκτιναχθεί η κοινωνία στο επόμενο επίπεδο της ύπαρξής της.

Η δυναμική αλληλεπίδραση θα πρέπει να επιχειρείται διαρκώς και όχι μόνον όταν το κόμμα είναι στη διαδρομή για την προώθηση των απόψεών του ως επικυρίαρχων. Η δράση για την απελευθέρωση είναι συνεχής, οπότε, δεν έχει σημασία η σειρά των κομμάτων, ποιο είναι πρώτο, δεύτερο ή τρίτο, αλλά πόσο προωθεί και δρα προς τη διαμόρφωση συνεργιών δράσης για την απελευθέρωση της κοινωνίας με τη διαμόρφωση ελεύθερων (ατομικών) κοινωνικών υποκειμένων. Δράσεις, δηλαδή, που θα πρέπει να υλοποιούνται με συνεχή προβολή στο μέλλον!

Αναφορές:

[1] Το έγραψε ο Βίκτωρ Ουγκώ στους «Άθλιους» και αναδύθηκε στη μνήμη διαβάζοντας το Fact της 22ας Μαΐου 2024.

[2] Το πρώτο άρθρο της σειράς είχε τίτλο: Στις νέες συνθήκες μετάβασης, το Νέο ΠαΣοΚ(-ΚιΝΑλ) μπορεί(;!) Ίδωμεν!

[3] Για την πορεία αυτή στο άρθρο: Η ευθύνη του νέου ΠαΣοΚ (ΚιΝΑλ): Μια μικρή ιστορία εκφυλισμού - ένα βήμα πριν το τέλος