Η εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας (ΠτΔ) κατά το ισχύον Σύνταγμα (Σ). Οι «προτάσεις» Σαμαρά, Χαρίτση, Μαργαρίτη κλπ

Νίκος Δελφάκης 11 Δεκ 2024

Ι. Το άρθρο που τα προβλέπει  είναι το 32 του Συντάγματος (Σ). Εκεί αναφέρεται ότι για να εκλεγεί ΠτΔ από την Βουλή πρέπει να συγκεντρώσει: Στις δύο πρώτες ψηφοφορίες τα 2/3 του αριθμού των Βουλευτών δηλ. 200, με τον σημερινό αριθμό και στην τρίτη ψηφοφορία τα 3/5 δηλ. 180, με τον σημερινό αριθμό. {Πριν την τροποποίηση του έτους 2019 προβλεπόταν πως αν και στην τρίτη ψηφοφορία δεν συγκεντρώσει κάποιος υποψήφιος τον αριθμό 180,  «Η Βουλή διαλύεται μέσα σε δέκα ημέρες και προκηρύσσεται εκλογή για την ανάδειξη νέας Βουλής». Και ακολούθως, έπειτα από τις γενικές εκλογές,  προβλεπόταν  ότι η νέα Βουλή εκλέγει ΠτΔ, με την εξής σειρά: Στην πρώτη ψηφοφορία πρέπει να συγκεντρώσει 180, στη δεύτερη 150 κι αν και στη δεύτερη ψηφοφορία δεν συγκεντρώσει 150, υπάρχει τρίτη  ψηφοφορία μεταξύ των δύο πρώτων υποψηφίων όπου εκλέγεται ΠτΔ εκείνος που συγκέντρωνε τη σχετική πλειοψηφία, δηλ. κι ένας που, θεωρητικά, μπορεί να λάβει 5-10 ψήφους}!!!.

Η διαφοροποίηση που επήλθε με την τροποποίηση του 2019 και επομένως ισχύει σήμερα, ώστε να μην αποτελεί λόγο εθνικών εκλογών η μη εκλογή του ΠτΔ, είναι η εξής: Αντί για τη διάλυση της Βουλής και την προκήρυξη εθνικών εκλογών,  μετά τις τρεις πρώτες άκαρπες ψηφοφορίες που παραμένουν και σήμερα (200, 200 και 180), προβλέπεται, πλέον από την υπάρχουσα Βουλή, εκλογή του ΠτΔ με 4η ψηφοφορία όπου απαιτείται απόλυτη πλειοψηφία δηλ. 150 με το σημερινό αριθμό και αν πάλι δεν υπάρξει εκλογή, ακολουθεί και 5η  ψηφοφορία όπου   εκλέγεται ΠτΔ εκείνος που συγκέντρωσε τη σχετική πλειοψηφία, δηλ. κι ένας που, θεωρητικά, μπορεί να λάβει 5-10 ψήφους!!!.

ΙΙ. Ποιος ο δικαιολογητικός λόγος; Ποιος ο σκοπός του συντακτικού Νομοθέτη, που απαιτεί αυξημένη πλειοψηφία (200, 200, 180) για την εκλογή ΠτΔ; Και μόνο, μετά τις τρεις άκαρπες ψηφοφορίες, προβλέπεται είτε απόλυτη είτε σχετική πλειοψηφία; Από τις συζητήσεις τού έτους 1975, αλλά και από τις συζητήσεις κατά τις αναθεωρήσεις και ακόμα από όλους - μα όλους τους συνταγματολόγους δεν μένει κανένα κενό. Ο λόγος είναι ότι το Σύνταγμα «επιβάλλει» στα κόμματα συνεννόηση, ώστε ως αρχηγός του κράτους να εκλεγεί πρόσωπο που θα εκφράζει την ενότητα, τη συνέχεια, την αποφυγή άγονων κομματικών αντιπαραθέσεων. Επιβάλλεται, έτσι, στην κυβέρνηση να επιλέγει, ως υποψήφιο Πρόεδρο της Δημοκρατίας, πρόσωπο ικανό να προσελκύσει την υποστήριξη και άλλων παρατάξεων, ως έχουσα αυτή την πρωτοβουλία. Αλλά και στις άλλες πολιτικές δυνάμεις να αντιμετωπίζουν υπό το πρίσμα αυτό, της ευρύτερης δυνατής συναίνεσης, την εκλογή τού ΠτΔ.

Συνεπώς, η αυξημένη πλειοψηφία για την εκλογή ΠτΔ αφορά αυτό καθαυτό το πρόσωπο του ΠτΔ ως αρχηγού τού κράτους και μόνο. Δεν σχετίζεται επ΄ ουδενί με την φθορά ή μη της εκάστοτε κυβερνητικής πλειοψηφίας και την τυχόν «δυσαρμονία» με τη βούληση του λαού και με το μαχητικόν ή μη της  αντιπολίτευσης.

Από την άλλη μεριά ο συντακτικός Νομοθέτης προέβλεψε ακόμα και την πιο ισχνή πλειοψηφία (θεωρητικά και ελαχίστων ψήφων) για την εκλογή ΠτΔ, είτε, παλιότερα,  από τη νέα Βουλή, λόγω αδυναμίας τής προηγούμενης Βουλής να εκλέξει ΠτΔ, είτε, μετά το 2019, από την ίδια Βουλή. Αλλιώς θα ακυρωνόταν το ίδιο το πολίτευμα αν έφτανε σε πλήρες αδιέξοδο η εκλογή τού ανωτάτου άρχοντα της χώρας.

ΙΙΙ. Κατόπιν των ανωτέρω «στενά νομικών», για τα οποία όμως δεν έχει υπάρξει άλλη γνώμη: Φέτος και πολύ πριν ολοκληρωθεί η θητεία της σημερινής ΠτΔ έχουμε ένα πρωτόφαντο  γεγονός που δεν είχε υπάρξει ποτέ στα μεταπολιτευτικά χρόνια. Διάφορες πολιτικές δυνάμεις και πρόσωπα έχουν αρχίσει και προτείνουν, γενικώς. Δεν περιμένουν την κυβέρνηση!

1) Ξεκίνησε η κ. Λατινοπούλου και το συνέχισε ο κ. Σαμαράς και οι περί αυτόν. Πρότειναν τον πρώην πρωθυπουργό Κώστα Καραμανλή! Προσπαθούν, έτσι, να χαϊδέψουν τα αυτιά των δεξιών ψηφοφόρων προτείνοντας κάποιον που είναι σαρξ εκ της σαρκός της παράταξης,  έναν διατελέσαντα πρωθυπουργό της χώρας και αρχηγό της! Χρησιμοποιούν δηλ., συνδικαλιστικά παιγνίδια 15μελών Λυκείου, γνωρίζοντας εκ των προτέρων  ότι τουλάχιστον το ΠΑΣΟΚ, τη Νέα Αριστερά, αλλά  και τον ΣΥΡΙΖΑ «δεν τους παίρνει» να τον ψηφίσουν. Αδιαφορούν εξόφθαλμα για τις ανωτέρω πρόνοιες του Σ. Στόχος τους να «αποδείξουν» ότι αν ο Κυριάκος Μητσοτάκης, το εξετάσει λίγο πιο σοβαρά το πράγμα κατά το Σ, όπως οφείλει, και  δεν προτείνει τον Κ. Καραμανλή, σημαίνει, ας πούμε,  ότι δεν έχει καμία σχέση με την παράταξη και συνεπώς ολοφάνερα επιδιώκουν τη φθορά του. Αν, πάλι, η κυβέρνηση πρότεινε τον Κ. Καραμανλή, να δεχόταν την δικαιολογημένη αντίδραση της αντιπολίτευσης ότι ένα τέτοιο κορυφαίο για το πολίτευμα γεγονός το αντιμετωπίζει στενά και μονοπαραταξιακά!! Πρόκειται, επομένως, για συνδικαλιστική ντρίμπλα λογικής του Καραγκιόζη «μονά κερδίζω ζυγά χάνεις». Αλλά η πρόταση αυτή, παρά την 1η  ανάγνωση, θα προσέβαλλε και τον ίδιον τον προτεινόμενο Κ. Καραμανλή που δεν θα εκλεγόταν στις (3) πρώτες ψηφοφορίες και θα εκλεγόταν στην 4η ή στην 5η με χαμηλό αριθμό ψήφων!  {Είχε συμβεί και το 1990 με την εκλογή του Κων/νου Καραμανλή και είχε εκφράσει την έντονη δυσαρέσκειά του}.

2) Σε παρόμοιο μήκος κύματος, δηλ. εκτός των επιταγών του Σ, είχαμε και συγκεκριμένη πρόταση  (για μένα δεν έχει σημασία το όνομα, αλλά η εκτός της κανονικής λειτουργίας του πολιτεύματος αντίληψη),  από τη Νέα Αριστερά καθώς και από ένα μέρος του ΠΑΣΟΚ με «μαχητικό μπροστάρη» τον κ. Θ. Μαργαρίτη, τον οποίο, ορθώς, «άδειασε» η ηγεσία του ΠΑΣΟΚ. Θεωρούν ότι η εκλογή του ΠτΔ μπορεί να είναι πεδίο για πολιτική αντιπαράθεση ή για συγκλίσεις της αντιπολίτευσης. Οι ίδιοι, αλλά και άλλοι πολλοί,  που το 2014 δήλωναν σε όλους τους τόνους ότι δεν επρόκειτο να ψηφίσουν για ΠτΔ, κάποιοι, ούτε τον αρχηγό του κόμματός τους, αλλά επεδίωκαν, λέει, εθνικές εκλογές, οι ίδιοι αυτοί ξανά μανά τα ίδια, με άλλον στόχο τώρα. Τη σύγκλιση της «δημοκρατικής αντιπολίτευσης» ! Μάλιστα ο κ. Χαρίτσης το έχει πάρει και πολύ ζεστά το θέμα! Στέλνει επιστολές στα υπόλοιπα κόμματα όπου ομολογεί ξεκάθαρα ότι  εργαλειοποιεί την όλη  διαδικασία, γνωρίζοντας ότι οι ψήφοι της αντιπολίτευσης δεν αρκούν για να εκλεγεί ο προτεινόμενος κ. Ράμμος και αναφέρει στην επιστολή του κατά λέξη: « Κατά την διαδικασία εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας χρειάζεται να αμφισβητηθεί η ψευδεπίγραφη συναίνεση που ζητά ο Πρωθυπουργός που ευθύνεται για τις βαθιές πληγές στο κράτος δικαίου και να μπει φραγμός στην αλαζονεία μιας αυταρχικής και αντικοινωνικής κυβέρνησης». Θεωρώ ότι τουλάχιστον το ΠΑΣΟΚ δεν πρέπει να τσιμπήσει.

Κατά πόσο οι δύο προαναφερόμενες ομάδες προτεινόντων που ανάφερα έχουν συνείδηση τι επιβάλλει το Σ το αφήνω στην κρίση του αναγνώστη.