Η ηγεμονία της Ακροδεξιάς

Πέτρος Παπασαραντόπουλος 03 Σεπ 2024

Πριν από λίγες ημέρες, στη Βουλγαρία, το ακροδεξιό κόμμα Αναγέννηση κατέθεσε τροπολογία σε νόμο προκειμένου να «απαγορευτεί η ΛΟΑΤΚΙ προπαγάνδα στα σχολεία», κατά τα πρότυπα ενός ουγγρικού νόμου που συνάντησε έντονες αντιδράσεις στα όργανα της Ευρωπαϊκής Eνωσης. Οι νόμοι αυτοί έχουν μεγάλες ομοιότητες με την αντίστοιχη ρωσική νομοθεσία. Η πρόταση εγκρίθηκε στο βουλγαρικό κοινοβούλιο με 159 ψήφους υπέρ και 22 κατά. Υπερψήφισαν το φιλορωσικό σοσιαλιστικό κόμμα, το φιλευρωπαϊκό GERB και άλλα μικρότερα κόμματα.

Η Αναγέννηση είναι ένα κόμμα στα όρια του λαϊκισμού και του πολιτικού εξτρεμισμού, ακραία φιλορωσικό, που έχει ταχθεί υπέρ της άρσης των κυρώσεων κατά της Ρωσικής Ομοσπονδίας που επιβλήθηκαν το 2022, βαθύτατα αντιευρωπαϊκό, που έχει ζητήσει επαναδιαπραγμάτευση των όρων συμμετοχής της Βουλγαρίας στην Ευρωπαϊκή Eνωση. Το κόμμα είναι κατά της εισόδου της Βουλγαρίας στην ευρωζώνη και της κατάργησης του εθνικού νομίσματος.Είναι κατά της εξάρτησης της Βουλγαρίας από τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής. Είναι υπέρ της διοργάνωσης δημοψηφισμάτων για σημαντικά ζητήματα, περιλαμβανομένης της συμμετοχής στο ΝΑΤΟ. Δεν προκαλεί έκπληξη το ότι έχει μια σκληρή αντιεμβολιαστική στάση.

Μέχρι τώρα, οι πολιτικές δυνάμεις της Βουλγαρίας απέφευγαν την οποιαδήποτε πολιτική συνεργασία με την Αναγέννηση, λόγω του εξτρεμιστικού χαρακτήρα της. Η υπερψήφιση αυτής της πρότασης νόμου καταργεί έμπρακτα την «υγειονομική ζώνη» πολιτικής απομόνωσης αυτού του κόμματος και το καθιστά συνομιλητή στις συνεχείς προσπάθειες σχηματισμού κυβέρνησης στη γειτονική χώρα που, ύστερα από έξι εκλογικές αναμετρήσεις σε 3 χρόνια, δεν έχει καταφέρει να αναδείξει μια βιώσιμη κυβέρνηση.

Η εξέλιξη αυτή, με την υπερψήφιση από τα συστημικά κόμματα ενός κειμένου που έχει διατυπωθεί από την Ακροδεξιά, είναι ένα φαινόμενο που έχει παρατηρηθεί σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες. Η Ακροδεξιά δίνει τη μάχη των ιδεών και αναγκάζει τα κυρίαρχα πολιτικά κόμματα, αριστερά και δεξιά, να υιοθετήσουν την ατζέντα της παραχωρώντας της την ηγεμονία των ιδεών. Κλασικό παράδειγμα είναι το ζήτημα της μετανάστευσης, όπου η ακροδεξιά ατζέντα είναι πλέον κοινός τόπος στη ρητορική των κομμάτων εξουσίας.

Πολιτικά και εκλογικά η Ακροδεξιά, σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, δεν έχει εκείνες τις επιδόσεις που θα την έκαναν σοβαρό πολιτικό μέγεθος που θα συμμετείχε στην άσκηση της εξουσίας, παρότι οι εκλογικές της επιδόσεις στις γερμανικές εκλογές σε Θουριγγία και Σαξονία είναι ιδιαίτερα ανησυχητικές. Ομως ιδεολογικά ηγεμονεύει σε πολλά θέματα και προετοιμάζει το έδαφος για να κυριαρχήσει πολιτικά. Τα κυρίαρχα πολιτικά κόμματα έχουν, πολύ συχνά, την ψευδαίσθηση ότι υιοθετώντας τον προγραμματικό λόγο της Ακροδεξιάς θα μπορέσουν να προσελκύσουν ένα τμήμα από τους ψηφοφόρους της. Εμπειρικές έρευνες έχουν αποδείξει το αντίθετο. Η Ακροδεξιά έχει εκλογικές επιτυχίες σε εκείνες τις χώρες όπου η ατζέντα της έχει γίνει αποδεκτή από τα κόμματα εξουσίας.

Ολα τα παραπάνω πρέπει να οδηγήσουν σε εγρήγορση τα κόμματα εξουσίας. Ο ακροδεξιός λόγος διαπερνά οριζοντίως το πολιτικό και κομματικό φάσμα. Η φιλελεύθερη δημοκρατία είναι ανυπεράσπιστη και αμέριμνη. Η επικράτηση του ακροδεξιού πολιτικού λόγου θέτει σε κίνδυνο το κεκτημένο της φιλελεύθερης δημοκρατίας, που κινδυνεύει εκ των έσω.

Η μαχόμενη δημοκρατία έχει την ιστορική υποχρέωση να αντιμετωπίσει τους εχθρούς της, στο όνομα των αξιών της. Η λογική της ενσωμάτωσης των ψηφοφόρων της Ακροδεξιάς στο πολιτικό σύστημα, που πρέπει να επιδιωχθεί, απαιτεί παράλληλα την ολομέτωπη ιδεολογική αντιπαράθεση.

Πριν να είναι πολύ αργά.

Πηγή: www.tanea.gr