Η ανάλυση των δεδομένων της σύγχρονης πραγματικότητας σε πλανητικό επίπεδο αναδεικνύει την δυναμική αποσταθεροποίησης, που αναπτύσσεται στις κοινωνίες με όλο και μεγαλύτερη ταχύτητα, διότι τώρα γίνονται ορατές και βιώνονται έντονα και σωρευτικά από τους πολίτες οι επιπτώσεις της πορείας της ανθρωπότητας στον χρόνο. 

Επειδή δε η σύγχρονη εξέλιξη έχει πολύ μεγαλύτερη ταχύτητα (με την αξιοποίηση της τεχνολογίας και ιδιαιτέρως της ψηφιακής), ο χρόνος είναι πολύ πιο περιεκτικός σε δεδομένα, ενώ ο σχεδιασμός της στα διάφορα κοινωνικά συστήματα και ιδιαιτέρως στο πολιτικό πρέπει να είναι λειτουργικά μακροπρόθεσμος και να λαμβάνει υπόψη και τις παρενέργειες στο μέλλον (όσο γίνεται πιο μακρινό). 

Η αποσταθεροποίηση καταγράφεται τόσο στο εσωτερικό των κοινωνιών όσο και στο διεθνές πεδίο με τις σχέσεις, που οικοδομούνται μεταξύ τους και τον βαθμό ισχύος, οικονομικής και πολιτικής, που εκπέμπει η κάθε κρατική οντότητα. 

Στο εσωτερικό των κοινωνιών εμφανίζεται με την συρρίκνωση της κοινωνικής νομιμοποίησης των πολιτικών επιλογών και της πολιτικής ως μέσου έκφρασης και πραγμάτωσης του ανθρώπινου και του κοινωνικού συμφέροντος καθώς και της βιωσιμότητας της ανθρώπινης οντότητας και της βιοποικιλότητας. 

Στο διεθνές πεδίο η δυναμική αποσταθεροποίησης γίνεται ορατή με την συνεχή οικοδόμηση ανισοτήτων και σχέσεων εξάρτησης και εκμετάλλευσης μεταξύ των κρατών, που συνθέτουν την παγκόσμια κοινότητα, με αποτέλεσμα την υποβάθμιση της ποιότητας ζωής στις αδύναμες οικονομικά και γεωπολιτικά χώρες. 

Πολύ χαρακτηριστικό παράδειγμα για τα γενεσιουργά αίτια της ανάπτυξης δυναμικής αποσταθεροποίησης στις κοινωνίες είναι η κλιματική κρίση και η διαχείριση της από το πολιτικό σύστημα κυρίως αλλά και άλλα κοινωνικά συστήματα (οικονομικό, εκπαιδευτικό κ.λ.π.). 

Στις 10.1.2022 στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος Copernicus – Earth observation programme from space έγινε γνωστό, ότι τα 7 τελευταία χρόνια από το 2015 έως το 2021  ήταν τα πιο θερμά, που έχουν καταγραφεί μέχρι τώρα. 

Το 2021 σύμφωνα με το Copernicus καταγράφηκε άνοδος της θερμοκρασίας κατά 1,1 έως 1,2 βαθμούς Κελσίου σε σύγκριση με την προβιομηχανική εποχή (1850 έως 1900) λόγω της ανθρώπινης δραστηριότητας (οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα έφτασαν σε επίπεδο ρεκόρ 414,3 ppm). Επίσης το 60% της εκπομπής μεθανίου στην ατμόσφαιρα οφείλεται στον άνθρωπο (εκτροφή μηρυκαστικών, καλλιέργεια ρυζιού, απόβλητα). 

Σε σχέση με την κλιματική κρίση οι 23 πιο πλούσιες χώρες (Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, Γερμανία, Καναδάς και άλλες) με το 12% του παγκόσμιου πληθυσμού από την αρχή της βιομηχανοποίησης μέχρι τώρα είναι υπεύθυνες για πάνω από το 50% των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. 

Το υπόλοιπο χρεώνεται στις 150 υπόλοιπες χώρες της παγκόσμιας κοινότητας, οι οποίες όμως υφίστανται πολύ πιο έντονα τις επιπτώσεις της συντελούμενης κλιματικής αλλαγής. Για παράδειγμα η Υποσαχάρια Αφρική ευθύνεται μόνο για το 1,85% των εκπομπών, βιώνει όμως πολύ πιο έντονα τα ακραία καιρικά φαινόμενα και τις παρενέργειες τους στην οικονομία και στην κοινωνική ζωή (π.χ. φτώχεια, πείνα, αναζήτηση ελπίδας στην προσφυγιά). Το ίδιο ισχύει και για τις νησιωτικές χώρες, οι οποίες θα εξαφανισθούν (π.χ. Μαλδίβες). 

Σύμφωνα με μελέτη της Μη Κυβερνητικής Οργάνωσης OXFAM αντί να ενισχύονται οικονομικά από τους ρυπαντές αυτές οι χώρες, χρησιμοποιούνται σε μεγάλο βαθμό για την αποκόμιση οικονομικού κέρδους με την δανειοδότηση τους για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής. 

Αυτές οι συνθήκες δρομολογούν κοινωνικές αντιδράσεις, οι οποίες θα εντείνονται και θα λειτουργούν ως καταλύτες για την δυναμική της αποσταθεροποίησης. Σε χώρες δε, στις οποίες είναι ανεπτυγμένη η κοινωνία πολιτών, η συνειδητοποίηση του ζοφερού μέλλοντος είναι έντονη και προκαλεί ήδη αντιδράσεις. 

Έχει πολύ ενδιαφέρον η συνέντευξη νεαρών ακτιβιστριών από τις δομές της Μη Κυβερνητικής Οργάνωσης Extinction Rebellion στο Βερολίνο, οι οποίες στον τηλεοπτικό σταθμό RBB στις 9.1.2022 τόνισαν, ότι «θα έπρεπε να είμαστε όλοι στα οδοφράγματα» λόγω της κλιματικής κρίσης, ενώ παράλληλα δεν θέλουν να κάνουν παιδιά, διότι το μέλλον είναι αβέβαιο και χωρίς προοπτική. 

Πολύ χαρακτηριστική είναι η γνώμη, που εξέφρασε η Anny, 23 ετών, ότι «η πολιτική πρέπει να δράσει άμεσα, ειδάλλως δεν μένει άλλος δρόμος παρά μόνο η κοινωνική ανυπακοή». Όσο μεγαλώνει η απογοήτευση των νέων από την ακολουθούμενη πολιτική, τόσο περισσότερο θα προκαλούνται αποσταθεροποιητικά φαινόμενα (π.χ. βίαιες αντιδράσεις, αποδυνάμωση της κοινωνικής συνοχής). 

Ανάλογη λειτουργία σε σχέση με την δρομολόγηση δυναμικής αποσταθεροποίησης του κοινωνικού κλίματος έχει και η διαχείριση της πανδημίας του κορωνοϊού (Covid-19) σε πλανητικό επίπεδο. 

Ο παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, ΠΟΥ (World Health Organisation) ανακοίνωσε, ότι πρέπει να γίνει περισσότερη έρευνα για να διαπιστωθεί, αν τα υπάρχοντα εμβόλια παρέχουν ικανοποιητική προστασία από την πολύ υψηλής μεταδοτικότητας παραλλαγή Όμικρον. 

Επίσης στις 11.1.2022 το Institute for Health Metrics and Evaluation (IHME, Ινστιτούτο Υγειονομικών Μετρήσεων και Εκτιμήσεων) στο University of Washington εκτίμησε, ότι περισσότεροι από το 50% των Ευρωπαίων είναι πολύ πιθανό να νοσήσουν τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο 2022, αν συνεχισθεί ο σημερινός ρυθμός εξάπλωσης. 

Σύμφωνα με τον ΠΟΥ ο πολλαπλασιασμός των κρουσμάτων της παραλλαγής Όμικρον σε όλο τον κόσμο μπορεί να προκαλέσει την εμφάνιση μιας νέας πιο επικίνδυνης παραλλαγής του Covid-19. Την ρευστότητα, που κυριαρχεί λόγω της πανδημίας, έρχεται να ολοκληρώσει η τοποθέτηση του επικεφαλής της Pfizer Αλβέρτου Μπουρλά σε συνέδριο με στελέχη της Goldman Sachs, ότι «ο ιός (Covid-19) δεν θα φύγει. Και μπορώ να μιλήσω για μια 10ετία», διότι κυριαρχεί σε όλο τον πλανήτη. Αποδυνάμωσε δε την διάρκεια προστασίας του εμβολίου λέγοντας, ότι διαρκεί λίγους μήνες, ενώ παράλληλα είπε, ότι η εμφάνιση των μεταλλάξεων θέτει ζήτημα 4ης δόσης. 

Αν συνυπολογισθούν και οι παρενέργειες της πανδημίας στην οικονομία, στην εκπαίδευση, στο σύστημα υγείας, στην ψυχολογία των πολιτών, στην επάρκεια της κατάρτισης του εργασιακού δυναμικού του μέλλοντος και σε πολλούς άλλους τομείς, τότε γίνεται εμφανές, ότι εκτείνονται σε μεγάλο εύρος οι παράγοντες, που συμβάλλουν στην ανάπτυξη δυναμικής αποσταθεροποίησης στις κοινωνίες. 

Βέβαια η δυναμική κοινωνικής αποσταθεροποίησης τροφοδοτείται από την πορεία, που ακολουθείται σε πολλούς τομείς δραστηριοποίησης, διότι δεν συμπορεύονται ο τρόπος διαχείρισης της πραγματικότητας από τα διάφορα κοινωνικά συστήματα με τις ανάγκες, που προκύπτουν από το ανθρώπινο και το κοινωνικό συμφέρον, σε συνθήκες πολυπλοκότητας και ταχύτατης ροής του χρόνου από το ένα μέρος και αργής και βραχυπρόθεσμης διαχείρισης από τον ανθρώπινο παράγοντα και το πολιτικό σύστημα από το άλλο. 

Ήλθε η ώρα να αναζητηθούν άλλες ισορροπίες στην λειτουργία των κοινωνιών ως συλλογικών μορφωμάτων και υποκειμένων, αλλά και των πολιτών ως ατομικών υποκειμένων. Ειδάλλως η δυναμική αποσταθεροποίησης τόσο στο εσωτερικό των κοινωνιών όσο και μεταξύ τους θα εντείνεται.