Για την Αριστερά, το ισλανδικό παράδειγμα ήταν μια κάποια λύση. Άφησαν τις τράπεζες να χρεοκοπήσουν και δεν φόρτωσαν το βάρος της διάσωσης στις πλάτες του λαού. Σιγά-σιγά, διαμορφώθηκε ένας μύθος καθώς οι αριθμοί ευημερούσαν και το ισλανδικό θαύμα αποκτούσε όλο και μεγαλύτερη φήμη, την ώρα που η μία μετά την άλλη χώρες της ευρωζώνης έπεφταν στα υφεσιακά μνημόνια. Στις πρόσφατες εκλογές νίκησε το κεντροδεξιό κόμμα που κυβερνούσε, όταν έσκασε η τραπεζική φούσκα.

Για την Αριστερά, το ΑΚΕΛ ήταν σημείο αναφοράς. Το μεγάλο κυπριακό κόμμα, σχημάτισε την πρώτη αριστερή κυβέρνηση στην ΕΕ. Παραδίδοντας την εξουσία, παρέδωσε και το χάος στο οποίο οδήγησε η βίαιη αναδιάρθρωση του τραπεζικού τομέα. Και πριν από λίγες μέρες, η Κεντρική Επιτροπή του ΑΚΕΛ υιοθέτησε την άποψη ότι η καλύτερη λύση, είναι μια συντεταγμένη έξοδος από την ευρωζώνη, σε συνεννόηση δηλαδή με τους εταίρους και μετά από δημοψήφισμα.

Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν μπορεί πια ούτε να δείχνει το δρόμο που ακολούθησε η Ισλανδία, ούτε να εκφράσει ανοιχτά στήριξη στην επιλογή του ΑΚΕΛ. Κατά καιρούς στελέχη του έχουν επικαλεστεί όσα συνέβησαν στο Ρέικιαβικ το 2008 για να πείσουν ότι είναι κατασκευασμένη η θεωρία του μονόδρομου, ότι δεν ισχύει πως όποια χώρα βρίσκεται σε ανάγη δανεισμού εκτός αγορών είναι αναπόφευκτο να πέσει στον φαύλο κύκλο της λιτότητας και της ύφεσης.

Ο ΣΥΡΙΖΑ θα δυσκολευτεί στο εξής να πείσει ότι ευρώ και μνημόνιο δεν είναι αλληλένδετα. Η απόφαση της ΚΕ του ΑΚΕΛ, αναφέρει ότι η απαλλαγή από το μνημόνιο, μπορεί να σημαίνει έξοδο από την ευρωζώνη. Και η συζήτηση πλέον στη Λευκωσία επικεντρώνεται στο αν η έξοδος από το σύστημα του κοινού νομίσματος θα σημαίνει, μοιραία, έξοδο από την ΕΕ, ή αν αυτό τουλάχιστον είναι μαχητό. Κάποιο από τα δύο αριστερά κόμματα, είτε δεν βλέπει καθαρά, είτε δεν λέει την αλήθεια. Ποιο είναι αυτό;

Το ΚΚΕ και ο Αλέκος Αλαβάνος, υποστηρίζουν ότι οι ελπίδες που καλλιεργεί η αξιωματική αντιπολίτευση είναι φρούδες. Και η ιστοσελίδα iskra που απηχεί -ανεπισήμως- τις απόψεις του Αριστερού Ρεύματος, της εσωκομματικής αντιπολίτευσης του ΣΥΡΙΖΑ, χαρακτήρισε «ιστορική» την απόφαση του ΑΚΕΛ στην Κύπρο. Γίνεται όλο και πιο φανερό ότι στα αριστερά του πολιτικού χάρτη, αναπτύσσεται δυναμική υπέρ ενός σχεδίου Β΄ που προβλέπει ακόμη και έξοδο από την ευρωζώνη. Αλλωστε, τα ποιοτικά στοιχεία των δημοσκοπήσεων δείχνουν ότι ένα σημαντικό κομμάτι της κοινωνικής βάσης του ΣΥΡΙΖΑ, κατέχεται από έντονο ευρωσκεπτικισμό και σκέφεται όλο και πιο θετικά το ενδεχόμενο επιστροφής στο εθνικό νόμισμα, χωρίς φυσικά να μπορεί να μετρήσει με ενάργεια τις επιπτώσεις μιας τέτοιας εξέλιξης.

Η επίσημη θέση της Κουμουνδούρου είναι «Ναι στο ευρώ, όχι στο μνημόνιο» και πασπαλίζεται με το «Όχι πάση θυσία στο ευρώ», ώστε να χωράνε όλες οι τάσεις της παράταξης. Αλλά στην πραγματικότητα, πρόκειται για σύνθημα, όχι για πολιτική πρόταση. Ο Αλέξης Τσίπρας δεν έχει τώρα εξηγήσει πειστικά ποιο θα είναι το επόμενο βήμα του μετά την καταγγελία της δανειακής σύμβασης και την ακύρωση του μνημονίου που υπόσχεται. Ποντάρει σε ένα παιχνίδι διαπραγμάτευσης που στηρίζεται στο ότι χάνει όποιος ανοιγοκλείσει πρώτος τα βλέφαρα, δεν έχει περιγράψει τι ακριβώς θα συμβεί, ποιες είναι οι επιλογές, εάν η Ά. Μέρκελ κρατήσει τα μάτια της ορθάνοιχτα μέχρι το τέλος της σύγκρουσης των βλεμμάτων.

Στο συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ, τον Ιούλιο, δεν θα κριθεί μόνο η μετάβαση σε μια νέα κατάσταση, όπου το κόμμα θα είναι ενιαίο, θα έχει χωνέψει δηλαδή τις συνιστώσες του. Θα γίνει, όπως όλα δείχνουν, και μια έντονη συζήτηση ως προς την επί της ουσίας άποψη της παράταξης για τα όρια της διαπραγμάτευσης με τους εταίρους και για το σενάριο σε περίπτωση αποτυχίας της. Υπάρχουν στελέχη που χωρίς να το ομολογούν, βρίσκονται κοντά στο σκεπτικό του ΑΚΕΛ. Και άλλα, της μετριοπαθούς πτέρυγας, που δεν θέλουν ούτε να το σκέφτονται. Θα βρεθεί ένας συμβιβασμός κάπου στη μέση – και ποιος θα είναι αυτός;

Ο Αλέξης Τσίπρας μιλάει για μια συμμαχία του ευρωπαϊκού Νότου που θα υψωθεί σαν αντίπαλο δέος του Βερολίνου. Οι κυβερνήσεις στην Ισπανία και την Πορτογαλία είναι κεντροδεξιές, στην Ιταλία μεταβατική. Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει με ποια ηγεσία να συμμαχήσει. Φιλοδοξεί ότι η κοινωνική έκρηξη θα δημιουργήσει πολιτικές ανατροπές και οι ευρωπαϊκοί λαοί που υποφέρουν, θα δώσουν τη λύση.

Μια ακόμη ψευδαίσθηση μπορεί να καταρρεύσει την επόμενη Κυριακή, με τις εκλογές στη Βουλγαρία. Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι προηγείται το κεντροδεξιό κόμμα του Μπόικο Μπορίσοφ που αναγκάστηκε να παραδώσει την εξουσία τον Φεβρουάριο, υπό το βάρος πολυήμερων και επεισοδιακών διαδηλώσεων για την αύξηση στην τιμή του ρεύματος και για την παρατεταμένη λιτότητα. Η κατάρρευση της βουλγαρικής κυβέρνησης λόγω της κοινωνικής έντασης, συζητήθηκε στο εσωτερικό και μάλιστα επισημάνθηκαν από την Αριστερά οι παρενέργειες της ιδιωτικοποίησης του τομέα του ηλεκτρισμού. Λίγους μήνες μετά, ο πρώην πρωθυπουργός βρίσκεται πολύ κοντά στην επανεκλογή του, χωρίς να υπόσχεται αλλαγή «συνταγής».

ΠΗΓΗ: Ελεύθερος Τύπος