Πολύς λόγος και υπέρμετρη προκατάληψη
συνόδεψαν την επιτακτική προβληματική της ευρωπαϊκής, και εθνικής, απάντησης
στις οικονομικές συνέπειες του τρέχοντος λοιμού. Δεν νοείται η απόκρυψη της
σκιεράς προοπτικής εις τριπλούν. Ανυπολόγιστη αιώρηση κρατών με γενικά και
μονιμότερα δημοσιονομικά προβλήματα. Αξεδιάλυτο φαιό μέλλον για χώρες με πιθανή
αυριανή/μεθαυριανή ανάρρηση της ακροδεξιάς στην εξουσία. Εμπαιγμό της τύχης σε
κοινωνίες αποδιαρθρωμένες ανθρωπιστικά.
Θα
ήταν παραγωγικό εν προκειμένω να τονιστεί η καλοπροαίρετη αλλά αμήχανη έως τώρα
αντίδραση της ΕΕ. Δεν πρέπει να θεωρούμε απολύτως τυχαίο πως η πιο επίμονη, μάλιστα
πρώτη, δράση προήλθε από το μοναδικό συγκεντρωτικό ευρωπαϊκό θεσμό, την ΕΚΤ −Η γκροτέσκα
θεσμική οικοδομή της ΕΕ «των λαών» ας μείνει ασχολίαστη, γιατί επιβάλλεται να
ανοικοδομηθεί η ζωή, αλλιώς η αδυσώπητη εθνική μανία θα καταπιεί ως Κρόνος την
κοινή ελπίδα (1).
Έστω!
Προφανώς η χρηματοδότηση της οικονομίας μέσω των εθνικών προϋπολογισμών στη
δύσκολη αυτή στιγμή συνιστά αναπόφευκτη επιλογή. Δεν είναι η μόνη, ούτε ως μόνη
τίθεται άμοιρη παράπλευρων απωλειών. Ενδεικτική παρουσιάζεται η περίπτωση
μισθών και βοηθημάτων στην Ελλάδα, με την οικονομία στον πάτο. Η αμφίσημη
ζήτηση δημιουργεί ανακατανομές, πρόσκαιρα κέρδη και μικροπληθωρισμό στο κομμάτι
της αγοράς που υφίσταται ακόμη ενεργό. Τι φαιό μέλλον διανοίγεται μόλις η
αποσκελετωμένη οικονομία επιδιώξει την επαναφορά σε κάποιου είδους
κανονικότητα, όταν η καταπτοημένη και διαταραγμένη ανταγωνιστικότητα υποχωρήσει
ενώπιον μαυραγοριτικών συμπεριφορών σε υπηρεσίες και πρωτογενή τομέα!
Με
άλλα λόγια η ανισομερής χρηματοδότηση της ζήτησης, και μάλλον μικρού τμήματος
της κοινωνίας δεν επαναφέρει ούτε διασώζει την καταναλωτική πίστη, απλώς
περιπλέκει το γρίφο της ομαλοποίησης. Η τόσο βαρετή επανάληψη του ευχολογίου
περί σχεδίων Μάρσαλ κ.τ.τ. απόμονωμένη σε πολιτικές δημοσιονομικών μπαλωμάτων και
κρατικής επίνευσης εξάγει πομφόλυγες και ανικανοποποίητες προσδοκίες σε
εργαζόμενους και αγορά.
Αν
υπάρχει τελέσφορη λύση μάλλον είναι ώρα αλλού να την αναζητήσουμε. Στη συνολική
οικονομία, στον επενδυτικό και καινοτόμο ορίζοντα, στο τραπεζιτικό σύστημα. Οι
χορηγήσεις θα πρέπει να ανατεθούν σε ιδιωτικούς και άξια ελεγκτικούς θεσμούς,
αφού πρώτα οι τράπεζες πιστωθούν με ακλόνητο αξιόχρεο από την ΕΚΤ. Να μην
πολυλογούμε: σταδιακή, στοχευμένη, ιδιωτικά και τραπεζικά προσανατολισμένη
παροχή εντός τριετίας 6 τρισεκατομμυρίων Ευρώ, ειδάλλως η παραγωγική βάση των
χωρών της Ευρωζώνης θα σαρωθεί χωρίς επιστροφή.
Όλα
αυτά λέγονται έχοντας υπόψη ότι οι δυναμικότερες αναδυόμενες οικονομίες λογικά
θα επιδιώξουν με την ορμή του ανθρώπινου δυναμικού τους να υποκαταστήσουν τη
Δύση, της οποίας οι δύο μεγαλύτερες οικονομίες, Ευρωζώνη και ΗΠΑ θα υποχωρήσουν
ακόμη περισσότερο έναντι και της συνολικής μεγάλης ζήτησης ιδιωτικών κεφαλαίων,
από τα ίδια τα κράτη. Η εδώ περιγραφόμενη διολίσθηση του Ευρώ ως πρόταση
υπονομεύεται από την άμυαλη, αυτοαποκλειόμενη διεθνώς αμερικανική
ρεπουμπλικανική προεδρία.
Ας
μου επιτραπεί η παρατήρηση. Το παγκόσμιο διακύβευμα θα μετακινηθεί στο
πολιτειακό επίπεδο. Η υποχώρηση των δυτικών κοινωνιών με τους παρόντες όρους θα
σημάνει σαφές προβάδισμα για τους ολοκληρωτισμούς και τις δικτατορίες που
απειλούν την παγκόσμια ειρήνη και, φυσικά, διαθέτουν πυρηνικά όπλα.
Η
διαμόρφωση ενός «βορειοατλαντικού» παρατηρητηρίου το οποίο θα προωθεί αμοιβαίες
δεσμεύσεις και θα παρακολουθεί την τήρηση κοινών κανόνων όπως ανοικτές αγορές
και ελεγχόμενη ισοτιμία δολαρίου και Ευρώ δεν μπορεί παρά να έστεκε πρόσφορη. Η
αστική δημοκρατία έχει ελπίδα, προβάδισμα, στο βαθμό που το κοινωνικό και
προνοιακό της σύστημα αποδειχθεί αποτελεσματικό, ανθεκτικό στις ριπές του λοιμού.
Αισιοδοξία αποπνέουν παραδείγματα όπως της Γερμανίας, της Φιλανδίας αλλά και
των, νότιων, Βαλκάνιων, Ελλήνων και Βούλγαρων!
Ακούγεται
μάλλον τολμηρό: Περισσότερη Παγκοσμιοποίηση Τώρα, μοναδική οδό δημοκρατίας,
ευημερίας και ισότητας. Δεν πρόκειται για «ελαφρύ» ρητορικό σολοικισμό ούτε
παραδρομή. Είναι ο αγώνας «επιβίωσης της ζωής» απέναντι στον καθεστωτικό
μισανθρωπισμό.
(1) Το παραπάνω ήταν τελειωμένο, όταν
πληροφορήθηκα τις δηλώσεις Μακρόν περί πολιτικής και όχι μόνο οικονομικής ΕΕ.
«Μη με διαβάζετε όταν έχετε δίκιο», αντιπαρήλθε εσώτερα. Ο λαϊκισμός και η
αντιευρώπη αν είναι να αντιμετωπιστούν αυτό θα γίνει με την πολιτική και όχι τη
ρητορεία. Πολιτική, δηλαδή αποτελέσματα, συμβιβασμοί, ευθύνη. Όχι με τα
δικαιολογημένα ή τα φανατικά χειροκροτήματα.