Δημόσια αγαθά

Κώστας Μποτόπουλος 29 Μαϊ 2013

Η  ΝΕΤ είναι δημόσια τηλεόραση, δεν είναι δημόσιο αγαθό. Το νερό είναι δημόσιο αγαθό, άσχετα αν μοιάζει να λείπει καμιά φορά από τη ρυτιδωμένη ΝΕΤ. Η ΝΕΤ είναι, παρά τις ρυτίδες της, μακράν ό,τι καλύτερο έχει να προσφέρει η ελληνική τηλεόραση: είναι η τηλεόραση του «Μπόργκεν» και του «Μονογράμματος» απέναντι στα τούρκικα και στα ξεφωνάδικα. Εξάλλου κάθε χώρα έχει δημόσια τηλεόραση και η δική μας δημόσια τηλεόραση είναι συγκρίσιμη και ως προς την ποιότητα των προγραμμάτων της και ως προς τον αριθμό του προσωπικού της με τις άλλες ευρωπαϊκές. Τότε γιατί να συζητάμε, ξαφνικά, για την επιβίωση της ΝΕΤ;

Για αρκετούς, και αρκούντως ελληνικούς, λόγους.  

Πρώτον, γιατί συχνά συζητάμε για σοβαρά πράγματα όχι με βάση στοιχεία ή γεγονότα αλλά με βάση φήμες, που συνήθως τις μεταμφιέζουμε σε «πληροφορίες» και σχεδόν πάντα εννοούμε «διαρροές». Κι έτσι καταλήγουμε να ασχολούμαστε με το πώς και από πού μάθαμε κάτι και τι σημαίνει ότι το μάθαμε από εκεί που το μάθαμε και όχι με το αν πράγματι υπάρχει εγχείρημα, ποια είναι τα στοιχεία και ο στόχος του. Στην περίπτωση της ΝΕΤ όλοι διαψεύδουν ότι υφίσταται σχέδιο, κάτι που θα ήταν ίσως ύποπτο, αν όσα ακούγονταν για το «σχέδιο» δεν μιλούσαν τόσο εύγλωττα για την ανυπαρξία του.

Δεύτερον, γιατί όσο γρήγοροι είμαστε να ξεσκεπάζουμε συνωμοσίες και να τρέχουμε (φραστικά) σε προστασία των αδυνάτων, άλλο τόσο βιαστικοί είμαστε (ή βολικό μάς είναι) να συγχέουμε τις έννοιες και τις επιδιώξεις. Στην περίπτωση της ΝΕΤ, η ασφαλώς ορθή αρχή ότι δεν είναι ούτε λογικό ούτε επιθυμητό να πάψει να υπάρχει, και να διαθέτει τα μέσα για να λειτουργεί ουσιαστικά, δεν δικαιολογεί το λογικό άλμα της διεκδίκησης να μείνει ακριβώς όπως είναι και να μην αναζητηθεί η βελτίωσή της. Ακόμα, ή ιδίως, και στο οργανωτικό/διοικητικό επίπεδο.

Τρίτον, γιατί η συζήτηση ξεστρατίζει σε τσιτάτα που εξυπηρετούν –και μάλιστα βραχυπρόθεσμα- μόνο τους σκοπούς εκείνων που τα ξεστομίζουν. Στην περίπτωση της ΝΕΤ φαίνεται να μην ισχύει το «κάτω τα χέρια από τη δημόσια τηλεόραση», ενώ είναι βέβαιο ότι δεν ισχύει το «η δημόσια τηλεόραση είναι δημόσιο αγαθό». Η δημόσια τηλεόραση είναι δημόσια υπηρεσία, κάτι που είναι πολύ διαφορετικό, δεν είναι δε διόλου δωρεάν δημόσια υπηρεσία: η ΝΕΤ μπορεί να μην βαρύνει τον κρατικό προϋπολογισμό, βαρύνει όμως τον οικογενειακό όλων, ακόμα και αυτών που δεν την βλέπουν. Γι’ αυτό πρέπει να «βγάζει τα λεφτά της», δηλαδή να πληροί τη δημόσια αποστολή της.

Λάθος συζήτηση, λοιπόν, σε όλα τα επίπεδα. Αντί να θυμόμαστε τη ΝΕΤ όταν «κινδυνεύει», προτιμότερο θα ήταν να διεκδικούσαμε από την Πολιτεία τη βελτίωση των δομών της, την ενίσχυση της ανεξαρτησίας και της επιρροής της. Η βελτίωση σίγουρα δεν θα έρθει με λευκές απεργίες, με άσκοπες οιμωγές και με συριζαϊκού τύπου συνηγορίες. Ιδίως όταν ξεχνούν ότι το σημερινό «δημόσιο αγαθό» ήταν η χτεσινή «κυβερνητική προπαγάνδα».