Tα έξι από τα επτά δημοψηφίσματα που έχουν γίνει από το 1920 έως το 1974 είχαν θέμα το πολίτευμα. Γι αυτό και οι Τσίπρας, Κουβέλης και Κουτσούμπας έχουν απόλυτο δίκιο όταν ζητούν δημοψήφισμα για την πώληση του 30% της ΔΕΗ. Αν πραγματοποιηθεί το project (λέμε αν) θα πρόκειται σχεδόν για αλλαγή πολιτεύματος. Θα είναι μια δειλή αρχή του μετασχηματισμού  της Ελληνικής Κρατικιστικής Δημοκρατίας των Κολλητών σε σύγχρονη Ευρωπαϊκή Αστική Δημοκρατία. Γιατί 3 ήταν οι ιερές αγελάδες αυτού του κράτους. Η Ολυμπιακή, η ΕΡΤ και η ΔΕΗ. Και όπως όλοι γνωρίζουν όποιος είχε γερό μέσο σε κάθε κυβέρνηση σε μια από αυτές τις τρεις ήθελε να χώσει τα παιδιά του. Γιατί ο επίγειος ελληνικός παράδεισος είχε μόνο ευνοούμενους. Η Ολυμπιακή πουλήθηκε γιατί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανάγκασε την τότε κυβέρνηση να ζητήσει πίσω τα 111 εκ ευρώ που τις είχε χορηγήσει παρανόμως ώστε να  καλύπτει τα ελλείμματά της. Έμπαινε μέσα ένα μύριο το μήνα, ήταν αδύνατο να σωθεί. Σώθηκαν βέβαια τα παιδιά της. Η ΕΡΤ έκλεισε αλλά στη θέση της ξεπήδησε η ΝΕΡΙΤ που όπως δείχνουν τα πράγματα θα ακολουθήσει τ’ αχνάρια της μητέρας της. Με την πώληση του 30% της ΔΕΗ , το μαχαίρι έφτασε στο κόκαλο. Μιλάμε για τον εθνικό πλούτο. Μόνο που η έννοια έθνος δεν αφορά όλους τους Έλληνες, παρά ένα μικρό τμήμα, αυτό των κομματικών μελών και φίλων του πολιτικού συστήματος. Γι αυτό και οι αντιδράσεις είναι λυσσαλέες. Διακυβεύεται το έθνος τους.

.

Ο δημόσιος διάλογος για την απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας διεξάγεται ως συνήθως με συνθήματα και δήθεν οργισμένες καταγγελίες. Ο Τσίπρας που σήμερα επαναστατεί ίσως αύριο να είναι αυτός που θα αναγκαστεί να πουλήσει τη μισή ΔΕΗ για να σώσει την υπόλοιπη. Θάναι σαν να μπαίνει η άνοιξη όταν ο  Φωτόπουλος και η παρέα του θα στραφούν εναντίον του μαζί με τους ιδεόληπτους του κόμματός του. Γιατί η προοπτική του σοσιαλιστικού περάσματος τα θέλει όλα  να είναι ήδη κρατικά. Αλλά και τότε όπως και τώρα ο πολίτης δεν θάχει συζητήσει την ουσία. Αν ψάξεις τα δημοσιεύματα δεν θα καταλάβεις αν η ηλεκτρική ενέργεια στην Ελλάδα είναι φθηνή ή ακριβή. Οι φιλοκρατικιστές ισχυρίζονται ότι είναι έως και 110% φθηνότερη από την Ευρώπη, οι φιλελεύθεροι αντιτείνουν ότι είναι κατά 40% ακριβότερη. Η αλήθεια; Κάπου στη μέση.

.

Το κρατικό μονοπώλιο επιτρέπει στις κυβερνήσεις να δίνουν φθηνότερη ενέργεια στα σπίτια στα πλαίσια της κοινωνικής πολιτικής. Το κόστος το πληρώνουν προφανώς οι φορολογούμενοι. Αντιθέτως στη βιομηχανία, που παραδοσιακά δεν απασχολεί το πολιτικό σύστημα, το ρεύμα που φτάνει είναι ακριβό (65ευρώ η Μwh έναντι 25 στη Γαλλία) . Ειδικά στις μεσαίες τάσεις αυτές που χρησιμοποιούν οι περισσότερες ελληνικές βιομηχανίες. Μάλιστα το κράτος επιβάλει στο βιομηχανικό ρεύμα και υψηλό φόρο 5,5 ευρώ/Μwh, δηλαδή έως και δεκαπλάσιο από την Ευρώπη. Γιατί πρέπει να πληρώνουν οι καπιταλιστές.  Έτσι οι μεταποιητικές βιομηχανίες και ειδικά αυτή του χάλυβα ζορίζονται και είτε κλείνουν είτε μεταναστεύουν. Για το δημόσιο διάλογο στην πιο αντικαπιταλιστική χώρα της ΕΕ η ουσία είναι το ρεύμα του χαμηλοσυνταξιούχου κου Βαγγέλη που κάνει δηλώσεις στα δελτία των 8. Για την ανεργία που γιγαντώνεται η απάντηση δεξιών και αριστερών είναι απλή. Φταίει το κράτος που δεν αυξάνει τη φορολογία του κεφαλαίου ώστε να έχει πόρους και να διορίζει στο δημόσιο τους άνεργους του ιδιωτικού τομέα.  Άντε τώρα εσύ να συνεννοηθείς.

.

.

Η ΔΕΗ αν και κρατικό μονοπώλιο και χωρίς να πληρώνει το λιγνίτη, δηλαδή το βασικό καύσιμο, έκλεισε το 2013 με 225,3 εκ ζημιά. Πως τα κατάφερε; Η πολιτεία επιδοτεί τα ασφαλιστικά ταμεία των υπαλλήλων της με 600 εκ. ευρώ πράγμα που φρόντισε ο Β. Βενιζέλος ελπίζοντας να έχει τους 22.000 υπαλλήλους και τις οικογένειές τους όμηρους για πάντα. Σήμερα που το ΠαΣοΚ  αναγκάζεται να αποκόψει 2500 από αυτούς και να τους στείλει στον ιδιωτικό τομέα, η ΓΕΝΟΠ και ο «Σπάρτακος» γίνονται μέχρι και αριστεριστές. Αύριο αν αλλάξουν τα πράγματα θα γίνουν και χρυσαυγίτες. Αλλά το πρόβλημα της ΔΕΗ δεν είναι οι συνδικαλιστές. Τους επιτάσεις και καθάρισες. Απλά παλιά τους άφηναν να τα κάνουν όλα ρόϊδο για να δικαιολογούν τις παροχές τους προς τις ΔΕΚΟ και τους πελάτες τους.  Το πρόβλημα είναι και ήταν οι διορισμένες από το κράτος διοικήσεις «αστέρων της αγοράς» όπως των Παλαιοκρασσά, Αθανασόπουλου, Δ. Μανιτάκη και  Αρθούρου που έπαιζαν μόνοι τους στο γήπεδο και κατάφεραν να χάσουν. Είναι των εκάστοτε αρμόδιων υπουργών που δεν είχαν ποτέ στρατηγικό σχέδιο για την ενέργεια. Γιατί ο λιγνίτης έχει μικρές αποδόσεις και τελειώνει, το φυσικό αέριο και οι ΑΠΕ είναι πανάκριβες, ενώ η λύση του φθηνού λιθάνθρακα ιδιαίτερα ρυπογόνος. Η φθηνή πυρηνική ενέργεια είναι υποψήφιο όπλο μαζικής καταστροφής. Ζόρικα διλήμματα, δύσκολες αποφάσεις.

.

.

Αλήθεια γιατί το ρεύμα των ΑΠΕ είναι τόσο ακριβό όταν η πρώτη ύλη είναι δωρεάν και δεν υπάρχουν και εργατικά; Μήπως, λέω μήπως, υπάρχει κάποιο κομπρεμί;  Αλήθεια ποιοι δεν άφησαν να πραγματοποιηθεί η σύνδεση των νησιών με την ηπειρωτική Ελλάδα και κράτησαν το κόστος παραγωγής με μαζούτ υψηλό, αλλά και τις ανάλογες θέσεις εργασίας ζωντανές; Γιατί ενώ δόθηκαν άδειες για ιδιωτικές λιγνιτικές μονάδες, δεν κατασκευάστηκαν ποτέ; Ποια είναι τα κέρδη των μονάδων των ανεξάρτητων ηλεκτροπαραγωγών που έχουν επενδύσει 1,5δις για παραγωγή 2600Μw; Γιατί μια αντίστοιχη επένδυση της ΔΕΗ των 660Μw κόστισε 1,4δις ευρώ; Γιατί οι μισθοί σε μια ζημιογόνα δημόσια εταιρία είναι και σήμερα τόσο υψηλοί ακόμα και σε υπάλληλους γραφείου που συνήθως κάθονται γιατί δεν έχουν αντικείμενο;  Κρίσιμα ερωτήματα που δείχνουν την πολυπλοκότητα του ζητήματος και με τα οποία δεν ασχολήθηκε ποτέ η κοινή γνώμη. Αλλά ούτε και οι κυβερνήσεις. Το κρίσιμο ήταν να είναι χαμηλό το τιμολόγιο του συνταξιούχου. Και οι πολίτες που προσδοκούν να γίνει κάποτε το ρεύμα τελείως τσάμπα ώστε να μπορούν πια αν αφήνουν όλη τη νύχτα τα φώτα του σπιτιού τους ανοικτά. Γιατί του δημόσιου γραφείου ή του σχολείου το είχαν ήδη κατακτήσει. Ανοικτά 24 ώρες.

.

Η απελευθέρωση των ελληνικών αγορών παντός είδους, άρα και της ενέργειας δεν είναι απλά μνημονιακή υποχρέωση. Είναι μονόδρομος για την ανάπτυξη. Τα παραδείγματα της Ιταλίας και της Πορτογαλίας είναι δίπλα μας. Η απελευθέρωση θα τονώσει τον ανταγωνισμό και σε βάθος χρόνου θα μειώσει τις τιμές. Αν είναι όμως πραγματική και πλουραλιστική. Το θέμα δεν είναι να πουληθεί το 30%. Είναι ποιος το αγοράζει και με τι όρους; Είναι φερέγγυος; Έχει την οικονομική επιφάνεια να κάνει επενδύσεις; Να γίνει σοβαρός εξαγωγικός παράγοντας και να ανοίξει θέσεις εργασίας; Μπορεί να αντέξει τον πόλεμο που θα υποστεί εκ των έσω όταν είναι υποχρεωμένος να κρατήσει για 5 χρόνια 2500 εργαζόμενους που ενδεχομένως είναι πολλοί για μια ιδιωτική εταιρία ή δεν έχουν τα προσόντα που απαιτεί ο ανταγωνισμός; Μήπως για να τηρηθούν οι όροι υποχρεωθεί να αυξήσει τις τιμές; Μήπως δεν ξέρει ότι έρχεται να επενδύσει σε «εμπόλεμη ζώνη» και πιαστεί απροετοίμαστος; Και ποιος θα τον ανταγωνίζεται ώστε να τον βάλει στην πρίζα και να τρέχει; Η κρατική ΔΕΗ; Μήπως οδηγούμαστε  απλώς σε ένα ιδιωτικό ολιγοπώλιο;

.

Η πώληση 2-3 παλιών και ξεπερασμένων μονάδων της ΔΕΗ δεν είναι ιδιωτικοποίηση, ούτε απελευθέρωση. Το ζήτημα είναι να δοθούν κίνητρα για σοβαρές επενδύσεις στην ενέργεια. Να σχεδιαστεί ένας χάρτης ανάπτυξης του ενεργειακού δυναμικού της χώρας με σαφή ευρωπαϊκό και εξαγωγικό προσανατολισμό και να αναζητηθούν οι επενδυτές που θα μπορούν να την υπηρετήσουν. Το πείραμα ΟΤΕ – Telecom ήταν επιτυχημένο. Μήπως πρέπει να επαναληφθεί; Τότε μόνο θα μπορούμε να μιλάμε για αλλαγή πολιτεύματος. Αλλά το παρόν πολιτικό σύστημα δεν βλέπει τόσο μακριά. Η έγνοια του είναι οι ψηφοφόροι που κουλαντρίζει ο Φωτόπουλος. Αλλά έτσι δεν γίνεται δουλειά.