ΔΗΜΑΡ: Οι βλαβερές συνέπειες μιας συμμετοχής

Λεωνίδας Καστανάς 17 Ιουλ 2013

Η συμμετοχή της ΔΗΜΑΡ στην κυβέρνηση του Σαμαρά, έκανε κακό σε πολλούς.

.

Για την ίδια, δεν το συζητάμε, αφού ήταν σίγουρο ότι η βαθιά αριστερή ψυχή της δεν θα άντεχε το συγχρωτισμό με την κεντροδεξιά. Κάποια στιγμή θα αποχωρούσε ατάκτως, όπως και έγινε. Έτσι θα έχανε και τους «αριστερούς» λόγω της συμμετοχής της, αλλά και τους «δεξιούς» λόγω της εγκατάλειψης. Τα μπρος – πίσω, αυτός ο τόπος τα τιμωρεί. Σήμερα η ΔΗΜΑΡ βρίσκεται  σε κατάσταση σταδιακής αποσύνθεσης. Πληρώνει την έλλειψη σαφούς ιδεολογίας. Τρία χρόνια τώρα ακροβατεί μεταξύ της κομμουνιστικής παράδοσης και της σύγχρονης σοσιαλδημοκρατίας, του πελατειακού κρατισμού και των φιλελεύθερων μεταρρυθμίσεων. Μοιραία, τώρα που το μαχαίρι εισέρχεται στα ευαίσθητα σημεία, δηλαδή στο δημόσιο τομέα, η διγλωσσία μετατρέπεται σε αφωνία.

.

Μεγάλο κακό έκανε και στην υπόθεση της κεντροαριστεράς. Μετά την κατάρρευση του ΠΑΣΟΚ και όπως εξελίχτηκε η κατάσταση, η ΔΗΜΑΡ ήταν ο μόνος συγκροτημένος πολιτικός χώρος που θα μπορούσε να αποτελέσει τον πυρήνα συγκρυστάλλωσης του τρίτου πόλου. Η άδοξη συμμετοχή της, η εμφανής αδυναμία διατύπωσης αλλά και εφαρμογής ενός ρεαλιστικού μεταρρυθμιστικού προγράμματος, αποκάλυψε την ιδεολογική και πολιτική της ένδεια. Την αποτυχία δεν την χρεώνεται μόνο αυτή, αλλά ολόκληρος ο χώρος. Όταν μάλιστα αυτός είναι εξαιρετικά αδύναμος σε εφεδρείες. Η κοινωνία δύσκολα θα αποδεχθεί μια αφήγηση που δεν θα διατυπώνεται από τα υπάρχοντα κόμματα, αλλά από άγνωστα, άπειρα ή παροπλισμένα πολιτικά πρόσωπα, που  δεν έχουν ούτε καν ένα βαρύ όνομα στη μαρκίζα.

.

Ακόμα μεγαλύτερο κακό έκανε και στην υπόθεση των κυβερνήσεων των ασύμμετρων συνεργασιών. Αν δεν μπορεί η ήπια Αριστερά να συνεργαστεί με τη Δεξιά, ποια Αριστερά θα μπορέσει; Και μάλιστα, σε μια τόσο κρίσιμη φάση για τη χώρα. Προφανώς και η αποτυχία της συνεργασίας οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στη Δεξιά του Σαμαρά. Στις ακροδεξιές εμμονές, στην έλλειψη κοσμοπολιτισμού, στις μονομερείς επιλογές υπουργών, στη στελέχωση του κρατικού μηχανισμού από τα πολύ δικά της παιδιά. Αλλά δυστυχώς και η Αριστερά δεν μπόρεσε να επιδείξει ικανότητες προσαρμογής και πλοήγησης στο δύσκολο κυβερνητικό περιβάλλον. Η κοινωνία εμπέδωσε ότι οι υπουργοί και υφυπουργοί της έφυγαν ως αποτυχημένοι, δίνοντας μάχες οπισθοφυλακών. Και απέτυχαν γιατί δεν μπόρεσαν να συνεργαστούν, ανεξάρτητα από τις συνθήκες, που ήταν από την αρχή γνωστές. Καθώς απομακρυνόμαστε από τον περσινό Ιούνιο και το ενδεχόμενο της άμεσης χρεοκοπίας, τα οφέλη της συμμετοχής ξεθωριάζουν. Τα αξιώματα της επιβίωσης της κυβέρνησης λόγω συμμετοχής της ΔΗΜΑΡ, μετατρέπονται σε θεωρήματα και αναζητούν απόδειξη. Γιατί μια δικομματική κυβέρνηση δεν ήταν από πέρσι εφικτή; Γιατί η ανοχή ή μια περιθωριακή συμμετοχή, δεν ήταν βιώσιμες λύσεις;

.

Έκανε κακό και στην υπόθεση της μεταρρύθμισης. Αν το κατεξοχήν αριστερό μεταρρυθμιστικό κόμμα δεν διαθέτει μελέτη εφαρμογής και ανθρώπους να την υποστηρίξουν, για ποια μεταρρύθμιση μιλάει η Αριστερά; Αβίαστα τότε, η «λύση» του Σαμαρά προβάλει για πολλούς ως μονόδρομος. Και αυτό φαίνεται. Ελάχιστοι «κλαίνε» τους απολυμένους καθηγητές και ακόμα λιγότεροι τους σχολικούς φύλακες. Στην ΕΡΤ, η εξέγερση τελείωσε και οι «ελεύθεροι πολιορκημένοι» ψάχνουν τρόπο για να παραδοθούν αξιοπρεπώς. Η πεποίθηση ότι το Δημόσιο αποτελεί γενικώς μια φωλιά απατεώνων, εμπεδώνεται. Και το κακό είναι ότι τα παρασκευάσματα της ΝΔ θα προβάλουν ως γιατρικά, παρόλο που πολλά από αυτά είναι μέρος του προβλήματος. Τελικά, αυτοί που θα επιβιώσουν θα είναι οι κακοί και μαζί τους οι παθολογικές δομές που τους τρέφουν.

.

Έκανε κακό και στην εναλλακτική πρόταση εξουσίας. Αν αναζητάς λύση εκτός Δεξιάς, τότε όλοι οι δρόμοι οδηγούν στο ΣΥΡΙΖΑ. Και οδηγούν άκριτα. Αν ο Σαμαράς κλαδεύει μισθούς, θέσεις εργασίας, δικαιώματα και ελευθερίες, χωρίς να φαίνεται προοπτική, και η κεντροαριστερά αδυνατεί γενικώς, τότε η μόνη λύση για κάτι διαφορετικό είναι ο ΣΥΡΙΖΑ. Το τμήμα της κοινωνίας που τον επιλέγει δεν έχει καμιά διάθεση να τον διαμορφώσει, να τον προσγειώσει, να του απαιτήσει ρεαλιστικές προτάσεις. Τον αποδέχεται σχεδόν παθητικά, αδιαφορώντας για τις λεπτομέρειες που πάντοτε κρύβουν το διάβολο. Δεν σοκάρεται ούτε από το ύφος, ούτε από την αμετροέπεια. Δεν τα διαβάζει, δεν τα ακούει – κι ας δίνει ο αρχηγός καθημερινά το show του. Δεν έχει μέτρο σύγκρισης με άλλη αριστερή πρόταση, γιατί κανείς δεν τη διατύπωσε. Αυτό που ακούς, είναι «Ας έρθει λοιπόν και ο Τσίπρας, πόσο χειρότερα μπορεί να μας πάει…». Η εκδοχή της πραγματικής καταστροφής, για τον κόσμο αυτόν είναι άγνωστη. Και κανείς δεν μπαίνει στον κόπο να του εξηγήσει τι σημαίνει κομμουνιστική ιδεοληψία και πόσο πιθανή είναι η έξοδος από το Ευρώ και η πτώχευση λόγω αυτής. Πόσο καταστρεπτικό μπορεί να γίνει το μείγμα άκαμπτης ιδεολογίας, αμάθειας και απειρίας, σε συνθήκες οικονομικής ύφεσης. Πόσο η εκδοχή του ατυχήματος γίνεται πιθανότερη. Από την κοινωνία, λείπει το αριστερό μεταρρυθμιστικό παράδειγμα, με το οποίο θα μπορούσε να «μετρήσει» το νεοκομμουνιστικό μόρφωμα του ΣΥΡΙΖΑ. Και το παράδειγμα μόνο η ΔΗΜΑΡ θα μπορούσε να το δώσει. Αλλά δεν το είχε.

.

Και θα μείνουμε στο κακό και τις συνέπειές του; Προφανώς και όχι. Τα ευχολόγια για μια νέα ευκαιρία που πρέπει να δώσουμε στην κομμουνιστική  ηγεσία της ΔΗΜΑΡ μέχρι το συνέδριο και άλλα τέτοια, αγγίζουν τα όρια του κωμικού. Η συγκρότηση ενός κεντροαριστερού φορέα, είναι απαραίτητη. Δύο πράγματα πρέπει να είναι οι αιχμές του. Το πρώτο, είναι η ελεύθερη οικονομία: Ιδιωτικοποιήσεις, επενδύσεις, κίνητρα, αγορά εργασίας, φορολογία επιχειρήσεων. Το δεύτερο, είναι το κράτος: Σχέσεις με τον πολίτη και την πολιτική εξουσία, κοινωνικές παροχές, ασφάλεια, ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα. Αν τα μελετήσει μέσα από το φακό του αριστερού φιλελευθερισμού και καταφέρει να διατυπώσει με απόλυτη σαφήνεια καινούργιες θέσεις, ίσως επιβιώσει. Και μαζί της και η πατρίδα.

.

Κάποιοι πρέπει να πάρουν την πρωτοβουλία να προτείνουν μια «γερουσία» από 15-20 στελέχη του ευρύτερου μεταρρυθμιστικού χώρου, η οποία και θα δρομολογήσει τις διεργασίες μορφοποίησης του νέου εγχειρήματος. Άμεσα.