Αν και αρχαία όσο και τα ομηρικά έπη, η καύση των νεκρών είναι ταμπού, της αρμοδιότητας του εθιμικού δικαίου. Κάτι σαν την κρητική βεντέτα, τη μονιμότητα των δημοσίων υπαλλήλων, τη βουλευτική ασυλία και το δικαίωμα των συνδικαλιστών να κλείνουν τους δρόμους. Στην περίπτωση βέβαια της καύσης των νεκρών παρεμβαίνουν κι άλλοι παράγοντες, μεταφυσικής τάξεως, απ’ αυτούς που ισχυροποιούν ακόμη περισσότερο τη θέση των ταμπού ανάμεσά μας. Είναι ο σεβασμός και το δέος που εμπνέει το σώμα του αγαπημένου νεκρού, η παρηγοριά της λειτουργίας που τον συνοδεύει στην τελευταία του κατοικία, ακόμη και η ίδια η αντίληψη περί «τελευταίας κατοικίας».
Υπάρχει, εννοείται, και η θρησκευτική διάσταση του προβλήματος. Είναι το μέγα ζήτημα της Δευτέρας Παρουσίας. Οσοι από μας θα πληρούμε τις προϋποθέσεις για να βρούμε μια θέση στην αιώνια ζωή θα αναστηθούμε ψυχή τε και σώματι. Είναι προφανές πως οι ασώματες ψυχές εξαιρούνται από την προοπτική της ανταμοιβής, οπότε, πιστεύεις δεν πιστεύεις, για να ’χεις το κεφάλι σου ήσυχο, καλύτερα να μην αφήσεις πίσω σου μόνο τις στάχτες σου. Ασε που οι στάχτες πολλές φορές κάνουν του κεφαλιού τους, όπως αυτές της Μαρίας Κάλλας, που ο τότε υπουργός Πολιτισμού τις πέταξε κόντρα στον άνεμο, με αποτέλεσμα, αντί να σκορπίσουν στα γαλανά νερά του Αιγαίου, να περιλούσουν το κοστούμι του. Το ζήτημα της καύσης των νεκρών στην Ελλάδα του 2012 είναι εκτός αρμοδιοτήτων της τρόικας και των μεταρρυθμίσεων που επιβάλλει η δανειακή σύμβαση. Ως εκ τούτου, όσοι το υποστηρίζουν δεν μπορούν να προβάλλουν το πάγιο επιχείρημα: «Δεν φταίω εγώ. Οι κακοί μού το ζήτησαν».
Οσα συνέβησαν τις προάλλες στον Δήμο Μαρκόπουλου, στη διάρκεια της ψηφοφορίας για την κατασκευή αποτεφρωτηρίου, είναι ενδεικτικά μιας κοινωνίας που αρπάζεται από το εθιμικό της δίκαιο προκειμένου να υπερασπιστεί τα ταμπού της. Καμιά διακοσαριά άτομα, με τις ευλογίες του Μητροπολίτη Νικολάου, μαζί και κάτι ιερείς, εμπόδισαν το δημοτικό συμβούλιο να ψηφίσει θετικά. Τα επιχειρήματά τους ήταν ατράνταχτα: άλλοι φώναζαν πως θα μας υποχρεώνουν όλους να καιγόμαστε, ευτυχώς μετά θάνατον, άλλοι πως το Μαρκόπουλο δεν δέχεται κρεματόρια τύπου Αουσβιτς κι άλλοι απλώς προπηλάκιζαν. Δεν ξέρω αν ακούστηκε τίποτε περί του Βελζεβούλ και της πιρούνας του, διατυπώθηκαν όμως ενστάσεις για την περιβαλλοντική επιβάρυνση της περιοχής. Θέλω να πω, όλα έγιναν με απολύτως δημοκρατικό τρόπο και τα επιχειρήματα που ανταλλάχθηκαν ήταν απολύτως λογικά. Ας μην ξεχνάμε πως στον τόπο μας το εθιμικό δίκαιο υπερισχύει της λογικής.
Τελικά η κατασκευή του αποτεφρωτηρίου καταψηφίστηκε. Ευτυχώς γιατί θα ’ναι κρίμα τη στιγμή της κρίσης οι μουσουλμάνοι να έχουν σώματα για να ανέβουν στα ψηλά κι εμείς να έχουμε γίνει στάχτη.