«Αποτελεί κοινό μυστικό στους κύκλους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ότι η Ελλάδα δεν προσαρμόζεται στις επιταγές της ΟΝΕ και ότι επίσης οι όποιες νουθεσίες και επιτηρήσεις δεν αρκούν… Η Ελλάδα -πιστεύουν- καλό θα ήταν να αναγκαστεί να προσφύγει στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο για να εξασφαλίσει τον απαραίτητο δανεισμό, ώστε η παρακολούθηση της ελληνικής οικονομίας να είναι αρμοδιότητά του και όχι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής». (Ομιλία του Κώστα Σημίτη για τον προϋπολογισμό του 2009, στις 18.12.2008 στη Βουλή).
Η ομιλία του είχε προκαλέσει την οργισμένη αντίδραση της κυβέρνησης της ΝΔ και της αξιωματικής αντιπολίτευσης του ΠΑΣΟΚ. Τον κατηγόρησαν από κοινού ότι κινδυνολογεί άνευ λόγου και ότι υπερβάλλει. Σε όσους επιμένουν ότι η πολιτική είναι τέχνη του προβλέπειν και ότι είναι -αποδεδειγμένα πλέον- επικίνδυνο να την αφήνουμε στα χέρια αδαών γόνων, αχθοφόρων βαρέων ονομάτων ή μαθητευόμενων μάγων που δεν ξέρουν από οικονομία και σπάνια ανοίγουν βιβλία, συνιστώ να μελετήσουν το βιβλίο «Εκτροχιασμός» του πρώην πρωθυπουργού. Εκεί θα βρουν μια απάντηση για τις αιτίες της κρίσης και την αλληλεπίδραση της ελληνικής κρίσης και των ανεπαρκών αντιδράσεων της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Δεν είναι μόνο ένα ιστορικό της κρίσης και μια απόπειρα να απαντήσει στο τι πρέπει να γίνει στο μέλλον. Οπως φαίνεται και από το απόσπασμα που παρέθεσα, αποτελεί και μια συνεχή υπόμνηση ότι η πολιτική απαιτεί σχέδιο, πρόβλεψη, γνώση, δηλαδή πνευματικό μόχθο και συνεχή προσπάθεια.
Δεν είναι ο χώρος ούτε είμαι ο αρμοδιότερος για μια αναλυτική παρουσίαση.
Χωρίς αμφιβολία, οι απόψεις του Κώστα Σημίτη επιδέχονται κριτικής, οπωσδήποτε θα υπάρχουν και διαφορετικές προσεγγίσεις στο πλαίσιο ενός εποικοδομητικού διαλόγου, τον οποίο ο ίδιος ουδέποτε απέφυγε. Μόνο που επειδή ζούμε στον αστερισμό της παραπολιτικής, είναι χαρακτηριστικός ο τρόπος που διάφοροι παρουσίασαν ένα βιβλίο 600 σελίδων: περίπου σαν να γράφτηκε μόνο για να ασκηθεί αυστηρή κριτική στον Γ. Παπανδρέου. Οποιος, «ερεθισμένος» από αυτά, περιμένει αντίστοιχη συνέχεια, θα απογοητευτεί. Διαβάζοντας το τρίτο βιβλίο που μεσούσης της κρίσης έγραψε ο Κώστας Σημίτης, συνειδητοποίησα για πολλοστή φορά γιατί είναι καρφί στα μάτια ενός μέρους του πολιτικού προσωπικού σε όλο το πολιτικό φάσμα. Γιατί τους υποχρεώνει να κοιταχτούν στον καθρέφτη. Και αυτό που βλέπουν, φυσικά, δεν τους αρέσει. Αλλά δεν φταίει ούτε ο καθρέφτης, ούτε ο Σημίτης.