Μια παλιά αφίσα σατίριζε σε διάφορες γλώσσες τους ευρωπαϊκούς λαούς. Οριζε τον Παράδεισο ως τον τόπο όπου οι Γερμανοί είναι μηχανικοί, οι Αγγλοι αστυνομικοί, οι Γάλλοι μάγειροι, οι Ελληνες εραστές, ενώ το όλο σύστημα οργανώνεται από τους Ελβετούς!

Αντίστοιχα, ως Κόλαση οριζόταν ο τόπος όπου οι Γερμανοί θα ήταν αστυνομικοί, οι Γάλλοι μηχανικοί, οι Αγγλοι μάγειροι, οι Ελβετοί εραστές, με το όλο σύστημα να οργανώνεται από τους Ελληνες!

Πώς θα όριζε άραγε ο ευφάνταστος δημιουργός της αφίσας τον τόπο όπου η κ. Χριστοδουλοπούλου διευθύνει τη μεταναστευτική πολιτική, ο κ. Μπαλτάς μεταρρυθμίζει την ανώτατη εκπαίδευση, ο κ. Κουράκης αναμορφώνει τα Λύκεια, ο κ. Κατρούγκαλος διεκπεραιώνει τα της εργασίας, ο κ. Δρίτσας αναπτύσσει τα λιμάνια, ο κ. Παρασκευόπουλος φροντίζει για τις φυλακές, ο κ. Κοτζιάς εξασφαλίζει τα εξωτερικά ζητήματα, ενώ το όλο σύστημα οργανώνεται από τον κ. Φλαμπουράρη;

Πάντως, οι Ελληνες ψηφοφόροι αποφάνθηκαν την 20ή Σεπτεμβρίου.

Επιβράβευσαν τα κυβερνητικά πεπραγμένα της περιόδου Φεβρουαρίου-Αυγούστου, όντας επαρκώς ενημερωμένοι για την υποβάθμιση της οικονομίας, της διεθνούς θέσης της χώρας, του Μεταναστευτικού, της Παιδείας, της Δικαιοσύνης κ.λπ.

Οι περισσότεροι πολίτες δεν είχαν αμφιβολίες ούτε για το μεγάλο μέγεθος των προβλημάτων ούτε για τις μικρές ικανότητες των προσώπων.

Εν γνώσει τους επέλεξαν τους ίδιους ανθρώπους για τα υπουργεία, εξαιρώντας μόνον όσους είχαν αποχωρήσει. Σε τι οφείλεται η μαζική υπερψήφιση του ΣΥΡΙΖΑ και η συνεχιζόμενη στήριξη στους ΑΝ.ΕΛΛ.;

Μια πρώτη απάντηση συνδέεται με την ελκυστική εικόνα του πρωθυπουργού: νέος, συμπαθής, αγωνιστής.

Τα έβαλε με τα θηρία, ας μην τα κατάφερε, πάντως πάλεψε μέχρι τέλους. Συναισθηματισμός, σε συνδυασμό και με κάποιους υπολογισμούς.

Βαριές οι υποχρεώσεις του τρίτου Μνημονίου, μήπως είναι καλύτερα ο δυναμικός πολιτικός να τις εφαρμόζει ως κυβερνήτης αντί να τις καταγγέλλει ως αντιπολίτευση;

Εξάλλου, η εν τοις πράγμασι κρατικοδίαιτη πλειονότητα του εκλογικού σώματος (συνταξιούχοι, αγρότες, υπάλληλοι υπουργείων, αυτοδιοίκησης και ΔΕΚΟ) μάλλον τρέφει την κρυφή ελπίδα ότι, έστω και συμβιβασμένος, ο ριζοσπάστης πρωθυπουργός θα αμβλύνει τις επερχόμενες φιλελεύθερες μεταρρυθμίσεις.

Μια δεύτερη απάντηση συνδέεται με τον διάχυτο ανορθολογισμό που εκδηλώνεται σε κάθε έκφανση της κοινωνικής ζωής.

Πόσοι πιστεύουν στην ορθολογική διαχείριση των προβλημάτων; Οι εξελίξεις εξαρτώνται από δική μας στρατηγική, σχέδιο και προτεραιότητες ή καθορίζονται από δυνάμεις που μας ξεπερνούν;

Σύμφωνα με ευρέως ριζωμένες πεποιθήσεις, τα οικονομικά της χώρας, η διεθνής πορεία της, τα μεταναστευτικά ρεύματα κ.λπ. εξαρτώνται από άπιαστα συμφέροντα και διεθνή κέντρα που συνωμοτούν για να καρπωθούν αυτό το πολύτιμο κομμάτι γης.

Μικρή σημασία έχει αν διαχειρίζονται τα θέματα οι πιο άξιοι ή κάποιοι δεύτεροι που θεωρούν πως ξέρουν τι πρέπει να γίνει.

Μια τρίτη απάντηση συνδέεται με την εντυπωσιακά σταθερή σύμπλευση ριζοσπαστικής αριστεράς και σοφτ ακροδεξιάς πάνω σε εθνικιστικό υπόβαθρο.

Αν παρακολουθήσει κανείς κάποιες αποχρώσεις δηλώσεων των κυβερνητικών εταίρων, αλλά ακόμα περισσότερο τη χύδην επιθετικότητα του υπόγειου κόσμου του διαδικτύου, ανακαλύπτει κοινά χαρακτηριστικά των δεξιόστροφων και αριστερόστροφων συνιστωσών μιας συμπαγούς εθνικιστικής αντίληψης.

Με υπόβαθρο ευεπίφορες έννοιες όπως εθνική ανεξαρτησία, ορθοδοξία, αξιοπρέπεια, παραδόσεις, πατροπαράδοτες συμπεριφορές, όλοι αυτοί γυρίζουν την πλάτη στην παγκόσμια πρόοδο, με αναχρονιστικές προβολές ελληνοχριστιανισμού, νεόκοπου αντιευρωπαϊσμού, παλιού αντιαμερικανισμού, ιστορικού αντιιμπεριαλισμού, παρορμητικά εμπνευσμένες από έναν χιλιετή αντιδυτικισμό.

Μια χαρά τους εκφράζει ο σημερινός κυβερνητικός συνασπισμός.

Πιθανώς καμία από τις τρεις απαντήσεις δεν ανταποκρίνεται πλήρως στη λογική απορία του δυτικού ανθρώπου: γιατί αυτό το αποτέλεσμα;

Ο ελληνικός ανορθολογισμός ασφαλώς έχει παίξει τον ρόλο του, αλλά θα ήταν λάθος να του αποδοθεί ολόκληρη η ευθύνη. Η συναισθηματική αλλά και συμφεροντολογική ταύτιση του εκλογικού σώματος με τον πρωθυπουργό μόνο εν μέρει εξηγεί το φαινόμενο.

Ας μην υποτιμηθεί επίσης η σημασία του υπόγειου εθνικιστικού ρεύματος που σε αυτή τη φάση στηρίζει και τσιμεντώνει την αριστεροδεξιά σύγκλιση.

Εξάλλου, οι τρεις προσεγγίσεις διαπλέκονται αλληλοεπηρεαζόμενες.

Τούτων δοθέντων, ενόσω δεν αλλάζει η οικονομία μέσω μεγάλων ιδιωτικών επενδύσεων και η κοινωνία μέσω δυτικοευρωπαϊκής αξιοκρατίας, η χώρα θα δυσκολεύεται να δει την πραγματικότητα ως έχει.

Οι παράδοξες πολιτικές παρενέργειες είναι αναπόφευκτες.