Δεν υπάρχει μεγαλύτερο ψέμα

Βασίλης Δεληγκάρης 23 Ιουν 2014

Είναι εξαιρετικά διαδεδομένη στις μέρες μας η άποψη πως η πολιτική είναι ακόμη μια μάχη μεταξύ καλού και κακού, μεταξύ τίμιων και κλεπτών, ανάμεσα σε αυτούς που είναι εκφραστές της μίας και μοναδικής αληθούς και τίμιας εκδοχής της και των άλλων των φαύλων και ανόμων, που θέλουν και πράττουν το κακό.

Και άμα επικρατήσουν οι πρώτοι, οι καλοί και άριστοι, όλα θα πηγαίνουν πρίμα …

Δεν υπάρχει μεγαλύτερο ψέμα από αυτό. H πολιτική είναι ένας συνδυασμός χιλίων πραγμάτων και παραγόντων μαζί, μια εξαιρετικά σύνθετη διαδικασία, αλλά το μόνο που δεν είναι, ούτε ήταν ποτέ, μια μάχη μεταξύ του προαιώνιου κακού και των επί της γης αγγέλων! Γι’ αυτήν τη δουλειά άλλωστε υπάρχουν άλλοι αρμοδιότεροι, παπάδες, δεσπότες και φιλόσοφοι. Όσον αφορά δε στη σύλληψη και τιμωρία των κακών και των κλεπτών, αν δεν κάνω λάθος υπάρχουν, εισαγγελείς, αστυνόμοι και δικαστές…

Η απλοϊκή αυτή “θεολογική” άποψη περί πολιτικής, το όμορφο αυτό παραμύθι, δεν είναι βέβαια και τόσο αθώο, ούτε καινούργιο. Σκοπίμως καλλιεργήθηκε πάντα από τους ισχυρούς και τις κάθε είδους εξουσίες, για να μπορούν να ασκούν και μέσω αυτής της θεωρίας την ιδεολογική κυριαρχία επί των “υπηκόων” τους. Υπέκρυπτε πάντα τις πραγματικές κοινωνικές αντιθέσεις, τα πραγματικά προβλήματα, το πραγματικό πεδίο σύγκρουσης συμφερόντων και εξουσιών.

Στη σχετικά πρόσφατη νεοελληνική ιστορία η “εθνοσωτήριος” αυτή ιδέα, με την οποία άλλωστε οδηγηθήκαμε σε μεγάλες εθνικές καταστροφές, αυταρχικές διακυβερνήσεις, εμφυλίους και δικτατορίες, υπήρξε μια ιδεολογία κυρίως της ακροδεξιάς, η οποία και ως κυρίαρχη για πολλά χρόνια είχε και περισσότερο ενδιαφέρον να την καλλιεργήσει. Άλλωστε, την εποχή μετά τον εμφύλιο ήταν και ο μοναδικός δρόμος για να αντιμετωπίσει, σε συνδυασμό με την αντικομουνιστική υστερία, την ιδεολογική και ηθική υπεροχή της αριστεράς, ιδιαίτερα μετά την ξένη στρατιωτική επέμβαση και την επιβολή ενός σκληρού μετεμφυλιακού καθεστώτος.

Εκ των πραγμάτων αυτή η θεωρία υπήρξε ξένη προς την ιδεολογία, την πολιτική ανάλυση και την πολιτική δράση της αριστεράς, σε κάθε πολιτική εκδοχή της.

Το αντίθετο η ελληνική αριστερά προσπαθούσε να αναδείξει πάντα τις πραγματικές κοινωνικές αντιθέσεις, τα πραγματικά προβλήματα, να οργανώσει επάνω σε αυτά την πολιτική της δράση και τη δράση του “μαζικού κινήματος” και ουδέποτε κινήθηκε μετά το τέλος του εμφυλίου με μισαλλοδοξία, φανατισμό και προσωπικά έναντι των πολιτικών της αντιπάλων. Μοναδική εξαίρεση υπήρξε η παραπομπή το 1989 του Ανδρέα Παπανδρέου στο ειδικό δικαστήριο, λάθος μεγάλο για το οποίο έχουν μιλήσει και έχουν κάνει την αυτοκριτική τους κορυφαίοι πρωταγωνιστές της αριστεράς εκείνη την περίοδο.

Το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, ο ΣΥΡΙΖΑ. μία εκ των βασικών εκδοχών της αριστεράς σήμερα, έχει πλέον εδώ και καιρό υιοθετήσει πλήρως και σε υπερθετικό βαθμό την πολιτική φυσιογνωμία του κόμματος τιμωρού – αρχαγγέλου της κάθαρσης.

Αποτελεί ένα ιστορικό και πολιτικό παράδοξο, που το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης θα βρει σίγουρα μπροστά του, με έναν τρόπο που ίσως τώρα δεν μπορεί να φανταστεί (σκάβει τον λάκκο του), μέσα στην παραζάλη για την κατάκτηση της κυβερνητικής εξουσίας.