Όταν κυκλοφόρησε το βίντεο στο οποίο μια νέα υπουργός θεραπεύει με τα χέρια εξ αποστάσεως, μια φίλη μου της οποίας εκτιμώ την κρίση, προσπάθησε να φρενάρει τα κύματα γέλιου που ξεχείλισαν στο διαδίκτυο γράφοντας ότι δεν είναι σωστή η δολοφονία χαρακτήρων και ότι τα τρολ που είχε προσλάβει ο Σύριζα για να πάρει την εξουσία, τώρα τα προσέλαβαν οι αντίπαλοί του.
Είναι πράγματι έτσι; Είναι αυτό δολοφονία χαρακτήρων; Αυτό εννοούσαμε τόσα χρόνια όταν λέγαμε ότι ο λαϊκισμός «δολοφονεί προσωπικότητες» και δημιουργεί εχθρούς για να αντικαταστήσει την πολιτική με το μίσος απέναντι στους αντιπάλους;
Δεν υπάρχει καμία περίπτωση, σε καμία εποχή, με καμία κυβέρνηση ΝΔ ή Πασόκ, με οποιονδήποτε υπουργό νέο ή γέρο, καινούργιο ή παλιό, άντρα ή γυναίκα, που θα έκανε αγιουβέρδες και θα θεράπευε ομ, ομ, μετακινώντας την αύρα και τα μέσα ενημέρωσης και τα social media δεν θα έκαναν την ίδια χοντρή πλάκα. Αυτό φυσικά δεν έχει καμία σχέση με δολοφονία χαρακτήρων και με πολιτικό «μπούλινγκ». Έχει σχέση όμως με την προσπάθεια της νέας εξουσίας να επιτύχει τη δική της ασυλία. Επαναλαμβάνει από την πρώτη στιγμή τις φράσεις, σχεδόν κατά λέξη, με τις οποίες κατηγορήθηκε, ώστε να τους αφαιρέσει το νόημα, να διαστρέψει το περιεχόμενό τους και, εντέλει, να επιτύχει να ξεχαστεί εκείνη η οδυνηρή για τη δημοκρατία και την κοινωνία περίοδος, κατά την οποία ο πολιτικός αγώνας για την εξουσία έγινε ασύδοτος, εκτός δημοκρατικών κανόνων, ανήθικος, βίαιος.
Έτσι βαφτίζει κάθε πολιτική αντιπαράθεση «μπούλινγκ», κάθε δημοσιογραφική κριτική «δολοφονία χαρακτήρων», κάθε διαφοροποίηση της αντιπολίτευσης «εμφυλιοπολεμική σύγκρουση». Ακόμα και ο πρόσφατα αποπεμφθείς υπουργός Παιδείας που έσπευσαν όλοι οι δημοκράτες της αντιπολίτευσης να τον στηρίξουν, στην έξοδό του έκανε επίσης την ίδια προπαγάνδα και την ίδια στοχοποίηση απέναντι στα μέσα ενημέρωσης. Μίλησε για πολιτική δολοφονία του, η οποία εκτελέστηκε με τη συνέντευξη του Αρχιεπισκόπου στον Σκάι. Πάλι οι δημοσιογράφοι που παίρνουν συνεντεύξεις, που κάνουν τη δουλειά τους δηλαδή, είναι εχθροί, όργανα άλλων συμφερόντων. Όμως έτσι συμβαίνει, η Εκκλησία μιλάει και κρίνεται γι’ αυτά που λέει από την κοινωνία, οι δημοσιογράφοι ρωτάνε και μεταδίδουν και οι πολιτικοί εφαρμόζουν την πολιτική τους. Κι επειδή δεν είναι όλοι Σημίτης, τον κύριο Φίλη τον απέλυσε ο αρχηγός του, ούτε ο Ιερώνυμος ούτε ο Σκάι.
Είναι πολύ νωπές ακόμα οι μνήμες για να ξεχαστούν τα γεγονότα. Και δεν θα γίνουμε πολιτισμένο κράτος αν δεχτούμε την παραποίηση της πραγματικότητας. «Δολοφονία χαρακτήρων» και πολιτικός εκφοβισμός είναι να ονομάζεις τους δημοσιογράφους «καρακόλια» των δανειστών, «ερπύστριες» των δυνάμεων κατοχής, «θεραπαινίδες» των αφεντικών. Είναι να λες τους πολιτικούς σου αντιπάλους προδότες, νεναίκους, «λιγότερο Έλληνες», δοσίλογους, Τσολάκογλου. Να τους απειλείς ότι δεν θα μπορούν να βγουν από το σπίτι τους να πάνε στη Βουλή να ψηφίσουν, να τοποθετείς ανθρώπους, πολιτικούς, μέσα ενημέρωσης, «εκτός του εθνικού κορμού». Να προαναγγέλλεις ότι «έρχονται τα καλάσνικοφ» και οι «αγχόνες στο Γουδί». Να στοχοποιείς ονομαστικά, να κολλάς τις φωτογραφίες τους στις αφίσες, «αυτοί είναι οι συνεργάτες των Γερμανών».
Επειδή το Facebook έχει αυτή την υπηρεσία που σου υπενθυμίζει περασμένες μέρες σαν σήμερα, πολλοί φίλοι με ρώτησαν αν θα κάνουμε κάτι για κείνη τη μέρα. Δεν θέλουμε να κάνουμε τίποτα, δεν θέλουμε να θυμόμαστε αυτή την επέτειο, όλοι πρέπει να ξεχάσουμε αυτά τα άγρια χρόνια. Όχι όμως να ξεχάσουμε τα μαθήματα που πήραμε. Όχι να ξεχάσουμε τα συμπεράσματα.
Τότε λοιπόν μετά τον εμπρησμό της Athens Voice, πληροφορήθηκα πώς δουλεύει το σύστημα της «δολοφονίας χαρακτήρων», πώς ενορχηστρώνεται η στοχοποίηση και πώς σταδιακά δηλητηριάζεται μια κοινωνία μέχρι να φτάσει στο αδιανόητο: Να πεθαίνουν 3 άνθρωποι, δολοφονημένοι, καμένοι ζωντανοί, και να ακούγονται φωνές που να λένε «γιατί δεν απήργησαν».
Στην αρχή ξεκινάνε και μάλιστα από επίσημες φωνές, όχι από ανώνυμα τρολ, οι ετικέτες που στοχοποιούν: «Είναι όργανα των δανειστών», «πληρώνεται από το ΔΝΤ», «νεοφιλελεύθερος που ζητάει απολύσεις». «Γράφουν κατ’ εντολήν και καθ’ υπόδειξιν», που σημαίνει πληρωμένοι, στα άρθρα βάζουν χαριτωμένο τίτλο «Athens (CSI) Voice», δηλαδή είσαι και υπηρεσία της ασφάλειας. Μετά αρχίζουν τα δημοσιεύματα που υπονοούν ότι δεν πρέπει να υπάρχεις: Ο περίφημος «ψαρομάλλης» που πιάνει κοριτσάκια στο μετρό και τους λέει γιατί διαβάζουν την Athens Voice και δηλητηριάζονται. Ο «φοιτητής» που πηγαίνει κάθε Πέμπτη στο πανεπιστήμιο και παίρνει τις εφημερίδες από το stand και τις πετάει στα σκουπίδια για να μη διαβάζουν και αλλοτριώνονται οι φοιτητές. Μετά ακολουθεί ο συγχωρεμένος που δεν πρέπει να θίγουμε, κρατικός υπάλληλος. Βάζει τη φωτογραφία και γράφει: «Αυτός παραδίδει φοιτητές στους φασίστες και ασφαλίτες». Από κάτω αρχίζει η σταυροβελονιά, «είναι ο ΦΓ της Athens Voice», ο πρώτος. «Τότε θα πεθάνει το κτήνος», ο δεύτερος. Πόσο στημένα είναι όλα φαίνεται από το γεγονός ότι κανείς δεν ρωτάει το αυτονόητο, πώς «παραδίδεις» φοιτητές, ρε παιδιά; Ψιλά γράμματα. Ίδιες ηλεκτρονικές διευθύνσεις, οι γνωστές σεσημασμένες του πολιτικού υποκόσμου. Το θέμα είναι το τελικό μήνυμα: θα πεθάνει. Μετά κάποιος θα βρεθεί να εκτελέσει το συμβόλαιο. Που ξέρει ή δεν ξέρει τι κάνει. Γεμάτη «χρήσιμους ηλίθιους» είναι αυτή η χώρα.
Αν ξαναθυμήθηκα τώρα αυτές τις ιστορίες που όλοι θέλουμε να ξεχάσουμε, είναι για να πω ότι τα ίδια λάθη δεν πρόκειται να τα κάνουμε. Πρέπει να συγχωρούμε και να αφήνουμε τα πράγματα πίσω μας, αλλά δεν πρέπει να επιτρέψουμε ποτέ ξανά και σε κανένα να μας φιμώσει. Να μας επιβάλλει, δήθεν για λόγους πολιτικής ορθότητας, να μην τολμάμε να μιλήσουμε. Είμαι ο τελευταίος που θα κατηγορούσα κάποιον για την προσωπική του ζωή, αρνούμαι να μιλήσω για την ερωτική ζωή του οποιουδήποτε. Αλλά αυτό είναι διαφορετικό από τον εκφοβισμό που ασκεί ο λαϊκισμός. Που ασκεί ακόμα και σήμερα επιβάλλοντας ένα είδος «Συνδρόμου της Στοκχόλμης» στο δημόσιο λόγο. Ακόμα και η χοντρή πλάκα του διαδικτύου, ακόμα και η «πολιτική μη ορθότητα» δεν έχει καμία σχέση με τον πολιτικό τραμπουκισμό της εξουσίας. Της κάθε εξουσίας. Ας κάνουμε λοιπόν αυτή τη συζήτηση συγκεκριμένη. Κάθε φορά. Για οποιονδήποτε. Η πλάκα με το «Πράνικ χίλινγκ» δεν είναι πολιτική «δολοφονία χαρακτήρων». Να πεις ότι αν δεν έχεις δουλέψει ποτέ στη ζωή σου δεν μπορείς να διοικήσεις υπουργείο, δεν είναι σεξισμός. Να πεις δημοσίως αυτά που λες ιδιωτικά, για καριέρες που χτίζονται σε κρεβάτια, είναι. Για να το καταγγείλεις όμως αυτό, πρέπει πρώτα να έχεις καταγγείλει τη δημοσίευση της προσωπικής αλληλογραφίας των δικαστών. Είναι δύσκολο να κρίνεις κάθε φορά, αλλά έτσι φαίνεται πότε είναι κομματική προπαγάνδα και πότε ελευθερία έκφρασης.