Οι κατά καιρούς εκθέσεις και δηλώσεις υπαλλήλων και αξιωματούχων του ΔΝΤ (με τελευταία την προχθεσινή της Κριστίν Λαγκάρντ), σε συνδυασμό με τις επικρίσεις από κάποιους ξένους ευρωβουλευτές, για τις επιδόσεις τόσο της τρόικας, όσο και του προγράμματος στήριξης της ελληνικής οικονομίας, έχουν χρησιμοποιηθεί στο εσωτερικό της Ελλάδας για να εμπεδωθεί η αντίληψη ότι για όλα φταίει το Μνημόνιο και αυτοί που το επιβάλλουν. Οι ανελέητοι δανειστές, δηλαδή, και η τρισκατάρατη τρόικα που όχι μόνο δεν δείχνει ίχνος κατανόησης για την ελληνική οικονομική πραγματικότητα, αλλά επιπλέον, δεν ξέρει τι της γίνεται.
Με λίγα λόγια, η συντριπτική πλειονότητα των Ελλήνων πιστεύει ότι δεν φτάσαμε στη χρεοκοπία και γι’ αυτό μπήκαμε στο Μνημόνιο υπό την εποπτεία της τρόικας, αλλά ότι έγινε ακριβώς το αντίθετο. Το Μνημόνιο και η τρόικα προκάλεσαν την κρίση και τα δεινά που βιώνουμε ως χώρα και ως κοινωνία, οπότε χωρίς αυτά θα περνούσαμε μια χαρά και ανέμελα, όπως πριν. Τότε που περνούσαμε μια χαρά με τα κονδύλια από την Ευρωπαϊκή Ενωση και τα δανεικά. Αυτή είναι η αντίληψη που έχει εδραιωθεί με τη βοήθεια των κομμάτων της αντιπολίτευσης, πολλών μίντια, αλλά και της κυβέρνησης, που η τακτική της είναι να ρίχνει τις ευθύνες στην τρόικα και το Μνημόνιο για να αντιμετωπίσει τη δυσαρέσκεια.
Ασφαλώς και η τρόικα έχει κάνει λάθη και αναμφίβολα το Μνημόνιο επέβαλε δυσβάστακτους όρους που έπρεπε να εκπληρωθούν σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα. Η Κριστίν Λαγκάρντ αποδίδει πολλά από τα λάθη αυτά στα ανακριβή στοιχεία που έδιναν οι ελληνικές κυβερνήσεις, αλλά είναι επίσης βέβαιο ότι ΔΝΤ, τρόικα και Ευρωπαίοι δανειστές αντιμετώπισαν μία πρωτόγνωρη κατάσταση στην Ελλάδα λόγω της γνωστής «ελληνικής πραγματικότητας», που δεν έμπαινε σε κανένα «καλούπι» των λεγόμενων ανεπτυγμένων χωρών. Δεν μπορούσαν να φανταστούν ότι υπήρχε χώρα – μέλος της Ευρωζώνης με τόσο διαλυμένη, ανίκανη και διεφθαρμένη δημόσια διοίκηση, με εντελώς κρατικοδίαιτη και αντιπαραγωγική οικονομία και αντίστοιχες στρεβλώσεις σε κάθε τομέα, με τέτοια αντίδραση απέναντι σε κάθε ιδέα εκσυγχρονισμού και με τόσο μέτρια πολιτική τάξη.
Αυτά άλλωστε συνετέλεσαν σημαντικά στην αντιμετώπιση των επιχειρημάτων και των στοιχείων της ελληνικής πλευράς με ιδιαίτερη καχυποψία, κάτι που συνεχίζεται ώς σήμερα. Αν προστεθεί και το γεγονός ότι οι δανειστές δεν ήθελαν ή δεν μπορούσαν εύκολα να διαθέσουν περισσότερα κονδύλια και σε μεγαλύτερο βάθος χρόνου, για λόγους δικής τους εσωτερικής πολιτικής, ή επειδή πίεζε η ανάγκη γρήγορων βημάτων για μεγαλύτερη στοίχιση των οικονομιών στην Ευρωζώνη, εξηγείται σε μεγάλο βαθμό γιατί μπορεί να έγιναν και λάθη στους χειρισμούς από την τρόικα, η οποία εκπροσωπεί το ΔΝΤ, την Κομισιόν και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, για να μην το ξεχνάμε.
Οποιες πάντως και να ήταν η συμπεριφορά και οι επιδόσεις της τρόικας και όσο δυσβάστακτοι να είναι οι όροι του Μνημονίου, η Ελλάδα δεν έπεσε… στα βράχια εξαιτίας τους. Η Ελλάδα είχε πέσει στα βράχια και ευτυχώς υπήρξε το Μνημόνιο και ήλθε και η τρόικα για να εποπτεύσει την τήρησή του, ώστε να μην φτάσει η κατάσταση στην άτακτη χρεοκοπία. Καμία τρόικα και κανένα Μνημόνιο δεν έφταιγε για την πλήρη ανικανότητα, σπατάλη και διαφθορά της δημόσιας διοίκησης. Καμία τρόικα και κανένα Μνημόνιο δεν έφταιγε για την εκτεταμένη φοροδιαφυγή, τα σκάνδαλα και το μέγεθος της λεηλασίας του Δημοσίου από πολλούς, πάρα πολλούς πολίτες αυτής της χώρας. Καμία τρόικα και κανένα Μνημόνιο δεν φταίνε για τα χάλια της Παιδείας, την έλλειψη παραγωγικής βάσης, τις «φούσκες» που είχαν δημιουργηθεί σε διάφορους τομείς, την καταναλωτική μανία, τη διάχυτη ασυδοσία, τις συντεχνιακές αντιλήψεις, τη στρέβλωση του συνδικαλισμού και των αριστερών ιδεών, τις πελατειακές σχέσεις, τον γενικευμένο παραλογισμό και τόσα άλλα που χαρακτήριζαν και χαρακτηρίζουν ακόμη την «ελληνική πραγματικότητα».
Αν κάποιοι θεωρούν ότι αυτό το κείμενο αποτελεί απόπειρα εξωραϊσμού του προφίλ της τρόικας και δικαιολόγησης του Μνημονίου, ας αναλογισθούν πού θα βρισκόταν η χώρα και οι ίδιοι δίχως Μνημόνιο και τρόικα. Ας αναλογιστούν ακόμη πού θα οδηγηθούν η χώρα και οι ίδιοι αν επικρατήσουν εκείνοι που παίζουν με την έξοδο από την Ευρωζώνη και την επάνοδο στη δραχμή.