??Βρισκόμαστε τρεις μήνες πριν από το φθινόπωρο και στην ελληνική κοινή γνώμη ευδοκιμούν δέκα μύθοι σε σχέση με την επικείμενη διαπραγμάτευση για την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους.
Μύθος 1: Η διαπραγμάτευση για την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους θα είναι κάτι σαν μπρα ντε φερ, όπου αυτός που θα φωνάξει περισσότερο ή αυτός που θα εκβιάσει περισσότερο θα νικήσει. Τα πράγματα είναι τελείως διαφορετικά, κι αυτό, γιατί στο πλαίσιο της λειτουργίας της Ευρωζώνης, δεν υπάρχει περιθώριο εκβιασμών ή απειλών τύπου «κρατάμε τα πυρηνικά στο χέρι», ούτε περιθώριο για δημόσια διαπραγμάτευση μετά τυμπανοκρουσιών. Κι αυτό, διότι υπάρχει ισχυρή αλληλεξάρτηση και κοινή στρατηγική μεταξύ Ελλάδος και πιστωτών-χωρών.
Μύθος 2: Η διαπραγμάτευση θα ξεκινήσει τον Σεπτέμβριο και θα ολοκληρωθεί κάπου το τελευταίο τρίμηνο του 2014. Τα πράγματα είναι αρκετά διαφορετικά, η διαπραγμάτευση έχει ήδη αρχίσει από τη στιγμή που η Ελλάδα αποφάσισε την παραμονή της στο ευρώ, συνεχίζεται μέχρι τις ημέρες μας. Αυτό που υποτίθεται ότι θα αρχίσει τον Σεπτέμβριο θα είναι η επίσημη φάση της διαπραγμάτευσης ή, αλλιώς, η διαπραγμάτευση υπό το φως της δημοσιότητας.
Μύθος 3: Το αποτέλεσμα της διαπραγμάτευσης θα είναι σε κάθε περίπτωση θετικό για την ελληνική πλευρά. Αυτό αποτελεί μια λανθασμένη και επικίνδυνη άποψη γιατί η συμφωνία του Νοεμβρίου του 2012 προβλέπει κινήσεις ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους, χωρίς να τις ποσοτικοποιεί. Δηλαδή μπορεί να έχουμε μια συμφωνία ελάφρυνσης, που μειώνει το ετήσιο κόστος εξυπηρέτησης π.χ. κατά 0,5 δισ., η οποία να βρίσκεται στο πνεύμα τής τότε συμφωνίας. Σε αυτή την περίπτωση, το αποτέλεσμα μπορεί να είναι θετικό αλλά θα εξακολουθεί να τίθεται θέμα βιωσιμότητας του χρέους. Με άλλα λόγια, θα έχουμε μια αποτυχημένη διαπραγμάτευση σε σχέση με όσα έχουν διαρρεύσει περί επιμήκυνσης της αποπληρωμής μέχρι τα 50 χρόνια, η οποία σε συνδυασμό με μείωση του επιτοκίου θα μείωνε το ετήσιο κόστος εξυπηρέτησης του χρέους κατά περίπου 3 δισ. ευρώ.
Μύθος 4: Στη διαπραγμάτευση, η ελληνική πλευρά μπορεί να ζητήσει περίπου ό,τι θελήσει, δηλαδή και διαγραφή και επιμήκυνση και μείωση επιτοκίου και σταθερό επιτόκιο. Η ελληνική πλευρά, θεωρητικά, μπορεί να ζητήσει τα πάντα, αλλά στο τέλος θα πρέπει να κλείσει τη συμφωνία με έναν αξιοπρεπή συμβιβασμό.
Μύθος 5: Η διαπραγμάτευση είναι εύκολη υπόθεση και το αποτέλεσμά της είναι προκαθορισμένο.
Μύθος 6: Η πλευρά των πιστωτών θα κάνει αποδεκτό το ελληνικό αίτημα περί διαγραφής ελληνικού χρέους. Κατά τη γνώμη μου, αυτό το αίτημα δεν μπορεί να γίνει αποδεκτό γιατί α) είναι εξαιρετικά δύσκολο να εγκριθεί από το σύνολο των 18 Κοινοβουλίων της Ευρωζώνης και β) συναντά και συνταγματικούς περιορισμούς σε κάποιες από τις χώρες αυτές.
Μύθος 7: Το κόστος για τους πιστωτές από μια συμφωνία ελάφρυνσης είναι αμελητέο, εάν η συμφωνία δεν συμπεριλάβει διαγραφή. Αυτή η θέση, εκτός του ότι είναι αβάσιμη, είναι και βαθύτατα αντικοινοτική. Κατά αρχάς, με την επιμήκυνση της αποπληρωμής π.χ. μέχρι τα 50 χρόνια, σε συνδυασμό με τη μείωση του επιτοκίου κατά περίπου 0,50%, οι χώρες-πιστωτές θα έχουν διαφυγόντα έσοδα της τάξης περίπου 3 δισ. σε ετήσια βάση. Δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι απέναντι στην ελληνική πλευρά δεν βρίσκεται μόνο η Γερμανία, η οποία είναι πολύ πιο μεγάλη και πιο πλούσια χώρα από την Ελλάδα. Βρίσκονται και χώρες σαν τη Μάλτα, τη Σλοβακία και προσφάτως και κάποιες βαλτικές χώρες, οι οποίες είναι χώρες πιο μικρές και οικονομικά πιο αδύναμες από την Ελλάδα.
Μύθος 8: Η ελληνική πλευρά έχει το περιθώριο να διαπραγματεύεται στο διηνεκές ή έχει το περιθώριο να μην κλείσει το θέμα της διαπραγμάτευσης μέσα στο 2014 και να το αναβάλει για αργότερα. Η ελληνική πλευρά είναι αυτή που πιέζεται για την ελάφρυνση του χρέους.
Μύθος 9: Στην επικείμενη διαπραγμάτευση, η ελληνική πλευρά θα πρέπει να έχει μόνο αριθμητικούς στόχους σε σχέση με την ελάφρυνση του χρέους. Αυτό αποτελεί μια κοντόφθαλμη στρατηγική, γιατί στο περιθώριο των διαπραγματεύσεων η ελληνική πλευρά μπορεί να πετύχει κι άλλους στόχους, οι οποίοι ενδεχομένως να έχουν πολλαπλάσιο οικονομικό αποτέλεσμα για την Ελλάδα.
Μύθος 10: Στη διαπραγμάτευση για το χρέος δεν συμμετέχει η αξιωματική αντιπολίτευση. Κατά τη γνώμη μου, κανένας πιστωτής δεν θα συμφωνήσει σε μια αναδιάρθρωση του χρέους, εάν δεν έχει εκ των προτέρων εξασφαλίσει ότι η εν λόγω συμφωνία θα εξακολουθήσει να υφίσταται ακόμα και έπειτα από μια ενδεχόμενη κυβερνητική αλλαγή.
Υπάρχει όμως και μία σημαντική αλήθεια σε σχέση με την επικείμενη διαπραγμάτευση για την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους: στη διαπραγμάτευση, η ελληνική πλευρά κατέρχεται με πολύ ισχυρή διαπραγματευτική θέση. Αυτό είναι το αποτέλεσμα των σημαντικών θυσιών των Ελλήνων πολιτών. Βασική προϋπόθεση για όλα τα παραπάνω αποτελεί η διατήρηση της πολιτικής σταθερότητας και η μίνιμουμ συνεννόηση μεταξύ των κομμάτων του κυβερνητικού συνασπισμού και της αξιωματικής αντιπολίτευσης.