«Η ποίηση δεν είναι, όπως νομίζουν μερικοί, ανέξοδη: για να περάσει στην ψυχή μας, τρώει το κορμί μας. Σ’ αντάλλαγμα μας φανερώνει τις άδηλες αναλογίες του κόσμου – του σημερινού κόσμου, εννοώ. Μας οδηγεί μέσα από το αγεωμέτρητο χάος, στη γεωμετρία της ζωής, που είναι η αποφασισμένη μοίρα του ανθρώπου».
—Δ. Ν. Μαρωνίτης: Διονύσιος Σολωμός, Οι εποχές του Κρητικού, 1975—
* * *
Πληροφορηθήκαμε σήμερα το πρωί τον θάνατο του σπουδαίου φιλολόγου Δημήτρη Μαρωνίτη από τη λιτή, και για αυτό μάλλον σπαρακτική, ανακοίνωση της κόρης του Εριφύλλης Μαρωνίτη στο facebook: «Έφυγε ο Μπαμπάς μας Μίμης Μαρωνίτης». Μετά την αιφνίδια λύπη, η πρώτη μας σκέψη ήταν ότι ο Δημήτρης Μαρωνίτης υπήρξε με κάποιον τρόπο μπαμπάς (και ουδέποτε κηδεμόνας) για τη σκέψη, τη γλώσσα, τα γράμματα. Η δεύτερη ότι θέλουμε να ετοιμάσουμε ένα κατά το δυνατόν αντιπροσωπευτικό αφιέρωμα. Βάλαμε τα δυνατά μας — και αφήνουμε εκκρεμότητες. Θα επανέλθουμε, όπως ακριβώς θα επανερχόμαστε στη σκέψη και στις λέξεις του Μαρωνίτη, που έγραφε όταν αισθανόταν πως ανταποκρινόταν σε μια υποχρέωση του εαυτού του να γράψει, δήλωνε δάσκαλος και μαθητής, άνθρωπος αφοσιωμένος στη γραφή, την ανάγνωση και τη μετάφραση.
Εκτός από το έργο του καθαυτό, σημαντικό ήταν ότι υπήρξε, κατά τη διατύπωση του πανεπιστημιακού και συγγραφέα Νικόλα Σεβαστάκη, «δημόσιος διανοούμενος», «αριστερός δημοκράτης, της σχολής του μαχόμενου κριτικού νου». Εξέφραζε τη γνώμη του, σταθερά αρθρογραφώντας, δίχως να επιδιώκει να γίνεται αρεστός, κάθε άλλο.
Εν κατακλείδι, μια σκέψη που ορισμένως σύντομα θα αναπτυχθεί, εδώ, στο dim/art: Ο τρόπος αντιμετώπισης της γλώσσας (και δη της επιβαρημένης με τόσα και τέτοια στερεότυπα ελληνικής γλώσσας) δεν είναι μόνο υπόδειγμα αντιδογματισμού και δημοκρατικότητας και σεβασμού στη διαφορά· είναι εργαλείο για το πώς να ζήσει κανείς: με τη γνώση όχι βαρίδι που σε κρατά καθηλωμένο, αλλά μέσο που σε βοηθά να υπερβείς τους περιορισμούς των κανόνων μιας δειλής ύπαρξης.
Η κηδεία του Δ. Ν. Μαρωνίτη θα γίνει μεθαύριο, Πέμπτη 14 Ιουλίου, στις 11 το πρωί, από το Α’ Νεκροταφείο της Αθήνας.
Το σημερινό αφιέρωμα περιλαμβάνει μια πρόσφατη συνέντευξη του Δ. Ν. Μαρωνίτη στον Γιάννη Παπαθεοδώρου για το περιοδικό Το δέντρο, ένα άρθρο της Μαρίας Τοπάλη για τον τρόπο ανάγνωσης και ερμηνείας της Οδύσσειας από τον Μαρωνίτη, ένα κείμενο του Γιώργου Ζεβελάκη για τον Μαρωνίτη ως συνεργάτη και εκδότη περιοδικών, έναν σύντομο αποχαιρετισμό του Σπύρου Λυκούδη, τη Μαύρη Γαλήνη(το διήγημα που ο Μαρωνίτης έγραψε κρυφά στην ΕΣΑ σε χαρτοπετσέτες και δημοσίευσε αργότερα στο περιοδικό Συνέχεια), άλλα κείμενα καθώς και αδημοσίευτες φωτογραφίες του κι ένα βιογραφικό του από το περιοδικό Εντευκτήριο.
Συνέχεια στο DIMART