Στη γωνία 3ης Σεπτεμβρίου και Μάρνη, στην Αθήνα, ρημάζει εδώ και χρόνια ένα υπέροχο τριώροφο κτίριο. Πριν από τρία χρόνια εμφανίστηκε ένα τεράστιο πανό «Πωλείται», με την υπογραφή ενός ασφαλιστικού ταμείου. Φυσικά, σε περίοδο ύφεσης και με δεδομένες τις αγκυλώσεις ενός δημόσιου οργανισμού, το κτίριο θα ρημάζει για πολύ καιρό. Ισως μέχρι την τελική κατάρρευσή του. Ηδη προστέθηκαν προστατευτικές σανίδες, για να μην πέσει κανένα κομμάτι σοβά στα κεφάλια διερχομένων. Το εν λόγω οίκημα είναι ένα από τα δεκάδες αναξιοποίητα κτίρια των ασφαλιστικών ταμείων, η αξία των οποίων (σύμφωνα με την ηλεκτρονική βάση ΕΣΤΙΑ) ανέρχεται σε 1,43 δισ. ευρώ.
Προ ημερών διαβάσαμε ότι «σβήνει το Ασυλο Ανιάτων» και κινδυνεύουν να μείνουν στον δρόμο 195 ασθενείς. Στο ίδιο ρεπορτάζ όμως αναφερόταν ότι το ίδρυμα διαθέτει μια τεράστια ακίνητη περιουσία που ξεπερνά τα 1.500 ακίνητα: ξενοδοχεία, εργοστάσια, σούπερ μάρκετ, επαύλεις, γραφεία, καταστήματα, διαμερίσματα, οικόπεδα-φιλέτα στην Αθήνα, ακόμη και το νησί Χρυσή, νότια της Ιεράπετρας! Υπάρχουν καταγγελίες για σκάνδαλα στη διαχείριση αυτής της περιουσίας, αλλά είναι σίγουρο ότι ακόμη και αν υπήρχε χρηστή διαχείριση, τα περισσότερα ακίνητα θα ρήμαζαν, όπως κι εκείνο της οδού Μάρνη.
Είναι προφανές ότι και στον δημόσιο τομέα, και στα ασφαλιστικά ταμεία, και στα ιδρύματα της Εκκλησίας (μαζί με πιθανή διαφθορά στη διαχείριση της ακίνητης περιουσίας) κυριάρχησε η νεοελληνική αντίληψη του «άσ’ το να υπάρχει». Επειδή η φορολογία ακινήτων ήταν χαμηλή, ουδείς πιεζόταν μέχρι την κρίση να αξιοποιήσει ή να πουλήσει ανενεργά ακίνητα.
Το πρόβλημα όμως με τον δημόσιο τομέα είναι ακόμη μεγαλύτερο από το «άσ’ το να υπάρχει». Επιζεί και το «χτισ’ το να υπάρχει». Για παράδειγμα, στον Δήμο Κοζάνης υπάρχει τεράστιο απόθεμα ανενεργών κτιρίων. Υπάρχει ένα Ξενία που ρημάζει (ανήκει στον ΕΟΤ), αρχοντικά που είναι κλειστά (ανήκουν στο υπ. Πολιτισμού), ένα κτίριο της Ευξείνου Λέσχης, 2.600 τ.μ., που κανείς δεν ξέρει πώς θα συντηρηθεί, ένα συγκρότημα σχολών ΟΑΕΔ με 8 προσφάτως ανακατασκευασμένα κτίρια που υπολειτουργούν, συν ένα πανεπιστημιακό campus του ΤΕΙ οι εγκαταστάσεις του οποίου «διαθέτουν φοιτητικές εστίες, εστιατόριο, γυμναστήρια και γενικότερα υποδομές που θα μπορούσαν να υποστηρίξουν τις ανάγκες 10.000 σπουδαστών» (ανακοίνωση Σχολής Διοίκησης-Οικονομίας, 30.5.2011). Να σημειώσουμε ότι ολόκληρο το ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας (με τα παραρτήματα σε Γρεβενά και Καστοριά) δέχθηκε πέρυσι 2.095 σπουδαστές.
Παρ’ όλα αυτά, προ ημερών το υπουργείο Οικονομικών παραχώρησε έκταση 200 στρεμμάτων «με σκοπό την ανέγερση των κτιριακών εγκαταστάσεων του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας». Δεν θα σταθούμε στο γεγονός ότι το Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας ήταν ένα από εκείνα τα ΑΕΙ που θα συγχώνευε, με το «σχέδιο Αθηνά», ο κ. Αρβανιτόπουλος. Απλώς σημειώνουμε ότι η υπάρχουσα πανεπιστημιούπολη του ΤΕΙ Δυτ. Μακεδονίας με όλες τις υποδομές για εξυπηρέτηση 10.000 σπουδαστών καταλαμβάνει επίσης έκταση 200 στρεμμάτων και βρίσκεται στο άλλο άκρο της πόλης.
Οι αρμόδιοι παράγοντες λένε ότι λεφτά (από το ΕΣΠΑ) υπάρχουν για τη νέα πανεπιστημιούπολη. Το ερώτημα, όμως, είναι δεν θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν παραγωγικά τα ντουβάρια;