Το email με την απάντηση της επιμελήτριας του μουσείου Guggenheim προς τον Λευκό Οίκο ήταν ευγενικό αλλά αμετακίνητο: Το μουσείο δεν μπορούσε να ανταποκριθεί στο αίτημα δανεισμού πίνακα του Βαν Γκογκ για τα ιδιαίτερα διαμερίσματα του προέδρου Τραμπ και της Πρώτης Κυρίας.
Αντ’αυτού, γράφει η επιμελήτρια Νάνσι Σπέκτορ, είναι διαθέσιμο ένα άλλο κομμάτι, που δε μοιάζει σε τίποτα με το «Τοπίο με Χιόνι» που ζωγράφισε ο Βαν Γκογκ το 1888. Η εναλλακτική ήταν μια λεκάνη από χρυσό 18 καρατίων, πλήρως λειτουργική – διαδραστικό έργο με τίτλο «America» που οι κριτικοί περιγράφουν ως αιχμηρή σάτιρα για την υπερβολή πλούτου στη χώρα.
Το Guggenheim περιλάμβανε το έργο «America», δημιουργία του σύγχρονου καλλιτέχνη Μαουρίτσιο Καττελάν, σε δημόσια τουαλέτα στον πέμπτο όροφο του μουσείου διαθέσιμη στο κοινό για χρήση. Αλλά η έκθεση τελείωσε και η λεκάνη ήταν διαθέσιμη «αν ο πρόεδρος και η Πρώτη Κυρία έχουν ενδιαφέρον να την εγκαταστήσουν στο Λευκό Οίκο» έγραψε η Σπέκτορ σε email που έχει στη διάθεσή της η Washington Post.
Ο καλλιτέχνης «θα ήθελε να την προσφέρει στον Λευκό Οίκο ως μακροχρόνιο δάνειο» έγραφε η Σπέκτορ, που έχει ασκήσει κριτική στον Τραμπ. «(Το έργο) είναι φυσικά εξαιρετικά πολύτιμο και κάπως εύθραυστο, αλλά μπορούμε να παρέχουμε όλες τις οδηγίες για την εγκατάσταση και την φροντίδα του».
Εκπρόσωπος του μουσείου επιβεβαίωσε ότι η Σπέκτορ έγραψε το email στις 15 Σεπτεμβρίου προς την επιμελήτρια του Λευκού Οίκου Donna Hayashi Smith. Ο Λευκός Οίκος δεν απάντησε στα ερωτήματα για το θέμα.
Ο Καττελάν, που ρωτήθηκε τηλεφωνικά, παρέπεμψε τις ερωτήσεις για την λεκάνη στο μουσείο, λέγοντας «Είναι πολύ λεπτό θέμα». Όταν ρωτήθηκε να εξηγήσει το νόημα του έργου του και γιατί το πρόσφερε στους Τραμπ είπε «Ποιο είναι το νόημα στη ζωή μας; Όλα μοιάζουν παράλογα μέχρι να πεθάνουμε και τότε βγαίνει νόημα».
Αρνήθηκε να αποκαλύψει το κόστος του χρυσού που χρησιμοποιήθηκε για να δημιουργήσει το έργο, αν και έχει εκτιμηθεί σε πάνω από 1 εκατ.δολάρια.
Συχνά οι πρόεδροι και οι πρώτες κυρίες δανείζονται σημαντικά έργα τέχνης για να διακοσμήσουν το Οβάλ Γραφείο, την κατοικία της οικογένειας και διάφορες αίθουσες στο Λευκό Οίκο. Το Σμιθσόνιαν δάνεισε στους Κέννεντι τον πίνακα του Ντελακρουά «Ο Καπνιστής». Οι Ομπάμας προτιμούσαν αφηρημένη τέχνη και διάλεξαν έργα των Μαρκ Ρόθκο και Τζάσπερ Τζονς.
Σε πρώτη ανάγνωση ο πρόεδρος Τραμπ μπορεί να εκτιμούσε την απόδοση μιας επιχρυσωμένης λεκάνης, με δεδομένη την καταγεγραμμένη του προτίμηση να εγκαθιστά χρυσά στοιχεία στις κατοικίες, ιδιοκτησίες ακόμα και στο αεροπλάνο του. Αλλά ο πρόεδρος έχει γνωστή φοβία για τα μικρόβια και δεν μπορεί κανείς να πει αν θα δεχόταν μια προηγούμενα χρησιμοποιημένη λεκάνη, έστω και 18 καρατίων.
Το μουσείο είχε φρουρό έξω από την τουαλέτα για να παρακολουθεί τους «πάνω από 100.000 ανθρώπους» που περίμεναν «υπομονετικά στην ουρά για να επικοινωνήσουν με την τέχνη και την φύση» είχε γράψει σε ανάρτηση του μουσείου η Σπέκτορ. Κάθε 15 λεπτά η τουαλέτα καθαριζόταν από ειδικό συνεργείο.
Ο 57χρονος καλλιτέχνης είναι γνωστός για τα σατιρικά και προκλητικά του έργα, που περιλαμβάνουν ένα γλυπτό που αναπαριστά τον Πάπα Ιωάννη Παύλο ΙΙ στο έδαφος χτυπημένο από μετεωρίτη. Τα έργα του πωλούνται εκατομμύρια δολάρια. Ο ίδιος δεν ερμηνεύει τα έργα του, απαντώντας στις συνεντεύξεις ότι αυτό το αφήνει στο κοινό. Είχε συλλάβει την ιδέα πριν την υποψηφιότητα του Τραμπ, αν και έχει παραδεχθεί ότι μπορεί να είχε επηρεαστεί από την θέση του μεγιστάνα στην αμερικάνικη κουλτούρα.
Έχει περιγράψει επίσης την χρυσή λεκάνη «τέχνη του 1 τα εκατό για το 99 τα εκατό». «’Ο,τι κι αν φας, είτε γεύμα 200 δολαρίων ή χοτ-ντογκ των 2, τα αποτελέσματα είναι τα ίδια, από την άποψη της τουαλέτας».
Η επιμελήτρια δεν έχει κρύψει την πολιτική της άποψη. «Αυτή πρέπει να είναι η πρώτη μέρα της επανάστασής μας για να πάρουμε πίσω την αγαπημένη μας χώρα από το μίσος, τον ρατσισμό και την μισαλλοδοξία» είχε γράψει στο Instagram μια μέρα μετά την εκλογή του Τραμπ. «Μην πενθείτε, οργανωθείτε» έγραφε.
Απαντώντας στο αίτημα του δανεισμού του πίνακα του Βαν Γκογκ, εξήγησε ότι το «Τοπίο με Χιόνι» – που δεν επιτρέπεται να ταξιδέψει παρά μόνο σε πολύ εξαιρετικέ περιπτώσεις – προοριζόταν για έκθεση στο μουσείο Guggenheim στο Μπιλμπάο της Ισπανίας και θα επέστρεφε «στο προβλέψιμο μέλλον» .
«Συμπτωματικά» έγραψε το έργο του Καττελάν “America” ήταν διαθέσιμο μετά την «εγκατάστασή του στις δημόσιες τουαλέτες μας για μπορούν όλοι να το χρησιμοποιήσουν σε μια θαυμάσια πράξη γεναιοδωρίας». Στο email της εσώκλειε και μια φωτογραφία της λεκάνης. «Λυπούμαστε που δεν μπορούμε να ανταποκριθούμε στο αρχικό σας αίτημα» έγραψε, «αλλά έχουμε την ελπίδα αυτή η ιδιαίτερη προσφορά να σας ενδιαφέρει».
washingtonpost.com