Ευρωσκεπτικιστής δήλωσε λοιπόν ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και Πάσης Ελλάδος (για κάποιο λόγο η τελευταία αυτή έκφραση μου θυμίζει πάντα τον Χάρρυ Κλυνν) Ιερώνυμος σε συνάντησή του με τον Βαυαρό υπουργό Οικονομικών και Ανάπτυξης, Markus Soder.
Αιτιολόγησε μάλιστα τη θέση του αυτή, τονίζοντας: «Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει μετακινήσει τις βάσεις που έχουμε και από εκεί που ξεκίνησε. Άλλαξε τις θέσεις από εκείνους που είχαν την ιδέα και βοήθησαν να σχηματιστεί αυτός ο φορέας και έχουν μετακινήσει τις βάσεις αλλού. Ο χριστιανισμός, η αλληλεγγύη και οι τρεις πυλώνες που στηρίχθηκε η Ευρώπη, το ρωμαϊκό δίκαιο, η ιστορία και ο χριστιανισμός, αυτά όλα μετακινήθηκαν. Πιστεύω ότι η Ευρώπη δεν είναι η Ευρώπη της αλληλεγγύης, αλλά της εκμεταλλεύσεως».
Η τοποθέτηση του Ιερώνυμου προβληματίζει. Προσωπικά δεν νομίζω πως το πρόβλημα της σημερινής Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι η «μετακίνηση» (sic) του Χριστιανισμού (στον οποίο ο Ιερώνυμος αναφέρεται δύο φορές – ενδεχομένως για να δώσει έμφαση).
Όσο και αν ο Χριστιανισμός αποτελεί την πιο διαδεδομένη θρησκεία στην Ε.Ε. δεν πρέπει να ξεχνάμε πως υπάρχουν και εκατομμύρια Ευρωπαίοι που είναι εβραίοι, μουσουλμάνοι ή ακόμα και άθεοι. Κάτι που κάθε εκκλησία οφείλει να σέβεται. Θεωρώ πως και οι ενστάσεις του Αρχιεπισκόπου σε ό,τι αφορά την ιστορία (αυτό με το ρωμαϊκό δίκαιο ομολογώ πως δεν το ‘πιασα) έχουν επίσης να κάνουν με μια ταύτιση που ο ίδιος θεωρεί πως υπάρχει ανάμεσα στην ευρωπαϊκή ιστορία και τον Χριστιανισμό.
Εδώ όμως αξίζει να αναφέρουμε την απάντηση του κ. Soder: «Πρέπει τις χριστιανικές αξίες να τις λαμβάνουμε πολύ σοβαρά υπόψη μας και να τις διατηρήσουμε. Εμείς, στη Βαυαρία και στη Γερμανία δεχθήκαμε περισσότερους από ένα εκατ. πρόσφυγες και νομίζω ότι είναι σημαντικό να τους διδάσκουμε και να τους δείχνουμε ποιες είναι οι βασικές αρχές στις οποίες στηρίζεται ο χριστιανισμός.
Διότι, ο χριστιανισμός είναι η αγάπη, η αγάπη προς τον πλησίον, αλλά και η αγάπη για τον ίδιο μας τον εαυτό. Αυτή που μπορεί να οδηγήσει στην αξιοπρέπεια, στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια, που πρέπει να διατηρούμε ως αρχή και να μην τη ξεχνούμε στην ήπειρο που ζούμε». Εμένα πιο χριστιανικά μου φαίνονται αυτά που είπε ο Βαυαρός…
Σε ό,τι αφορά το θέμα της αλληλεγγύης, ο Ιερώνυμος ένα δίκιο το έχει. Είναι γεγονός πως τα εύρωστα οικονομικά κράτη της Ε.Ε. έχουν σε μεγάλο βαθμό αφήσει στη μοίρα τους τα πιο «αδύναμα» (και δεν αναφέρομαι μόνο στην Ελλάδα). Ζούμε όμως σε μια χώρα όπου η Εκκλησία εξακολουθεί να απολαμβάνει εξωφρενικά προνόμια τη στιγμή που ένα μεγάλο κομμάτι του λαού λιμοκτονεί.
Φυσικά, αναγνωρίζω και επαινώ το φιλανθρωπικό έργο της Εκκλησίας. Έχω όμως την αίσθηση πως αν η Εκκλησία φορολογούταν όπως πρέπει και αν οι κληρικοί (=οι υπάλληλοί της) πληρώνονταν από την ίδια και όχι από το κράτος οι συμπατριώτες μας που αναγκάζονται να τρώνε στα συσσίτια της θα ήταν πολύ λιγότεροι. Η αλήθεια βέβαια είναι πως για την κατάσταση αυτή δεν ευθύνεται τόσο ο Ιερώνυμος και οι προκάτοχοί του αλλά διαχρονικά οι ελληνικές κυβερνήσεις που δεν τόλμησαν ποτέ (και ούτε πρόκειται) να διεκδικήσουν τα αυτονόητα.
Έχουμε λοιπόν να κάνουμε με μια ιδιαιτέρως συντηρητική τοποθέτηση. Η οποία μάλιστα «χαϊδεύει τα αυτιά» των διαφόρων δραχμολάγνων εθνολαϊκιστών. Δεν ξέρω αν οι τρεις πυλώνες της Ευρώπης είναι «το ρωμαϊκό δίκαιο, η ιστορία και ο χριστιανισμός». Η Ελληνική Εκκλησία όμως παραμένει ένας θεόρατος πυλώνας της συντήρησης. Και είναι κρίμα γιατί αλλιώς ξεκίνησε ο Ιερώνυμος (όταν διαδέχτηκε τον «χειμαρρώδη» Χριστόδουλο) και αλλιώς εξελίσσεται.