Χρειαζόμαστε μια άλλη στρατηγική για τη Τουρκία;

Παναγιώτης Ιωακειμίδης 03 Νοε 2020

Χρειαζόμαστε  μια άλλη στρατηγική για τη Τουρκία  τόσο η Ευρώπη όσο και η Ελλάδα ; Η Ευρώπη πάντως δεν φαινεται να αναζητά μια «άλλη» στρατηγική.   Το αντίθετο, παρά την ένταση, η Ευρωπαϊκή Ένωση (και οι εικοσι-επτά χώρες μέλη της) επιμένουν να προσφέρουν στην Τουρκία τη θετική ατζέντα για την εξομάλυνση και βελτίωση των σχέσεων, εφόσον βέβαια και η Τουρκία ακολουθήσει αυτή την επιλογή ( που αργά ή γρήγορα  θα την ακολουθήσει) . Αυτό ακριβώς λέγει η Δήλωση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της περασμένης εβδομάδας: “Προσφέρουμε στην Τουρκία τη θετική ατζέντα...”. Και  η Ευρώπη δεν είναι βέβαια αφελής. Κατανοεί ότι έχει ίσως απέναντί της ένα rogue state αλλά αυτό το συγκεκριμένο κράτος το έχει πολλαπλώς ανάγκη  και επομένως ούτε πόλεμο μπορεί ή θέλει να ανοίξει ούτε να το γονατίσει οικονομικά. Θέλει ως στρατηγικό στόχο να βρει τον τρόπο να το καταστήσει όσο το δυνατόν λιγότερο επικίνδυνο και να συνυπάρξει μαζί του σε μια σχέση πρόσδεσης/ενσωμάτωσης  αμοιβαίας εμπιστοσύνης. Γιατί άλλη στρατηγική δεν υπάρχει. Η Ευρώπη δεν μπορεί “να χάσει ολοκληρωτικά την Τουρκία” μετατρέποντάς την σε ένα εχθρό με τον οποίο καθημερινά θα  βρίσκεται σε σύγκρουση, σε ένα οιονεί ψυχρό πόλεμο. Αυτό θα ήταν μια κοντόφθαλμη προσέγγιση. Για να αποδώσει βέβαια αυτή η στρατηγική απαιτείται και η σύμπραξη της άλλης πλευράς. Και αυτό είναι ένα καίριο ζητούμενο. Ωστόσο η Ένωση στηρίζεται στην ισχυρή σχέση οικονομικής αλληλεξάρτησης  ανάμεσα στα δύο μέρη.

Η  Ελλάδα αντιθέτως  εμφανίζεται να  αναζητά νέα, μακροχρόνια  στρατηγική  ( grand strategy)  για να αντιμετωπίσει τη σημερινή,  νεο-οθωμανική Τουρκία. Ωστόσο    δεν έχει ανάγκη άλλης στρατηγική πέρα απ?  αυτή της ΕΕ :να επιμείνει δηλαδή , παρά τα προβλήματα, στην όσο το δυνατόν βαθύτερη πρόσδεση  της Τουρκίας στις ευρωπαϊκές διαδικασίες, μηχανισμούς, δομές. Αυτό επιβάλλεται ως μακροχρόνια ,  διαθρωτική  στόχευση  πέρα από τη διαχείριση των συγκυριακών καταστάσεων. Η οποιαδήποτε άλλη προσέγγιση όπως π,χ. αυτή των τριμερών συμπράξεων επιδεινώνει το ελληνοτουρκικό πρόβλημα, παρά  το αντιμετωπίζει (αν και φοβάμαι ότι κλείνουμε τα μάτια μας και δεν το βλέπουμε).  Μια νέα εξέλιξη προσφέρει τώρα  μια πρόσθετη δυνατότητα για την υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις ενσωμάτωση της Τουρκίας στις ευρωπαϊκές διαδικασίες: η Ένωση αποφάσισε πριν λίγες μέρες ότι “τρίτες  χώρες” (χώρες μη μέλη της ) μπορούν να συμμετάσχουν στα σχέδια/ projects αμυντικής πολιτικής (στο πλαίσιο της “διαρθρωμένης συνεργασίας” - PESCO). Η δυνατότητα αυτή παρέχεται πρωτίστως σε Βρετανία και Νορβηγία αλλά η πόρτα είναι ανοιχτή και στην Τουρκία, εάν και εφόσον φυσικά ξεπερασθούν οι τρέχουσες εντάσεις (σε Αιγαίο, Αν. Μεσόγειο, Κύπρο,κ.α) αλλά και με την εκπλήρωση δέσμης άλλων προϋποθέσεων.

          Επομένως η Ελλάδα ας μη ψάχνεται για εναλλακτικές στρατηγικές. Η στρατηγική είναι μία και αυτή θα πρέπει να αξιοποιήσει  ευρηματικά με σκέψη out of the box. Καθώς  δεν θα πρέπει σε καμία περίπτωση η χώρα να μετατραπεί στο ανάχωμα της Δύσης απέναντι σε μια αντιδυτική Τουρκία. Αυτό θα αποτελούσε ολέθρια εξέλιξη. Ο σεισμός της Σάμου μας υπενθύμισε  με τραγικό τρόπο ότι Ελλάδα και Τουρκία, ως όμορες χώρες,  έχουμε κάπου μιά κοινή μοίρα.

Πηγή: www.tanea.gr