ΤΑ ΝΕΑ

Όλες οι αναλύσεις μια ημέρα μετά τον θρίαμβο του Μπόρις Τζόνσον στις σοβαρές εφημερίδες της Μ. Βρετανίας διατυπώνουν την άποψη ότι από τώρα αρχίζουν τα δύσκολα. Σύμφωνά με το πρόγραμμα στις 31 Ιανουαρίου η Ε.Ε. θα αποτελείται από 27 πλέον κράτη μέλη, ενώ η Μ.Β. θα παραμείνει μέχρι τις 31/12/20 στο λεγόμενο μεταβατικό στάδιο. Στην διάρκεια αυτή όλες οι υποχρεώσεις για το εμπόριο , την οικονομική συμμετοχή κλπ. των δυο μερών θα τηρούνται, και ταυτόχρονα θα υπάρξει εμπορική συμφωνία που θα διέπει το εμπόριο, την Ασφάλεια, τις αερομεταφορές, την έρευνα .. Την 31/1/20 επίσης θα αποχωρήσουν οι Βρετανοί Ευρωβουλευτές και δεν θα υπάρχει Βρετανός Επίτροπος.

Οι περισσότεροι αναλυτές προβλέπουν ότι ο χρόνος των 11 μηνών για την κατάληξη σε μια εμπορική συμφωνία Ε.Ε.-Μ. Βρετανίας δεν είναι επαρκείς. Η νέα Πρόεδρος της Ε. Επιτροπής φον ντερ Λαίεν, πριν τελειώσει ακόμη η καταμέτρηση των ψήφων, δήλωσε ότι τα κράτη μέλη θα πρέπει να επεκτείνουν την μεταβατική περίοδο γιατί είναι πολύπλοκες οι διαπραγματεύσεις, καθώς περιλαμβάνουν, πέραν της εμπορικής και μια σειρά άλλες συμφωνίες, όπως οι αεροπορικές συνδέσεις, τα χρηματοοικονομικά, η έρευνα κλπ. Η κ. Μέρκελ πάλι έστειλε ένα ηχηρό μήνυμα προς τους συναδέλφους της. «Η Μ. Βρετανία», προειδοποίησε, «μπορεί να είναι ένας ισχυρός ανταγωνιστής της Ε.Ε στην γειτονία της».

Από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού ο Πρόεδρος Τραμπ χαιρέτησε τα αποτελέσματα των εκλογών βεβαιώνοντας ότι μετά την μεταβατική περίοδο θα υπάρξει μια «θαυμάσια εμπορική συμφωνία» μια και με την Ε.Ε. είναι αδύνατη η συνεννόηση, λόγω των απαγορευτικών προδιαγραφών για πολλά και κρίσιμα προϊόντα των ΗΠΑ (μεταλλαγμένα κλπ)

Πάντως, τα πρώτα σημάδια δεν είναι καθόλου ευνοϊκά για την πορεία της Μ. Βρετανίας. Λίγες ημέρες πριν τις εκλογές, και με την βεβαιότητα της νίκης του Τζόνσον, η λίρα ανέβηκε κατακόρυφα. Δεν πέρασαν 24 ώρες και η πτώση του νομίσματος υπήρξε θεαματική. Οι επενδυτές προεξοφλούν, ότι η προοπτική ολοκλήρωσης της εμπορικής συμφωνίας μέσα σε ένα χρόνο είναι ανέφικτη. Η επιμονή του Τζόνσον για επίτευξη του χρονοδιαγράμματος οδηγεί αναπόφευκτα στην υποψία, ότι η Μ. Βρετανία θα οδηγηθεί σε Έξοδο χωρίς Συμφωνία ή με μια Συμφωνία Ελεύθερης Ζώνης Εμπορίου τύπου Καναδά.

Άλλοι πάλι, θεωρούν ότι θα αναγκαστεί να ζητήσει παράταση της μεταβατικής περιόδου- η προθεσμία είναι μέχρι τον Ιούνιο το 20-, ενώ η κατάσταση της οικονομίας δεν θα του επιτρέψει να εκπληρώσει τις υποσχέσεις του για τερματισμό της λιτότητας και στροφή στις κρατικές επενδύσεις..

Σε αυτό το κλίμα της σεναριολογίας, ας κάνουμε μια θεωρητική υπέρβαση. Ας υποθέσουμε ότι ο Τζόνσον κατορθώνει το ακατόρθωτο. Δηλαδή, να πετύχει την συμφωνία με την Ένωση στο χρονοδιάγραμμα που έχει δεσμευτεί, ενώ η προβλέψεις για πτώση της λίρας και του ΑΕΠ δεν θα επαληθευτούν, και η πιθανή επανεκλογή του Τραμπ θα διευκολύνει τις διαπραγματεύσεις ΗΠΑ – Μ.Β., ώστε να υπάρξει μια γρήγορη εμπορική συμφωνία των δυο χωρών. Το κλειδί στην διαδικασία είναι ποιες θα είναι οι απαιτήσεις του Τζόνσον τις οποίες η Ένωση δεν μπορεί να δεχτεί.

Η πιο σημαντική διαφωνία θα είναι η μετατροπή της Μ.Β. σε Σιγκαπούρη της Ευρώπης, κι αυτό υποδηλώνουν οι δηλώσεις της κ. Μέρκελ. Και προειδοποιεί τους 27, ότι αν δεν υπάρξουν δεσμεύσεις της Μ.Β. για «σεβασμό των όρων του ανταγωνισμού», τότε δεν θα υπάρξει κοινό έδαφος. Όμως το όραμα του Βρετανού Πρωθυπουργού είναι αυτό ακριβώς που φοβούνται οι Ευρωπαίοι. Και τότε ο Τζόνσον δεν έχει άλλο τρόπο να εφαρμόσει το σχέδιό του, από να οδηγήσει την χώρα σε «σκληρή έξοδο». Η διαδικασία θα προκαλέσει ρήγμα εσωτερικό στην Ένωση, που μέχρι τώρα στάθηκε ενωμένη στην διάρκεια των τριών ετών εσωτερικής αστάθειας της Μ.Β. Υπάρχουν χώρες στην Ένωση που το μόνο που τους κρατάει είναι τα διαρθρωτικά ταμεία.

Υπάρχουν κόμματα σε άλλες χώρες που βρίσκονται κοντά στην εξουσία και προτιμούν την Ρωσική εκδοχή για την «Ευρώπη των Εθνών». Και υπάρχουν οι απειλές για το Ευρώ λόγω της αδράνειας της Ε.Ε. να προχωρήσει σε σημαντικές μεταρρυθμίσεις στην Τραπεζική Ένωση, στην δημιουργία Ευρωπαϊκού Νομισματικού Ταμείου και στην αύξηση του κοινοτικού προϋπολογισμού.
Αυτά και πολλά άλλα καταλήγουν σε μια απλή πρόταση. Αν ο Τζόνσον επιτύχει, τότε η συνοχή της Ε.Ε. απειλείται.

Όπως είπαμε στην αρχή, αυτές οι σκέψεις είναι ένα σενάριο ελάχιστα πιθανό, αλλά που είναι σώφρον να το έχουμε κατά νου. Και βέβαια συνάδει με μια ζοφερή πραγματικότητα που ζούμε από την κρίση του 2008. Την ξεπεράσαμε, μάθαμε από αυτήν. Αλλά η «φωτιά» της κρίσης της παγκοσμιοποίησης σιγοκαίει. Και τροφοδοτείται από τις μεταβολές της πυραμίδας των ηγεμονικών δυνάμεων, τις ανατροπές της ψηφιακές αλλαγές και την ραγδαία κλιματική αλλαγή.

Ο καινούργιος χρόνος θα είναι κρίσιμος, όχι μόνο για την ενότητα της Ε.Ε., αλλά και για τις αναπτυσσόμενες χώρες, τα φαινόμενα τοπικών συρράξεων και για την ίδια την Δημοκρατία. Ας ευχηθούμε λοιπόν οι Άρχοντες να έχουν την δύναμη, την ευφυΐα και την ικανότητα να αντιμετωπίσουν την πολυπλοκότητα της εποχής μας, και το ιστορικό προηγούμενο της Βαϊμάρης.