Βιωσιμότητα, Κλιματική αλλαγή: τι παίρνω;

Δημήτρης Σκουρέλλος 08 Φεβ 2020

 

Ποιος θα μπορούσε να αρνηθεί δράσεις και αντιδράσεις για να παραμείνει ο πλανήτης μας βιώσιμος για τις επόμενες γενιές; Ποιος θα μπορούσε να μειώσει την επιτακτική ανάγκη μέτρων ώστε το ανθρώπινο αποτύπωμα στο κλίμα να μην αποβεί μοιραίο; Κανείς!

            Εδώ έγκειται η ένστασή μας. Ζούμε την επέκταση μιας ρητορικής μονομέρειας που εκκινώντας από την υπογράμμιση και επίταση ενός αναπόδραστου ερωτήματος επιβάλλει μια κουλτούρα ιδεολογικής και εκφραστικής δέσμευσης του σύνολου πολιτικού και οραματικού λόγου: μια αμυντική σταυροφορία, μια ρητορική στάση που έρχεται να εγκαθιδρυθεί ως αποκλειστική και κυρίαρχη.

            Η μονομανία του οικολογοφανούς αιτήματος είναι προσβλητική για το ίδιο το αίτημα, στο βαθμό που αυτό προβάλλε στο πλαίσιο εφαρμογής μιας πανανθρώπινης αντίληψης προόδου και ισότητας. Οι ανακύψαντες κήρυκες του «τέλους» που μας περιμένει προτιμούν να μη διαλέγονται για την ανθρωπότητα αλλά να συλλογούνται τη διατήρηση των προνομίων των πλούσιων χωρών μας  και των ευτραφών πολιτών τους. Είναι κι αυτοί (σκανδιναβοί) «Δημοκράτες».

            Πώς να μην αισθάνεται κανείς την αντινομία του «καλοπροαίρετου» λόγου τους, όταν πλείστες όσες από τις προτάσεις του «κινήματος» προϋποθέτουν τον αποκλεισμό των φτωχότερων από την περίσσεια της παραγωγής; Πώς δίχως την επέκταση της υλικής ευημερίας, των μεταφορών, των ανταλλαγών είναι δυνατόν  να εξισωθούν οι τεράστιες κοινωνικές και πολιτισμικές διαφορές της ανθρωπότητας; Πώς αν όχι με τεχνολογία, καινοτομία, δημοκρατική και εξισωτική διαχείριση σε παγκόσμιο και ΠΑΝΑΝΘΡΩΠΙΝΟ επίπεδο είναι εφικτό τα κρίσιμα ζητήματα των πεπερασμένων πηγών και της βαθιά επιβαρυμένης φύσης του πλανήτη μας να αντιμετωπιστούν ρεαλιστικά και μόνιμα;

            Μήπως άθελα ή άσκεφτα εκτυλίσσεται το νήμα ενός επαχθούς νεοκοινοτισμού και νέων διακρίσεων εις βάρος τής μη «λευκής» ανθρωπότητας; Την ίδια στιγμή η καλλιέργεια της φοβικότητας και η τσιγγουνιά στις δυτικές κοινωνίες θα μπορούσε κάλλιστα να προετοιμάσει είτε μια νεοαποικιοκρατία ενός «θαυμαστού νέου κόσμου» τύπου Χάξλεϊ είτε τοπικές μικροδικτατορίες, που θα επιβάλλουν την ομοιογένεια της «περιβαλλοντικής» θρησκείας.

            Προφανώς και δε θα οδηγηθούμε στα οργουελίζοντα παραπάνω, αν αντί των προβληματικών επιχειρήσεων «Γκρέτα Φαρμς», κρατήσουμε την παγκοσμίων διαστάσεων έγνοια για το κοινό μέλλον όλων και όλων, την αμόλυντη ορμή ανανέωσης και αισιοδοξίας, την ενσυνείδητη αναγνώριση της παγκοσμιότητας ως προοπτικής της δημοκρατίας, τον ελπιδοφόρο στόχο υπερεθνικών δημοκρατικών πολιτικών θεσμών και θεσμίσεων, την ενοποίηση με άλλα λόγια της ανθρωπότητας.