Βιβλία (2)

Κώστας Καρακώτιας 22 Δεκ 2015

Η προσμονή των γιορτών των Χριστουγέννων φαίνεται ότι δεν αρκεί για να ξεχαστεί λίγο ο ζόφος και να κατασιγάσει το γελοίο της τρέχουσας πολιτικής συγκυρίας. Κυβερνητικές παλινωδίες και κενές ρητορείες, απίθανα σενάρια και περίεργες υπόγειες συμμαχίες συνθέτουν ένα ασταθές πολιτικό σκηνικό με την οικονομική κρίση πάντα δραστικά παρούσα. Ταυτόχρονα οι διανοούμενοι του ΣΥΡΙΖΑ ζουν ένα δράμα γιατί ανακάλυψαν έκπληκτοι ότι οι άλλοτε αντιμνημονιακοί σύμμαχοί τους κοινωνικά και πολιτισμικά είναι εξωφρενικά αντιδραστικοί. Εκεί όμως που το γελοίο υπερβαίνει τον εαυτό του είναι στη θεώρηση της σύγκρουσης Λαζόπουλου – Γεωργιάδη ως σύγκρουσης Αριστεράς – Δεξιάς.

Απέναντι σ’ αυτές τις εκφάνσεις της «εποχής των τεράτων» το βιβλίο είναι το καλύτερο αντίδοτο. Oχι ως διαφυγή από τον τρομώδη παρόντα κόσμο, αλλά ως κριτικό ξανακοίταγμά του, μέσα από τα φίλτρα της ανάγνωσης.

Στις εκδόσεις της περιόδου περίοπτη θέση έχουν βέβαια τα βιβλία της ελληνικής και ξένης λογοτεχνίας. Οι αναφορές είναι φυσικά ενδεικτικές. Πολυσυζητημένο και εξαιρετικά επίκαιρο το τελευταίο μυθιστόρημα του Μισέλ Ουελμπέκ «Υποταγή» (μτφ. Λίνα Σιπητάνου, εκδ. ΕΣΤΙΑ), όπου με τη μυθοπλασία και τον τρόπο του συγγραφέα τίθεται το ζήτημα της ολικής κρίσης της Δύσης. Ο Ανδρέας Μήτσου, συγγραφέας με βάρος πλέον, βυθίζεται στα έγκατα της γυναικείας ψυχοσύνθεσης και δημιουργεί έναν εμβληματικό χαρακτήρα στο μυθιστόρημά του «Αλεξάνδρα» (εκδ. Καστανιώτης).

«Από το πουθενά» τιτλοφορεί ο Μισέλ Φάις τη μυθιστορηματική του σύνθεση (εκδ. Πατάκη), όπου στις ψυχαναλυτικού τύπου συναντήσεις ενός άνδρα και μιας γυναίκας εισβάλλουν και παρεμβάλλονται συνεχώς σπαράγματα και εικόνες από όλον τον πλανήτη δημιουργώντας τελικά ένα παγκόσμιο τοπίο θρυμματισμένων ζωών. Η Eρση Σωτηροπούλου επανεμφανίζεται και αναρωτιέται μαζί με τον νέο ακόμα Καβάφη στο Παρίσι του 1897 «Τι μένει από τη νύχτα» (εκδ. Πατάκης).

Η καλλιτεχνική σκηνή της Νέας Υόρκης της δεκαετίας 1965 – 75 αναπλάθεται στην αυτοβιογραφία της Patti Smith «Πάτι και Ρόμπερτ» (μτφ. Αλέξης Καλοφωλιάς, εκδ. Κέδρος), όπως και η σχέση της με τον φωτογράφο Ρόμπερτ Μέιπλθορπ και η όλη εκρηκτική ζωή της. Οι επίμονοι απόηχοι της εμφυλιακής και μεταπολεμικής επαρχίας μεταπλάθονται σε πυκνές και πολλαπλών αναγνώσεων αφηγήσεις από τη νεαρή αλλά δόκιμη πλέον συγγραφέα Βασιλική Πέτσα στο βιβλίο «Μόνο το αρνί» (εκδ. Πόλις).

Σπουδή στην ανθρώπινη πτώση, όχι φιλοσοφικά, αλλά σε ‘κείνη των παρατημένων της ζωής, επιχειρεί ο Νικόλας Σεβαστάκης στη συλλογή «Aνδρας που πέφτει» (εκδ. Πόλις). «Λίγη φλόγα, πολλή στάχτη» τιτλοφορείται η συλλογή του Γιάννη Ατζακά (εκδ. Aγρα), με ήρωες δίπλα ή μέσα στη φωτιά της Ιστορίας.