Η επαναφορά του προγράμματος προσαρμογής σε ένα κοινό πλαίσιο αναφοράς με τους εταίρους δεν μπορεί να χρονοτριβήσει. Οσο καθυστερεί η χρηματοδότηση της χώρας, τόσο θα έχουμε επιδείνωση της ύφεσης και περαιτέρω απόκλιση από τους δημοσιονομικούς στόχους.
Το πρόβλημα που υπάρχει είναι ότι οι δανειστές απαιτούν την άμεση δέσμευση για συγκεκριμένα μέτρα μόνιμης μείωσης των δαπανών κατά 11,5 δισ. Η μη ικανοποίηση αυτής της πρόβλεψης του μνημονίου είναι δυνατόν (τουλάχιστον αυτό δηλώνει η τρόικα) να οδηγήσει στη διατήρηση της μη χρηματοδότησης και άρα στη διολίσθηση σε στάση πληρωμών και ντε φάκτο χρεοκοπία. Ταυτόχρονα, η ικανοποίηση της απαίτησης και η ανακοίνωση μέτρων που περιλαμβάνουν κατά ένα σημαντικό ποσοστό περικοπές σε μισθούς, επιδόματα και συντάξεις θα οδηγήσει σε κοινωνικές και πολιτικές εντάσεις.
Κατά τη γνώμη μου, υπάρχει ένας μόνο δρόμος με δύο, ταυτόχρονα εξελισσόμενες, πτυχές δράσεων. Αφενός η άμεση ανοικτή διαπραγμάτευση με τους εταίρους για το χρόνο, τα μεγέθη και το χαρακτήρα των μέτρων δημοσιονομικής προσαρμογής σε ανώτερο πολιτικό επίπεδο. Αφετέρου η καθαρή, εντός συνόρων, συζήτηση και επιλογή μέτρων εξοικονόμησης πόρων που να εντάσσονται στους στόχους της άμεσης προώθησης της συνετής-αποτελεσματικής διαχείρισης και της δίκαιης κατανομής της επιβάρυνσης. Οι κύριες επιλογές πρέπει είναι:
Η αλλαγή του συστήματος κατάρτισης του προϋπολογισμού με καθιέρωση του προϋπολογισμού απόδοσης που περιλαμβάνει την εξέταση από μηδενική βάση της σκοπιμότητας και του μεγέθους κάθε δαπάνης, ώστε να εξαλειφτούν όλα τα κόστη που συνδέονται με διαπλοκή, ατομική ιδιοποίηση, σπατάλη και πελατειακή διαχείριση.
Η ουσιαστική συμμετοχή του πολιτικού συστήματος με μείωση των δαπανών για τους βουλευτές, τα κόμματα και γενικότερα τη λειτουργία του πολιτικού συστήματος.
Η μείωση της επιβάρυνσης όσων βρίσκονται σήμερα στην οικονομική δραστηριότητα από όσους βρίσκονται σε σύνταξη. Η βιωσιμότητα του ίδιου του συνταξιοδοτικού συστήματος επιβάλλει περιορισμό της ενίσχυσης από τον προϋπολογισμό. Αυτό υποχρεώνει στην αύξουσα μείωση των συντάξεων πάνω από ένα όριο, την καθιέρωση ανταποδοτικότητας μεταξύ εισφορών –παροχών στο εφάπαξ και τις επικουρικές, και την ισότιμη συμμετοχή του προϋπολογισμού στα διαφορετικά ασφαλιστικά ταμεία.
Η αναπροσαρμογή της κοινωνικής πολιτικής που πρέπει να διασφαλίσει ότι ακόμη και σε συνθήκες περιορισμού των δαπανών θα υποστηρίζονται οι έχοντες τη μεγαλύτερη ανάγκη. Σταδιακή αύξηση του αφορολόγητου, υποστήριξη των ανέργων και εκκίνηση εφαρμογής του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος, πρέπει να προχωρήσουν στον προϋπολογισμό του 2013. Στα δε κοινωνικά επιδόματα είναι απαραίτητο να υπάρξει ενοποίησή τους ανά κατηγορία (οικογενειακό, αναπηρίας, στέγασης και ανεργίας), να αρθεί ο αποκλεισμός μεγάλου τμήματος του πληθυσμού που προκύπτει από την ένταξη σε διαφορετικό ασφαλιστικό ταμείο και να συνδεθούν με εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια.
Η αναγκαία εξοικονόμηση πόρων πρέπει να συνοδεύεται με μέτρα αύξησης των εσόδων κυρίως από τους οικονομικά ισχυρούς και τους έως σήμερα φοροδιαφεύγοντες.
Ταυτόχρονα, πρέπει να διεκδικεί μια χρηματοδοτική έγχυση σε μέτρα κοινωνικής πολιτικής, στοχευμένης προς τους έχοντες μεγαλύτερη ανάγκη, καθώς και σε αναπτυξιακές παρεμβάσεις που έχουν υψηλό συντελεστή δημιουργίας σταθερών θέσεων εργασίας. Μόνον έτσι μπορεί να υπάρξει βιώσιμη προοπτική δημοσιονομικής εξυγίανσης της χώρας.
Πρέπει να αναλάβουμε μια μεγάλη πρωτοβουλία αναδιαπραγμάτευσης με τους εταίρους για το άμεσο ζήτημα των 11,5 δισ. και ταυτόχρονα να σχεδιάσουμε την κατανομή των βαρών με πλήρη συναίσθηση της κύριας διακύβευσης που είναι η έξοδος της χώρας από τη διακεκαυμένη ζώνη της χρεοκοπίας.
Η ΔΗΜΑΡ σε αυτή την κρίσιμη μάχη θα είναι παρούσα, διότι αυτό που προέχει δεν είναι το όποιο (ενδεχόμενο) πολιτικό κόστος, αλλά η ζωή των εργαζομένων και της νεολαίας, το παρόν και το μέλλον της χώρας.
.
Ο Σάκης Παπαθανασίου είναι μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής της Δημοκρατικής Αριστεράς