Την τόσο μεγάλη ήττα του ΣΥΡΙΖΑ κανείς μας δεν την είχε προβλέψει. Οι πιο αισιόδοξοι θεωρούσαμε ότι θα νικήσει η ΝΔ με διαφορά οκτώ μονάδων το πολύ. Δεν βλέπαμε ένα τέτοιο κύμα απόρριψης παρά το γεγονός ότι θεωρούσαμε τόσο την αντιπολίτευση της τετραετίας από το ΣΥΡΙΖΑ όσο και την προεκλογική τακτική του ως αυτοκτονική. Δεν έχει προηγούμενο. Αλλά και αυτή η διαπίστωση δεν μας οδηγούσε σε τέτοιο ακραίο συμπέρασμα. Άλλωστε και την ΝΔ την βρήκαν διάφορα…
Βέβαια, τα γραπτά μένουν, θεωρούσαμε ότι ο Σύριζα αποτελούσε μια από τις παρεκβάσεις στην πολιτική ιστορία της χώρας. Αναφερόμαστε στον συνήθη Ελληνικό ιστορικό κύκλο, όπως τον σχηματοποίησε ο Στάθης Καλύβας: Ανόρθωση, κακή οικονομική κι όχι μόνο, διαχείριση, χρεοκοπία, πολιτική ανωμαλία και πάλι από την αρχή. Στην περίπτωσή μας ο ΣΥΡΙΖΑ πρόκυψε στο πλαίσιο της σχεδόν χρεοκοπίας και της πολιτικής ανωμαλίας (αγανακτισμένοι κλπ.) της προηγούμενης δεκαετίας.
Στις εκλογές του 2019 ο ΣΥΡΙΖΑ ηττήθηκε καθαρά αλλά δεν ηττήθηκε στρατηγικά όπως τελικά όλοι συμφωνήσαμε. Και το γεγονός αυτό, θεωρώντας ότι ο κύκλος που προηγήθηκε ήταν σχετικά ήπιος, μας οδήγησε στην άποψη ότι το φαινόμενο ΣΥΡΙΖΑ-ΤΣΙΠΡΑΣ θα έχει κάποια διάρκεια.
Σ αυτό συνέτεινε και το γεγονός ότι η ηγετική του ομάδα, υπό την απόλυτη κυριαρχία του Αλέξη Τσίπρα, έδειχνε χαρακτηριστικά μιας σκληρής, κυνικής, νεοσταλινικής έμπνευσης και χαμηλής μόρφωσης παρέα που δεν είχε φραγμούς. Θεωρούν την παρέα τους ως ανεξέλεγκτους «κοινωνικούς μηχανικούς»των εθνικών εξελίξεων. Μια παρέα,από τα χαμηλά προϊόντα του μεταπολιτευτικού εκπαιδευτικού μας συστήματος, που την συναντάς,πιο ήπιες, και σε άλλων κομμάτων πολιτικές παρέες.
Μετά το 2019 η χώρα επανέρχονταν στην κανονικότητα , στον νέο ενάρετο κύκλο υπό τον Κυριάκο Μητσοτάκη Και μετά την τόσο μεγάλη νίκη του στις τωρινές εκλογές έχει όλες τις προϋποθέσεις να συνεχιστεί.
Η πολιτική, από την ήττα του 19 και μετά, για το ΣΥΡΙΖΑ έγινε πιο περίπλοκη, πιο απαιτητική και η παρέα του ξέμεινε από εργαλεία. Επιπλέον η τωρινή στρατηγική ήττα του είναι συντριπτική. Άλλωστε και το οπλοστάσιο της κομμουνιστικής και κομμουνιστογενούς Αριστεράς με ορόσημο το 1989-90 «αποχώρησε» από τον σύγχρονο κόσμο . Δεν υπήρχεκαι δεν υπάρχει,παρά τις προσπάθειες,διαθέσιμη βοήθεια από το παλιό Αριστερό οπλοστάσιο. Και δεν υπάρχει μορφωτικό υπόβαθρο στην ηγετική ομάδα καταφυγής σε άλλα σύγχρονα πολιτικά εργαλεία. Ο Α. Τσίπρας μάλιστα πηγαίνει ως παρατηρητής στο Ευρωπαϊκό Σοσιαλιστικό Κόμμα για να τους τα πει, όχι για να μάθει…
Φαίνεται πως βρισκόμαστε στην αρχή του τέλους του περιορισμού αυτής της ομάδας στις πραγματικές διαστάσεις της ως ημι-ολοκληρωτικός σχηματισμός στο περιθώριο των εξελίξεων μιας Δυτικής χώρας η οποία έχει τις δυσκολίες της. Η Ελλάδα επιπλέον είναι χώρα συνόρων με τις ζώνες της αστάθειας και του Τουρκικού αναθεωρητισμού. Είναι κι αυτός ένας λόγος που τέτοια φαινόμενα αντέχουν περισσότερο.
Βέβαια το φαινόμενο ΣΥΡΙΖΑ δεν μπορεί να εξαντληθεί σε ένα πρόχειρο σημείωμα. Γιατί από την άλλη μεριά ενισχύθηκε ο αυθεντικός φορέας, η μήτρα του ολοκληρωτισμού στη χώρα μας το ΚΚΕ. Και οι δημοκρατικές πολιτικές δυνάμεις κωφεύουν επειδή το ΚΚΕ δείχνει κάποιο θεσμικό σεβασμό. Υποβαθμίζουμε όλοι το γεγονός ότι το ΚΚΕ είναι ο καθημερινός κήρυκας του ολοκληρωτισμού που βρίσκει μιμητές (τα πολλά ΚΚΕ αριστερά και δεξιά). Με τον λόγο του και με τις πρακτικές του επιπλέον αφήνει ελεύθερο το πεδίο στην καθημερινή λειτουργία άλλων ομάδων με δραστηριότητες στα όρια της παρανομίας. Μια άλλη συζήτηση για το ρόλο του ΚΚΕ που αποφεύγουμε να κάνουμε.
Και μια αναφορά στο ΠΑΣΟΚ -ΚΙΝΑΛ. Πάντα υποστηρίζουμε ότι ό χώρος του ΠΑΣΟΚ πρέπει να εξελιχθεί σε θεσμική κεντροαριστερά και να αποτελέσει την εναλλακτική κυβερνητική παράταξη. Διαφορετικά δεν έχει μέλλον.
Το ΠΑΣΟΚ έχει δύο παραδόσεις από τις οποίες μπορεί να αντλήσει εμπειρίες:
Από την παράδοση του Α. Παπανδρέου η οποία συγχώνευε μια παρωχημένη κρατιστική και μια εκσυγχρονιστική λειτουργία, ως άλλος Ιανός,Ένα σχήμα που στις μέρες μας είναι παρωχημένο. Και
Από την ολοκληρωμένη εκσυγχρονιστική παράδοση του Κώστα Σημίτη από την οποία, χωρίς να αγνοεί και τον Α.Παπανδρέου, προσαρμόζοντας την στις σημερινές συνθήκες θα επέτρεπε στην ηγεσία του να διαμορφώσει μια σύγχρονη πολιτική ατζέντα που θα φέρει το ΠΑΣΟΚ στην στρατηγική σχεδόν χηρεύουσα θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης και αύριο στην διακυβέρνηση της χώρας.
Ο τρόπος που αντιμετωπίζει την συγκυρία, ακόμα και την επιτυχία του στις τωρινές εκλογές, φαίνεται να κλίνει προς την παρωχημένη παράδοση του Α. Παπανδρέου. Δεν είναι τυχαίο, τουλάχιστον δεν έχω ακούσει, δεν υπάρχει έστω μια συμβολική αναφορά στο όνομα του Κώστα Σημίτη.