B. Όρμπαν: H εθνολαϊκιστική συνιστώσα στην Ε.Ε… προεκτάσεις

Νίκος Γκιώνης 11 Απρ 2018

Στις εκλογές της 8ης Απριλίου 2018 ο Β. Όρμπαν επανεκλέχτηκε Π/Θ της Ουγγαρίας, την οποία διοικεί ως εκλεγμένος από το 2010. Παρότι ξεκίνησε την σταδιοδρομία του ως ένας φιλελεύθερος μετασυντηρητικός,  με γοργά βήματα από την μέση της πρώτης του θητείας  ξεκίνησε να πειραματίζεται πολιτικά με εκδοχές του φαινομένου , που τα τελευταία χρόνια τείνει να αποκαλείται εθνολαϊκισμός. Συνεπώς δεν μπορούσε παρά μεθοδικά να παρεισφρύσει στην υπερδομή της κοινωνίας, στους Θεσμούς, περιορίζοντάς τους.

Άλλωστε η Δημοκρατία των κοινοβουλευτικών εδράνων είναι τόσον ανεκτική και ευρύχωρη , ώστε υποκειμενικά κοιτώντας την ορισμένοι μπορούν να την περιστέλλουν γειτνιάζοντας επικίνδυνα με την μερική ή ολική κατάργησή της. Κι αυτό ακριβώς πράττει ο διαρκώς εκλεγόμενος Βίκτορ Όρμπαν ( θυμόμαστε το περίφημο αμεσοδημοκρατικό αντιδυτικό ερωτηματολόγιο του 2017).

Αφότου προχώρησε σε ένα βασανιστικό ξήλωμα οριακών συνιστωσών του Κράτους Δικαίου είτε στην Δικαιοσύνη είτε στο Τύπο είτε σε καίριες  Συνταγματικές  διατάξεις  , άρχισε παράλληλα να εκβιάζει την ΕΕ – των προνομίων της οποίας κάνει  ο  άθλιος χρήση – άλλοτε χτυπώντας από εθνικιστικούς προμαχώνες αυτή καθαυτή την Συνθήκη της Ρώμης , άλλοτε απειλώντας για την εφαρμογή ανήκουστων μεθοδεύσεων για το μεταναστευτικό – στο μεταξύ ζητούσε τεράστια ποσά από την Κομισιόν για την λειτουργικότητα μιας αντιμεταναστευτικής  προοπτικής – άλλοτε υπερτονίζοντας με γλαφυρότητα  τα ιερά και τα όσια της Ουγγρικής φυλής , που απειλείται γενικώς …πότε από την λοιπή διεθνική Ευρώπη ως σώμα , πότε από τους αλλοεθνείς που θέλουν να την καταλάβουν μεταναστευτικώς  ενώ φορές φορές  ο λόγος του ανέφερε τα κλέη της Αυστροουγγρικής Αυτοκρατορίας.

Οι οικονομικές δυσπραγίες της  όμορφης χώρας περνάγανε σε δεύτερη μοίρα και η κοινωνία που στις προηγούμενες γενιές έφερε στο συλλογικό της ασυνείδητο τον ολοκληρωτισμό της πολύχρονης σοβιετικής καταστολής , τος εμφάνιζε ολοένα και πιο πολύ μεταλλαγμένο προς έναν  έξυπνο κοινοβουλευτικό ημικορπορατισμό.

Είναι περίπου αυτό, που ο Πολωνοεβραίος  στοχαστής Ζίγμουντ Μπάουμαν  στην μελέτη του με τίτλο Liquid  Modernity το 2000 έγραφε : «…ο ορισμός , ο εσφαλμένος ορισμός, της εσωτερικής ασφάλειας ενός συστήματος – χώρας, θεσμών, κατηγοριοποιήσεων πολιτών, κοκ – αναφέρεται σε κάθε μορφής δυνητικά ή, πιθανώς, και ανύπαρκτα κενά της λειτουργίας της, με αποτέλεσμα η ασφάλεια να προσωποποιείται  στον Έναν που μέλλει να κυριαρχήσει αποκλείοντας τους Άλλους , οι οποίοι στρεβλωτικά χαρακτηρίζονται αρχικά αντίπαλοι ..μετά εχθροί».΄.

Στην Πολωνία υπό την άτυπη μακρόχρονη ηγεμονία του Γιάροσλαβ Κατσίνσκι ( αμέσως ή εμμέσως )  και παρά τις  φωτεινές διακοπές τύπου  Ντον. Τούσκ – ο νυν Ευρωπαίος Πρόεδρος – η ρητορεία μίσους και η άσκηση πολιτικής  εξαμβλωματικού μινιμαλισμού των δικαιϊκών  παραμέτρων  οδηγεί  στην Ορμπανοποίησή της, μιας και ο Β.Όρμπαν  εκτός των άλλων κατάφερε να επιβληθεί ως η αντιπροσώπευση του τοξικού εθνολαϊκισμού των χωρών Βίζεγκραντ.

Ο πρόσφατα εκλεγείς Αντρέι Μπάμπις  στην Τσεχία και ο – ανήκων στο Σ/Δ κόμμα και στο αντίστοιχο Ευρωπαϊκό – Ρόμπερτ Φίτσο στην Σλοβακία διακονούν περίπου τα ίδια, αν και σε διαφορετικές ταχύτητες. Επιπλέον στην Τσεχία υπάρχει για την ώρα το ανάχωμα του Προέδρου Ζέμαν, ενώ ο πανούργος Φίτσο παραιτήθηκε από την Πρωθυπουργία μετά από μεγάλες διαδηλώσεις, που ζητούσαν να χυθεί άπλετο φώς στην περίεργη δολοφονία δημοσιογράφου , που ερευνούσε εκτεταμένη διαφθορά του Ρ. Φίτσο και του περιβάλλοντός του. Δυστυχώς οι κοινοβουλευτικοί συσχετισμοί του επέτρεψαν να τοποθετήσει αντ΄ αυτού ομογάλακτο συνεργάτη του.

Eίναι βέβαια άξια μνείας τα εξής: αυτές οι χώρες  έζησαν με μία έντονη κομμουνιστική καταστολή ενώ υπήρξαν εντός τους ισχυρά αντιεξουσιαστικά κινήματα, που κατεπνίγησαν κυριολεκτικώς εξαιρουμένης της περιπτώσεως του πολωνικού Γκτάνσκ και της Αλληλεγγύης. Στην Τσεχοσλοβακία – ενωμένη τότε – είχαμε την Άνοιξη με τον Αλεξέι Ντούμπτσεκ , στην Ουγγαρία τις απόπειρες του Νάγκι ενώ ο Βαλέσα τροφοδότησε όλο το μετακομμουνιστικό καθεστώς …από τον ίδιο που ήταν ένας νομοταγής υπερσυντηρητικός κοινοβουλευτικός , από τον αιρετικό πρώην κομμουνιστή Αντ. Μίεχνιτσκ ως τον Ταντέους Μαζοβιέσκι τον πρώτο ΠΘ μετά την πτώση του υπαρκτού, έναν έντιμο φιλελεύθερο καθολικό αντιστασιακό δημοσιογράφο.

Ωστόσο χαρακτηριστικά που χρήζουν μιας σύνθετης αναλύσεως επέτρεψαν να αναδυθούν στους ύστερους χρόνους εθνικιστικές δυνάμεις – όπως κι αν αυτοπροσδιορίζονται – που κατ’ ουσίαν είναι τα αναστραμμένα είδωλα του σταλινισμού με την δολιότητα της παρουσίασης τους ως αναστολείς των Θεσμών εντός κοινοβουλευτισμού.

Στις περιπτώσεις του Βίζεγκραντ εύκολα εντοπίζει  κανείς ποιοτικές ομοιότητες με τον Πουτινισμό, τηρουμένων των αναλογιών και των ιστορικο-εθνολογικών μνημών. Σάμπως η δομική ανελευθερία , η αντίθετη με την διδαχή των Φώτων να μπόλιασε τα συλλογικά ασυνείδητα , ώστε αυτά με προνεωτερικό τρόπο να αναδύονται.

Κορυφαίος Έλληνας πολιτικός είπε το αξέχαστο: ή αυτοί ή εμείς. Επειδή δεν νομίζω πως εντρύφησε στην Φιλοσοφία, είπε ενστικτωδώς αυτό που έγραψε καλλιεπώς ο προαναφερθείς Μπάουμαν. Είναι το Ασυνείδητο , που μιλά και εκφράζεται ..η ακατέργαστη πίστη θεολογικού χαρακτήρα.

Αν δεχθούμε τις Αρχές της Φαινομενολογίας του Έντμουντ Χούσσερλ , μπορούμε να αντιληφθούμε την ουσία του ανθρώπου και αρκετών δράσεών του απομονώνοντας από την πολλή χρήση, την μαζικότητα που ξεπλένει, την κάθε ιδιότητα. Πράγματι τα φαινόμενα ως ουσία μας δείχνουν υπάρξεις  ολοκληρωτισμού με πρόθεση των αφανισμό των βασικών Θεσμών υπό την αιγίδα του κοινοβουλευτισμού . Κι αυτό γίνεται στο τετράγωνο του Βίζεγκραντ.

Για άλλους – επαμφοτερίζοντες  ερμηνευτικά – λόγους ο Χ. Μαρκούζε είχε πει στον ΜΟΝΟΔΙΑΣΤΑΤΟ ΑΝΘΡΩΠΟ για τον ολοκληρωτισμό μέσω του καταναλωτισμού και του εμπορίου , που δημιουργεί εντός δημοκρατικού πολιτεύματος η μεγαλοαστική ελίτ των ΗΠΑ. Συνεπώς πάντα ελλόχευε η μη αποδεικνυόμενη πιθανότητα της εγκαθίδρυσης ενός ιδιότυπου ολοκληρωτισμού εντός κοινοβουλευτισμού. Ο Θεσμικός οδοστρωτήρας του Όρμπαν και όσων εμπνέονται από αυτόν, είναι το περικάλυμμα ενός έρποντος μεταφασισμού ως ξενιστού σε υγιή πολιτεύματα. Άλλωστε ο κορπορατισμός του μουσολινικού Φασισμού , που είναι η μήτρα κάθε πολύχρωμου εμφανούς ή αφανούς ολοκληρωτισμού πάντα ξεκινούσε από τον έλεγχο των Θεσμών προς όφελος του ιδεατού Κράτους των φάτσιο.

Η υπόθεση Βίζεγκραντ –Όρμπαν ,κλπ για την ώρα έχει τοπικά – έστω και αυξημένα – χαρακτηριστικά για γεωπολιτικούς , ιστορικούς και εθνολογικούς λόγους .Έχει όμως διακονήσει τον αντιευρωπαϊκό λόγο εντός της ΕΕ , έχει υπάρξει κήρυκας και σηματωρός με αποτέλεσμα τυχηματικοί πολιτικοί συνδυασμοί όπως ας πούμε στην Ιταλία , την Γαία του Φασισμού, να βρουν  γόνιμο πολιτικό ιδεολογικό υπόστρωμα.

Η παλιά ΕΟΚ , τωρινή ΕΕ σχηματίστηκε οραματικά με πυρήνα την μετανοημένη Γερμανία του Αντενάουερ και την πολιτισμένη Γαλλία του Ντε Γκώλ. Ο δομικός συστημισμός ήταν δεδομένος .Οι Συντηρητικοί , οι Σ/δημοκράτες και κατά περίπτωση το Κέντρο. Οι ύστερες μεταλλάξεις αυτού του δομισμού αφορούσαν τον ίδιο και όχι κάτι έξω από αυτόν δηλ.Πράσινοι, Οικολόγοι , αμιγείς Φιλελεύθεροι.

Δεν μπορούσε να προβλεφθεί το μέλλον μισού αιώνα.

Η εθνικολαϊκιστική συνιστώσα υπό τον Όρμπαν και τους τωρινούς Πολωνούς είναι το αναβράζον  μεταφασιστικό υπόστρωμα με ιζήματα Κρατισμού των ΚΚ. Μόνον ένας ή και περισσότεροι άξονες με οχήματα τον φιλελεύθερο βολονταρισμό του Μακρόν και την προτεσταντική λογική των Γερμανών, μπορούν δρώντας ενοποιητικά να περιχαρακώσουν τον Ευρωπαϊκό εθνολαϊκισμό στο σημερινό κλουβί του, έτσι κι αλλιώς ευρύχωρο αλλά όχι τεράστιο. Και ο συνδυασμός – ει δυνατόν -σε νέες δόσεις της εθνικής και της υπερεθνικής κυριαρχίας.

Η προάσπιση της Δικαιοσύνης είναι βασικό αίτημα του έλλογου κόσμου, καθώς η Δικαιοσύνη – ακόμη και η ατελής – είναι η μεγάλη αρετή των κοινωνικών θεσμών, ακριβώς όπως η αλήθεια για τα συστήματα σκέψης μας δίδαξε ο μεγάλος σοφός Τζ. Ρόλς  μέσω της πραγματείας του: ΓΙΑ ΜΙΑ ΘΕΩΡΙΑ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ.

ΥΓ. Το ελληνικό εθνολαϊκιστικό υβρίδιο  όπως και οι αντίστοιχοι Ισπανοί του Ιγγλέσιας μοιάζουν με τα προηγούμενα ως προς τα θεσμικά, διαφέρουν όμως σε θέματα όπως ο ρατσισμός, η ποθούμενη θρησκευτική ελευθερία  και τέτοια συναφή κατηγορήματα. Πιο πολύ προσπαθούν να μιμηθούν ατελώς τον πολύχρωμο καθολικοκομμουνιστογενή τσαβισμό της Λ. Αμερικής..Επιπλέον η Ελλάδα έχει μακρά παράδοση αστισμού – ακόμα και με κακές πτυχές – και ιστορικό αμιγώς στρατοκρατικών δικτατοριών πεπερασμένου χρόνου κι όχι ολοκληρωτισμού ζωηρών άλικων χρωμάτων.