Αυτό που δεν λέμε

Αγγελική Σπανού 23 Οκτ 2017

Οι περισσότεροι δεν ξέρουν ότι δημοσιογράφοι κάνουν απεργία πείνας έξω από το κτίριο της ΕΣΗΕΑ στην Ακαδημίας διεκδικώντας την αποτροπή της κατάρρευσης του ΕΔΟΕΑΠ, του ταμείου επικουρικής ασφάλισης και ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης των εργαζόμενων στα ΜΜΕ. Δεν το ξέρουν γιατί η είδηση δεν μεταδίδεται παρά μόνο στο περιθώριο της ενημέρωσης, σχεδόν ενοχικά. Αν το ήξεραν, ενδεχομένως δεν θα το πολυπίστευαν γιατί ποιος πιστεύει τους δημοσιογράφους -ό,τι και αν λένε, ό,τι και αν κάνουν-, ενώ ακόμη και αν το έπαιρναν στα σοβαρά, μάλλον δεν θα συγκινούνταν, στην καλύτερη περίπτωση “και τι έγινε”, στη χειρότερη “καλά να πάθουν”.
Η κοινωνική πλειοψηφία δεν εμπιστεύεται τα μέσα ενημέρωσης και η απαξίωση συμπαρασύρει τους δημοσιογράφους, φταίνε-δεν φταίνε. Σύμφωνα με τις έρευνες, οι πολίτες εμπιστεύονται περισσότερο το Facebook παρόλο που έχει αποδειχτεί ότι στο διαδίκτυο κυκλοφορούν fake news και προπαγανδιστικό υλικό πολύ περισσότερο απ ό,τι στις “συστημικές” εφημερίδες.
Εχουν δίκιο ότι πολλές φορές η ποιότητα της πληροφόρησης και της ανάλυσης καθορίζονται από οικονομικά συμφέροντα και εργοδοτική ιδιοτέλεια, σωστά καταλαβαίνουν ότι υπάρχει κάτι πολύ σάπιο στο μιντιακό βασίλειο, είναι αλήθεια ότι δεν βρίσκονται και πολλά επιχειρήματα για να πείσουμε ότι υπερασπιζόμαστε πάνω απ όλα την αλήθεια – όμως δεν είναι αυτή ολόκληρη η εικόνα.
Οι δημοσιογράφοι πλήρωσαν -και πληρώνουν- βαρύ τίμημα στα χρόνια της κρίσης. Πολλοί έχασαν τη δουλειά τους, οι περισσότεροι είδαν τα εισοδήματά τους να μειώνονται δραματικά και τις συνθήκες εργασίας τους να επιδεινώνονται όσο δεν πάει άλλο, το χιλιάρικο έχει γίνει το απόλυτο ιδεώδες εφόσον καταβάλλεται σε τακτική βάση για το μεγαλύτερο μέρος του προσωπικού των ΜΜΕ, ενώ τα προβλήματα υγείας λόγω του άγχους που προκαλεί η επαγγελματική ανασφάλεια, η εντατικοποίηση της εργασίας και η απότομη πτώση του βιοτικού επιπέδου έχουν πολλαπλασιαστεί σε βαθμό που δύσκολα μπορεί να αντιληφθεί κάποιος εκτός χώρου.
Αν κανείς αναρωτηθεί γιατί οι δημοσιογράφοι δεν μιλούν για τους συναδέλφους τους που κάνουν απεργία πείνας δεν θα βγάλει εύκολα άκρη. Αλλωστε, δεν μεταδόθηκε ούτε ότι τον Σεπτέμβριο δεν καταβλήθηκαν οι επικουρικές συντάξεις των δημοσιογράφων ούτε ότι καρκινοπαθείς δεν μπορούν πια να πάρουν τη θεραπεία τους.
Αντε να εξηγήσεις τι ήταν το αγγελιόσημο (ο βασικός πόρος του ταμείου από επιβάρυνση των διαφημιζομένων), γιατί η τρόικα επέμεινε στην κατάργησή του χωρίς να έχει βρεθεί άλλη λύση, γιατί είναι τόσο δύσκολη η διαπραγμάτευση με τους μιντιάρχες για την εργοδοτική εισφορά, γιατί τόση σιωπή γύρω από το αδιέξοδο που αφορά περίπου 18.000 ασφαλισμένους.
Το εύκολο είναι να πει κανείς ότι οι δημοσιογράφοι μιλούν εύκολα για τις ζωές των άλλων αλλά όχι για τη δική τους, δυσκολεύονται να πρωταγωνιστήσουν στην επικαιρότητα ως θύματα, εθισμένοι στο ρόλο του παρατηρητή. Ετσι, το λουκέτο σε ένα μέσο ενημέρωσης ή η απλήρωτη εργασία σε τόσα άλλα αποκτά λιγότερη αξία από όσο αν πρόκειται για οποιαδήποτε άλλη εταιρεία και δουλειά. Είναι όμως μόνο αυτό; Και βέβαια όχι. Είναι πολλά.
Είναι και ότι πολλοί που έχουν καταφέρει να επιπλεύσουν δεν θέλουν να ταυτιστούν με όσους βούλιαξαν φιλοδοξώντας ότι θα καταφέρουν να φτάσουν σε κάποια ακτή και να παρακολουθούν από θέση ασφάλειας τον πνιγμό των άλλων. Είναι ακόμη ότι πολλοί αισθάνονται ότι ανήκουν στον κόσμο της εξουσίας ή εκεί θέλουν να ενταχθούν, οπότε αποφεύγουν ταξικές προσεγγίσεις και εκδηλώσεις αλληλεγγύης στους κάτω. Μήπως συνδέεται με τη χαμηλή συλλογική αυτοεκτίμηση, ακόμη και με μια αίσθηση αυτοεξευτελισμού. Ισως να έχει να κάνει με την αντιπάθεια της κοινής γνώμης στους δημοσιογράφους – γιατί να παρουσιάσεις το δράμα του κλάδου όταν δεν υπάρχει ακροατήριο αλλλά αντίθετα καραδοκεί ένα κοινό διψασμένο για την καταστροφή σου.
Ας πούμε ότι υφέρπει και η ντροπή για όσα κάναμε και δεν κάναμε, οι τύψεις για τη χαμένη μας τιμή, το σύνδρομο μειονεξίας για την Ντάφνι Καρουάνα Γκαλιζία που δεν έχουμε (την Μαλτέζα δημοσιογράφο που πλήρωσε με τη ζωή της τις αποκαλύψεις για τη διεφθαρμένη πολιτική ελίτ στη χώρα της) και για τους Τούρκους δημοσιογράφους στα μπουντρούμια που τους αγνοούμε, τους προσπερνάμε, τους ξεχνάμε.
Με άλλα λόγια, αυτό που δεν λέμε για τους συναδέλφους-απεργούς πείνας είναι πολύ συμβατό με αυτό που δεν είμαστε.