Μετά την Μεταπολίτευση, η ελεύθερη διακίνηση ιδεών ουδέποτε χρειάσθηκε πανεπιστημιακό άσυλο για να προστατευθεί. Ωστόσο, η δημόσια διατύπωση και η διάδοση ορισμένων ιδεών υφίσταντο σημαντικούς περιορισμούς στα πανεπιστήμια. Εκεί, η άσκηση εξουσίας εκ μέρους ορισμένων «πρωτοποριών» επέβαλε σαν αυτονόητες κάποιες απόψεις και πρακτικές και εξοβέλιζε αντίθετες γνώμες ή έμπρακτες αμφισβητήσεις του ιδεολογικού μονοπωλίου. Για παράδειγμα, η οργάνωση εκδηλώσεων για την ενεργό εμπλοκή ιδιωτικών επιχειρήσεων σε εκπαιδευτικά προγράμματα ή για την επιστημονική σύγκριση μεθόδων που χρησιμοποιούν ολοκληρωτικά καθεστώτα (σοσιαλιστικά ή φασιστικά) ήταν απαγορευμένη. Η ύπαρξη του πανεπιστημιακού ασύλου εξασφάλιζε ότι η θέληση κάποιου ινστρούκτορα ή κάποιας μειοψηφούσας δυναμικής «πρωτοπορίας» θα επιβληθεί ακόμα και με την βία, χωρίς να μπορεί η δημόσια αρχή να εφαρμόσει τον νόμο και να προστρέξει για στήριξη όσων, φοιτητών και καθηγητών, έβλεπαν τα δικαιώματά τους στην εργασία, στην μόρφωση, στην επιστημονική δημιουργία να καταπατώνται.
Το άσυλο εξασφαλίζει ότι σπουδαστικές ή και εξω-πανεπιστημιακές ομάδες που διακατέχονται από δογματισμό, φοβική σκέψη και αδιαφορία για την γνώση συνδιοικούν το πανεπιστήμιο με πρυτανικές αρχές που, λόγω του τρόπου που εκλέγονται, σπεύδουν κατά κανόνα να συμβιβασθούν και να ανεχθούν την αυθαιρεσία των δυναμικών μειοψηφιών. Αλλά και μεγάλο μέρος των καθηγητών δεν αντιδρούν, καθόσον βολεύονται και ασκούν τις δραστηριότητες που πρωτίστως τους ενδιαφέρουν. Το άσυλο εξασφαλίζει τελικά ότι όλοι οι κυρίαρχοι πόλοι της πανεπιστημιακής ζωής συνεχίζουν «business as usual», έστω και αν η εκπαιδευτική λειτουργία του πανεπιστημίου κλονίζεται. Καινοτόμες ιδέες και προοδευτικές μεταρρυθμίσεις παρεμποδίζονται ατιμωρητί, εκλογές ματαιώνονται, συνεδριάσεις οργάνων διαλύονται, πρόσωπα λοιδωρούνται, τροποποιήσεις προγραμμάτων σπουδών ακυρώνονται, ερευνητικά προγράμματα εξοστρακίζονται αν δεν έχουν την έγκριση πεφωτισμένων «πρωτοποριών». Πολλοί πανεπιστημιακοί χώροι μετατρέπονται σε απόρθητα ορμητήρια εκτόξευσης μολότωφ εναντίον αστυνομικών ή τρόλεϋ. Το «βαθύ πανεπιστήμιο», χάρη στο άσυλο, δρα εκτός ουσιαστικής δημοκρατικής νομιμότητας, μοιάζοντας άτρωτο.
Ωστόσο, η προστατευμένη ανομία με πολιτικό προσωπείο αναπόφευκτα εξελίχθηκε σε μια κοινή παρανομία, εκθέτοντας το κατεστημένο του βαθέος πανεπιστημίου που επί χρόνια έμοιαζε ευσταθές. Εμπόριο ναρκωτικών, διαρρήξεις, επιθέσεις και τραυματισμοί, κλοπές και βιασμοί σε σκοτεινούς χώρους αποδεικνύουν ότι τελικά το άσυλο υποθάλπει σοβαρά αδικήματα κοινού ποινικού δικαίου. Η κοινή γνώμη στράφηκε εναντίον του. Θα καταφέρει τελικά η αλλαγή της νομοθεσίας να απαλλάξει τα πανεπιστήμια όχι μόνο από την ποινική παραβατικότητα αλλά και από την επιβολή ιδεολογικού μονοπωλίου που εκδιώκει κάθε αντίθετη άποψη; Αν η δημοκρατική νομιμότητα εφαρμοσθεί χωρίς εξαιρέσεις, με αυστηρότητα και αμεροληψία, τότε θα φανεί ότι επαναστατικές ιδέες για την ανθρώπινη πρόοδο δεν εκπορεύονται από τον δρόμο, αλλά από σοβαρή ακαδημαϊκή μελέτη και εμβάθυνση στην γνώση.